پس از کرونا بحران‌های اجتماعی فراوانی خواهیم داشت که به کمک سینما و تلویزیون احتیاج داریم

امان‌الله قرائی‌مقدم جامعه‌شناس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: پس از اختراع تلویزیون و ورودش به خانه‌ها جامعه‌شناسانی مثل هارولد لاسول و مارشال مک‌لوهان که دهکده جهانی را مطرح کرد تأکید کردند که تلویزیون موجب شده بسیاری تفریحات از بیرون خانه به درون بیاید و بسیاری از کارهایی که افراد بیرون از خانه انجام می‌دادند را پس از تلویزیون در خانه انجام می‌دهند. سینما نیز پس از این اختراع احساس خطر کرد و فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی از هم جدا شدند.

قرائی‌مقدم تصریح کرد: امروز تقریباً همه فیلم‌های سینمایی در نهایت به تلویزیون‌ها می‌آیند و در خانه‌ها نمایش داده می‌شوند. از همان سال‌های دهه 40 که تلویزیون وارد ایران شد جامعه‌شناسان و روانشناسان اجتماعی در تولید برنامه‌هایی که اوقات فراغت افراد را پر کنند نقش داشتند اما تنها هدف پر کردن اوقات نبود، برنامه‌ها نیاز به پیام داشتند و علاوه بر جلب نظر مخاطب به ارائه پیام نیز فکر می‌کردند. 

او افزود: امروز که سلامت افراد جامعه در خطر است و بالطبع بیکاری و عدم تأمین معاش افراد را تحت فشار قرار داده سینما و تلویزیون می‌توانند بسیار تأثیرگذار باشند. فیلم‌های مختلف اعم از آثار عاطفی، اخلاقی و... می‌توانند ساعاتی از روز برای مردم سرگرمی به همراه داشته باشند و از طرفی آثار خانوادگی باعث می‌شوند که مردم از تجردگرایی فاصله بگیرند. آثار سینمایی و تلویزیونی در این روزها به لحاظ سرگرمی و پیام‌رسانی می‌توانند از خشونت‌های درون خانه بکاهند و گسستگی اجتماعی به معنی پارگی روابط و تعاملات اجتماعی را کاهش دهند. پس از کرونا ما دچار این مسائل خواهیم بود و دنیا هیچ وقت به روزهای پیش از کرونا برنمی‌گردد.

این جامعه‌شناس در ادامه اظهاراتش گفت: باورها، ارتباطات و... بهم خورده و یک نوع انقلاب زیستی در جهان صورت گرفته، این ویروس توانست جهان را تغییر دهد و دگرگون کند، تعاملات بهم خورده و اثرات اقتصادی آن را به وضوح می‌بینیم. اروپا امروز از طرح مارشال صحبت می‌کند و آمریکا به بحران بزرگی رسیده، همه این فاجعه را بزرگ‌ترین فاجعه پس از جنگ جهانی دوم می‌دانند، تلویزیون می‌تواند آگاه‌سازی کند و در کنار این کار شادی و نشاط را در جامعه به وجود آورد.

قرائی مقدم تصریح کرد: سینما و تلویزیون ما دولتی و سیاست‌زده هستند. هیچ تلویزیونی در دنیا نیست که سیاسی نباشد اما تلویزیون ما سیاست‌زده است. آثار سینمایی و تلویزیونی در آمریکا مدام کاپیتالیسم و سرمایه‌داری را تبلیغ می‌کنند اما این تبلیغات آنقدر گل‌درشت و آزاردهنده نیست که مخاطب آزار ببیند. همه این تبلیغات در فرم هنری بیان می‌شوند، تلویزیون و سینمای روسیه نیز پیام‌های سوسیالیستی و جامعه‌شناسی خود را در قصه‌ها و فیلم‌هایش پنهان می‌کند اما ما آنقدر شعاری و واضع سیاست‌هایمان را بیان می‌کنیم که تأثیر چندانی ندارند و حتی برخی مواقع همانطور که در جامعه می‌بینیم نتیجه عکس می‌دهند.

او در پایان گفت: ما پس از کرونا معضلات بسیاری چون بیکاری، مشکلات معیشتی، بحران اقتصادی، طلاق، اعتیاد، نزاع و ناهنجاری‌های بسیاری خواهیم داشت و سینما و تلویزیون باید نقش خود را در این موقع به خوبی ایفا کرده به کمک جامعه و کشور بیایند. قطعاً کمکی که سینما و تلویزیون می‌توانند داشته باشند در کنار سرگرمی و ایجاد نشاط در جامعه، پیام‌هایی است که باید در پشت قصه‌ها و فیلم‌ها مطرح شوند تا مخاطب آن‌ها را درک کند.