جدال تکنیک و ادراک در خلق آثار موسیقی

به گزارش خبرگزاری برنا از گیلان ، ما در روزگاری زندگی می کنیم که تکنولوژی در تکنیک، از انسان پیشی گرفته و مهارت را از دستان ما ربوده است. بنابراین جستن تکنیک، مهارت و فنون در هنر، کاری عبث به نظر میآید. البته باید یادآور شد که شرط لازم برای اجرای هر اثر هنری، داشتن مهارت و تکنیکهای بایسته و شایسته است و ناگفته پیداست که هرچه فرد در این مهارت ورزیده تر شود، بیان و اجرایی باشکوهتر، محکمتر و دقیقتر از اثر خواهد داشت امّا این شرط کافی نیست. تأمل در فلسفهی هنر و مفهوم آن به درک ما از مفهوم حقیقی هنر ژرفا و صحّت میبخشد و میگوید که مفهوم هنر فراتر از تکنیک و مهارت اجراست. درکی که هنر را زاییده صور خیال،احساس و اندیشه و همچنین محصول بیتابی خالق آن اثر در پرتو ادراکات حسی و غلیانات فکری میداند. واین ثمر زمانی به بار مینشیند که هنرمند تحت تأثیر ادراکاتی فراتر از تکنیک، فرم و دیگر نیازها و پیشنیازهای یک اثر هنری قرار میگیرد یعنی لحظهای که سطح ادراکات فراتر از خودآگاهی است و خالق اثر با مخلوق خود یکی میشود و گویی که اثر همان مؤثر است؛ همان احساس و اندیشه و روح هنرمند که در هنرش دمیده شده است. چنین است که اثری جریان پیدا کرده و خلق میشود که ظریفترین، حساسترین و دقیقترین مفاهیم حسی و فلسفی را همراه دارد؛ اثری ناب که در لحظه زایش فارغ از هرگونه دغدغه فنی، عمق مفاهیم آن را هویدا میسازد و هنر از این نقطه آغاز میگردد، لحظه ای که اجرای یک اثر دقیقترین و عمیقترین مفاهیم آن را در بر میگیرد، پس به چیزی فراتر از تکنیک نیاز است.

تکنیک و فنون، ابزار هنرمند است تا در هرچه بهتر و زیباتر بیان کردن اثر و بهتر نشان دادن عظمت،شکوه و خلق حساسترین لحظات آن به هنرمند یاری رساند اما روح و مفاهیم عمیق این اثر هنری کجاست؟پس به چیزی فراتر از فنون نیاز است؛ به چیزی که بتوان به تاروپود احساس و اندیشه آن رسید. به دقیقترین مفاهیم و باشکوهترین لحظات و نابترین احساسات. و این همه در گرو درک عمیق، رشد فلسفی و ادراک معقول هنرمند از هنر است. ادراکی که محصول آموزش فلسفه هنر و رشد حسی و عقلی هنرمند است. هرچه اشراف هنرمند برمفاهیم درونی یک اثر بیشتر باشد به همان نسبت، اجرای آن دقیقتر و عمیقتر خواهد بود.

گویا تمامی ارکان حسی، فلسفی و معنایی یک اثر، خود را نمایان میدارند و حق آن کامل و شایسته بیان میشود. در دنیای مدرنیته امروزی، که تکنولوژی خود خالق و مجری دقیقترین فنون و تکنیکها شده است باید آغاز هنر را از آنجا بدانیم که مفاهیم و اندیشه و درونیات آن نمایان میگردد، نه صورت تکنیکی و ظاهرآن اثر.

صورت ظاهر فناگردد،

بدان عالم معنا بماند جاودان   (مولوی)

حامد جواهرجو/ آهنگساز