ایران در حال فاصله گرفتن از خام فروشی است

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، در کنار صادرات نفتی، صادرات غیر نفتی اهمیت بسیاری دارد و بسیاری از اقتصادهای دنیا با تکیه بر صادرات غیر نفتی مسیر توسعه را در پیش گرفته اند. تولید محصولات غیر نفتی از اهمیت به سزایی برخوردار است و باتوجه به پتانسیل نهفته در اقتصاد ایران، نه تنها این مهم باید انجام شود بلکه باید محصولاتی رقابت پذیر و با کیفیت تولید شود تا بتواند در سبد کالاهای صادراتی، لحاظ شود.

 بنابر به آمار منتشره از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران در یک ماهه نخست سال 1399، میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی)، بالغ بر 5.346 هزار تن و به ارزش 1.652 میلیارد دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال 1398، کاهشی 38.77 درصدی در وزن و 36.33 درصدی در ارزش دلاری داشته است. همچنین میزان واردات کشور در این مدت، با افزایشی 21.27 درصدی در وزن و کاهشی 17.28 درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال 1398، به ارقام 2.526 هزار تن و 1.931 میلیارد دلار رسیده است.

طی یک ماهه نخست سال 1399، بیشترین میزان صادرات کشور، به مقصد کشورهای چین، با رقمی‌ بالغ بر 523 میلیون دلار و سهم 31.68 درصد از کل ارزش صادرات، امارات متحده عربی  با 355میلیون دلار و سهم 21.49 درصد، عراق با 259 میلیون دلار و سهم 15.66 درصد، افغانستان با 125 میلیون دلار و سهم 7.55 درصد و کشور ترکیه با 72 میلیون دلار و سهم 4.35 درصد از کل ارزش، صورت گرفته است.

همچنین طی یک ماهه نخست سال 1399 ،کشور چین، با اختصاص رقمی‌بالغ بر 399 میلیون دلار و سهمی در حدود 20.64 درصد از کل ارزش واردات، در جایگاه نخست کشورهای طرف معامله قرار گرفته است. همچنین کشورهای امارات متحده عربی با 394 میلیون دلار و سهم 20.40 درصد، ترکیه با 246 میلیون دلار و سهم 12.76 درصد، هند با 164 میلیون دلار و سهم 8.49 درصد و هلند با 108 میلیون دلار و سهم 5.58 درصد از کل ارزش واردات، جزو کشورهای عمده طرف معامله واردات جمهوری اسلامی ایران بوده اند.

بنابر اعلام بانک مرکزی، گزارش تحولات اقتصادی بخش واقعی اقتصاد ایران درسال ۱۳۹۸، بیانگر مثبت شدن رشد اقتصاد بدون نفت کشور، در سال گذشته است. به‌نحوی که رشد اقتصادی بدون نفت در سال ۹۸، معادل ۱.۱+ درصد است که بر مبنای بخش‌های فعالیت، کشاورزی ۸.۸ + درصد، گروه صنعت ومعدن ۲.۳+ درصد و خدمات عمدتاً به خاطرتأثیرشیوع کرونا در فصل آخر سال ۰.۲- درصد بوده است. به علت کاهش درآمد نفت، رشد این بخش ۳۸.۷- درصد بود که در نتیجه آن، رشداقتصادی بانفت، به منفی ۶.۵ درصد رسید.

بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت از ۸۵ میلیارد دلار تجارت خارجی در سال گذشته، ۴۱.۳ میلیارد دلار مربوط به صادرات بوده است. بر این اساس حجم صادرات و واردات کشور به بیش از ۱۶۹ میلیون تن در سال ۹۸ رسیده است و میزان صادرات کشور از لحاظ وزنی به ۱۳۳.۹ میلیون تن رسید که تقریباً معادل ۳ برابر میزان وزنی واردات است. این افزایش، رکوردی در تاریخ صادرات غیرنفتی در شاخص وزنی ایران بوده و نسبت به مدت مشابه در سال ۹۷، رشد ۱۳.۵ درصدی را تجربه کرده است.

همچنین برآوردها نشان می‌دهد نخستین شریک تجاری کشور در سال ۹۸ چین بوده و بیشترین صادرات به چین انجام شده است. پس از چین کشورهای عراق با حدود ۹ میلیارد، ترکیه با ۵ میلیارد، امارات عربی متحده با ۴.۵ میلیارد و افغانستان با ۲.۳ میلیارد دلار، پنج مقصد اولیه صادرات ایران بودند. کالاها و فرآورده‌های پتروشیمی دارای بیش‌ترین سهم در ارزش صادرات کشور بوده که حاکی از فاصله گرفتن کشور از خام فروشی و حرکت به سمت صادرات و فروش فرآورده‌های نفتی است. 5