چه نوع تمرینی برای بیماران پیش دیابتی مناسب‌‌تر است؟

به گزارش برنا و به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، به همت معاونت پژوهشی پژوهشگاه، طرح پژوهشی " چه نوع تمرینی برای بیماران پیش دیابتی ازنظر پاسخ‌‌های اکسایشی مناسب‌‌تر است؟" توسط دکتر هادی روحانی، عضو هیات علمی گروه فیزیولوژی ورزشی پژوهشگاه خاتمه یافت.

پیش دیابت به‌عنوان یک اختلال متابولیک شایع و گسترده در دنیا، به‌وسیله تغییرات قند خون که بالاتر از سطح طبیعی و پایین‌‌تر از آستانه دیابت است، مشخص می‌‌شود. عواملی همچون سن، جنسیت، شاخص توده بدنی، فشارخون، سابقه خانوادگی دیابت، ‌‌تری گلیسرید بالا، کلسترول پر چگال (HDL) پایین، نوع سبک زندگی و استرس اکسیداتیو می‌‌تواند پیش‌‌بینی اولیه خطر ابتلا به دیابت را نشان دهد. وضعیت پیش‫دیابتی با افزایش شاخص‌های استرس اکسیداتیو و کاهش آنتی‫اکسیدان‫ها مرتبط است.‬‬‬

هدف از این پژوهش، بررسی اثر 12 هفته تمرین تداومی با شدت‌های Fatmax و آستانه بی‌هوازی و تمرین تناوبی شدید بر آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی و شاخص پر اکسیداسیون لیپید در بیماران پیش‫دیابتی بود.‬‬

32 بیمار پیش دیابتی (سن 4± 7/38 سال، شاخص توده بدنی 4/1± 9/26 کیلوگرم بر مترمربع، چربی بدن 5/2± 2/26 درصد و اوج اکسیژن مصرفی 22/0± 49/2 لیتر در دقیقه) در 4 گروه 8 نفری کنترل (CON)، گروه تمرین تناوبی (HIT)، گروه تمرین تداومی با شدت Fatmax (FAT) و گروه تمرین تداومی با شدت آستانه بی‌هوازی (IAT) قرار گرفتند.

آزمودنی‌های گروه‌های HIT، FAT و IAT به مدت 12 هفته به اجرای تمرین ورزشی ویژه خود (به ترتیب با شدت 90 درصد  VO2peak در هر تناوب، شدت Fatmax و شدت آستانه بی‌‌هوازی) پرداختند. قبل و بعد از 12 هفته، مالون دی آلدهید (MDA)، سوپر اکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، اوریک‌اسید، ویتامین C و ویتامین E خون آزمودنی‌ها در آزمایشگاه سنجش و از آزمون آماری t همبسته و تحلیل واریانس آنکوا برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده شد.

یافته‌ها نشان داد که در مقایسه با گروه کنترل، میزان SOD و CAT در سه گروه تمرینی پس از تمرین در مقایسه با قبل از تمرین به‌طور معنی‌داری افزایش و مقدار MDA، گلوکز ناشتا، اوریک‌اسید و انسولین کاهش یافت (05/0≥P). هیچ‌یک از تمرینات، مزیتی را نسبت به دیگری در تأثیر بر فاکتورهای اندازه‌گیری شده نداشت.‬‬‬‬

به‌ طور کلی، تمرینات ورزشی صرف‌نظر از نوع آن، شاخص‌های استرس اکسیداتیو را در کنار شاخص‌های گلایسمیک در بیماران پیش دیابتی بهبود می‌بخشد.

با این‌ حال، یک فرد پیش دیابتی با صرف زمان کمتری در تمرینات تناوبی شدید و صرف انرژی برابر، می‌تواند به فوایدی مشابه با تمرینات تداومی با شدت کم در ارتباط با شاخص‌های استرس اکسیداتیو دست یابد که توصیه نهایی، استفاده از تمرین تناوبی شدید برای این بیماران می‌باشد. با توجه به اینکه 12 هفته تمرین ورزشی با شدت متفاوت سبب کاهش شاخص‌‌های استرس اکسیداتیو شد، اما به نظر می‌‌رسد تمرینات تناوبی شدید و یا تمرین تداومی با شدت کم تا حدودی می‌‌توانند اثرات بیشتری داشته باشند.

با این‌حال، با توجه به این‌که شخص با انجام تمرین تناوبی شدید می‌تواند درزمانی معادل نصف زمان تمرین تداومی، انرژی مصرفی برابر مصرف نماید و اثراتی تقریباً یکسان را در کاهش شاخص‌های استرس اکسیداتیو داشته باشد. توصیه نهایی، استفاده از تمرین تناوبی شدید است.‬