به گزارش خبرگزاری برنا از قم، در چشمانداز افق ۱۴۱۴شهرداری، قم بهعنوان جهانشهر دینی، پایگاه تولید و ترویج فرهنگ شیعی، تفکر و معارف اهلبیت(ع)، سرشار از هویت اسلامی و انقلابی، الهامبخش و الگوی تمدن نوین اسلامی و تعالیبخش انسان بهسوی حیات طیبه و شهری قدسی، قطب زیارتی، گردشگری و مرکز تعاملات علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام دیدهشده است.
قم بهعنوان یکی از شهرهای مهم ایران و دومین پایتخت مذهبی کشور دارای ویژگیهای ژئوپلیتیک، سیاسی، علمی و تاریخی در تاریخ معاصر ایران همواره موردتوجه و محمل بسیاری از وقایع و نهضتهای معاصر بوده است. از حرکت علما در قم در سالهای مشروطه تا تحرکات علیه استبداد رضاخانی، از هماوردی با نظام شاهنشاهی پهلوی و در اوج آن قیام ۱۳۴۲ و ۱۳۵۶ مردم قم؛ در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز قم همیشه محل کنشها و جریانات سیاسی، فرهنگی و علمی بوده و ازاینجهت از سایر شهرها متفاوت است، از طرفی تاریخ قم در بعد از اسلام همیشه با عدالتخواهی و محبت به مبانی حق و حقیقت بهویژه اهلبیت عصمت و طهارت(ع) عجین شده است.
این محبت به خاندان رسالت منشأ تقابلی تاریخی با حکومتهایی بوده که عمدتاً از مخالفین سنت نبوی و تشیع علوی بوده است. یکی دیگر از وجوه اهمیت شهر قم قدمت تاریخی آن است که بقایای تمدنی در پس هزارهها و دفینههایی برای حدود هفت هزار سال پیش بازمیگردد. مجموعه تپههای قلی درویش از دیگر میراث با حدود پنج هزار سال قدمت بوده است.
از تمام ویژگیهای شهر قم که بگذریم اولین و مهمترین نامی که با نام شهر قم آمیخته است، نام مبارک حضرت فاطمه معصومه(س) است که در میان امامزادگان مدفون در شهر قم و ایران از جایگاه ویژهای برخوردار است. همچنین وجود مسجد مقدس جمکران منسوب به امام عصر(عج) و جشنهای نیمه شعبان رونقی دوچندان به مختصات مذهبی این شهر داده است.
فلسفه نامگذاریها در اصل یادآوری مضامین و مفاهیم است، همانطور که در قرآن کریم بر یادآوری روزهای خدا تأکید شده است؛ نامگذاری روزی برای شهرها سنتی در ایران و جهان بهمنظور تکریم جایگاه آن شهر و هویت بخشی به شهروندان آن در کنار معرفی ظرفیتها و فرصتهای پیش روی آن شهر محسوب میشود.
به گفته کارشناسان، ورود حضرت فاطمه معصومه(س) به شهر قم نقطه عطفی در تاریخ و تمدن جدید این شهر بوده و همین مسئله سبب شده تا با تأیید شورای فرهنگ عمومی استان این ورود کریمه اهلبیت(س) به قم، بنام«روز قم» نامگذاری شود.
نامگذاری معمول شهرها در کشورهای مختلف
نامگذاری یک روز در تقویم برای شهرها در سراسر جهان و کشور ما امری رایج است و مسئولان محلی برای معرفی ظرفیتهای یک شهر تلاش میکنند با بهرهگیری از یکی از رویدادهای مهم تاریخی نامی برای محل سکونت خود در تقویم استانی و ملی ثبت کنند.
سالروز تأسیس شهر و رویدادهای شاخص فرهنگی، مذهبی، علمی، هنری یا تاریخی اغلب بهانهای قابل دفاع برای نامگذاری روزی در تقویم بنام یکی از شهرها در جهان معاصر است. در کشورهای مختلف روزهایی مانند روز پاریس، رم و غیره وجود دارد؛ در ایران هم بیش از ۱۵ روز بنام شهرهای مختلف ازجمله تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، گرگان، سنندج و غیره نامگذاری شده است.
معرفی فرصتها و ظرفیتهای فرهنگی، مذهبی، هنری، تاریخی، گردشگری، جذب گردشگر و افزایش مدتزمان ماندگاری گردشگران، اشتغالزایی و کسب درآمد و هماهنگی بین بخشی دستگاههای فرهنگی و همچنین خدمات رسان شهری از مهمترین اهداف نامگذاری یک روز در تقویم رسمی به نام یک شهر خاص برشمرده شده است.
به همین منظور و با هدف معرفی ابعاد مختلف تاریخی، فرهنگی انقلابی و همچنین معرفی ظرفیتها، صنایع و از طرفی با توجه به کمبود حس تعلق شهروندان به شهر قم و تنوع قومیتی و اقوام و ملیتها قراردادن ایامی با نام روز قم سبب ایجاد انس و الفت بین شهروندان و مجاوران و انتقال حس مثبت به زائران میشود و این مسئله سبب شد تا در شهر قم نیز از سال ۱۳۹۸ و با تصویب شورای فرهنگ عمومی این روز همزمان با سالروز ورود حضرت فاطمه معصومه(س) بنام روز قم نامگذاری شود.
اهداف نامگذاری روز قم
نامگذاری یک روز در تقویم استانی به نام روز قم مانند نمونههای دیگر آن دارای اهداف مشخصی است که از معرفی بعد دینی و مذهبی قم بهعنوان حرم اهلبیت(ع) و مأوای کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه (س) و پایگاه فقاهت و مرجعیت جهان تشیع را میتوان از اهداف آن دانست.
همچنین معرفی بعد سیاسی انقلابی قم بهعنوان خاستگاه و منشأ اصلی تحولات انقلاب اسلامی از سال ۱۳۴۲ و قیام ۱۹ دی ۱۳۵۶و معرفی قم بهعنوان شهر جهاد، بصیرت و ولایتمداری و شناسایی بعد جهادی قم و نقش این شهر در رشادتهای ۸ سال دفاع مقدس نیز در این همین رابطه قابلتوجه است.
در کنار این معرفی جایگاه بینالمللی شهر قم و حضور نمایندگان بیش از ۱۱۰ کشور در این شهر و همچنین میلیونها زائر بهویژه زائران خارجی؛ “روز قم” بهعنوان برند و نشان معرفی ابعاد بینالمللی شهر قم، حائز اهمیت است. معرفی ظرفیتهای اقتصادی قم با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص آن و شناسایی ظرفیتهای گردشگری قم بهعنوان دومین شهر زیارتی و پایگاه مهدویت نیز میتواند اثرات مثبتی برای این استان به ارمغان بیاورد.
معرفی بعد علمی قم و ظرفیتهای حوزوی، دانشگاهی و پژوهشی، آشنا کردن مردم با ظرفیتهای فرهنگی و اجتماعی و معرفی قم بهعنوان پایگاه عفاف و حجاب، در کنار ایجاد حس تعهد و هم باوری در مردم قم و جلوگیری از قطع ارتباط بین شهروندان و مدیریت شهری به همراه تقویت بخشهای مختلف فرهنگی و افزایش همگرایی بین آنها با توجه به جزیرهای عمل کردن در حوزه فرهنگ اولویت استفاده از ظرفیتهای گوناگون در این روز بهعنوان محور و نخ تسبیح اقدامات فرهنگی میتواند باشد.
تقویت حس تعلق شهروندی
روز قم، رویدادی است که مانند یک شتابدهنده میتواند شهرداری قم را در رسیدن به چشماندازهای خود یاری رساند و به عمقبخشی بیشتر به شهروندان و نهاد مدیریت شهری کمک کند.
معرفی ابعاد مختلف فرهنگی، علمی، اقتصادی شهر قم، تقویت حس تعلق شهروندان (هویت) و جلوگیری از آفت بیتفاوتی، تقویت تعامل بین مردم و دستگاههای مسئول، افزایش سرمایه اجتماعی، تقویت بعد ملی و بینالمللی شهر قم، ترویج فرهنگ دینی و انقلابی، تقویت فرهنگ شهروندی، افزایش حس امید و امنیت برای عموم مجاوران و زائران و الهامبخش بودن برای سایر شهرها از اهداف کارکردی و مهم این روز تاریخی در شهر مقدس قم است.
روز ۲۳ ربیعالاول سالروز ورود حضرت فاطمه معصومه (س) به این شهر مقدس به روز قم نامگذاری شده که به گفته مسئولان، رایزنی برای ثبت این روز در تقویم رسمی کشور نیز آغازشده است و در قالب این روز ۲۳ برنامه متنوع در سطح محلات و مناطق هشتگانه شهر قم برگزار خواهد شد.
«با آمدنت عید به قم میآید» شعار امسال روز قم نامگذاری شده که با ظاهر روشنی دلالت بر سالروز ورود حضرت معصومه(س) و خوشحالی مردم از این واقعه را دارد، از طرفی با شکل استعاری دلالت بر ماهیت انتظار و مهدویت دارد و با توجه به دو نیمه شعبان در سال جاری قابل تطبیق با روح حاکم بر ظهور امام عصر(عج) است.
همچنین شعار هشتگ امتداد یاری که هم به معنای یاری تاریخی مردم قم از اهلبیت(ع) بهویژه حضرت معصومه (س) بوده و دلالت امر امتداد بر یاریگری حجت عصر (عج) دارد که با مناسبت روز قم برجسته خواهد شد.