نیروی دریایی سپاه؛ از قایق‌های تندرو و سبُک سابق تا شناورهای سنگین و تهاجمی مدرن

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی خبرگزاری برنا، در سالهای میانی جنگ تحمیلی در دهه ۶۰  شکل‌‍گیری ابتدایی ناوگان شناوری در نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با امکاناتی ابتدایی در حال انجام بود و تا سالیانی پس از جنگ تحمیلی نیز این روال در ستون فقرات نیروی دریایی سپاه ادامه داشت. به گونه‌ای که ناوگان شناوری تهاجمی در این نیرو چیزی فراتر از قایق‌های کوچک که عمدتا از نمونه‌های غیرنظامی یا ترابری مشابه‌سازی شده و صرفا دارای امکاناتی ابتدایی مانند راکت انداز کوتاه برد و یا یک توپ ضدهوایی ۲۳ میلیمتری و یا یک یا دو مدل تیربار که مناسب درگیری در فاصله بسیار کم بود و امکانات و تجهیزات این شناورها از این حد و اندازه جهت انجام عملیات تهاجمی فراتر نمی‌رفت.

انبوهی از قایق های سبک نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به راکت اندازها و تیربار های سبک و رادارهای سطحی کوتاه برد مجهز هستند

محدود مزایایی که این روش در توسعه ناوگان دریایی سبُک و ابتدایی داشت مواردی مانند هزینه پایین و امکان تولید تعداد بالای این نوع قایق های سبُک بود که صرفا در محدوده خلیج فارس و دهانه تنگه هرمز کارایی داشت و نه بیشتر. برد رزمی کم این نوع قایق‌ها و توان محدود در حمل سوخت و همچنین نداشتن تسلیحات مدرن و امروزی در تعداد بالا از نکات منفی موجود در این نوع ناوگان که تشکیل شده از قایق های سبُک و تندرو است.

اما در دهه ۸۰ شمسی به این سو یک جهش قابل توجه و ارزشمند در تغییر وضعیت این ناوگان در نیروی دریایی سپاه را شاهد بودیم. ساخت قایق‌هایی سنگین تر با موتور های قدرتمندتر و برد رزمی بالاتر و توان حمل تسلیحات نسل جدید. تسلیحاتی از جمله موشک‌های کروز دریایی کوتاه برد و مین‌های دریایی و اژدر افکن‌ها و همچنین توان حمل رادارهای کوتاه برد که امکان اشراف اطلاعاتی پرسنل شناور رزمی و استقلال در صحنه نبرد از ایستگاه راداری ساحلی را فراهم می‌کرد. شناورهایی مانند ذوالفقار و ذوالجناح و سراج که پرچمداران این تحول شگرف در ساختار شناور های سپاه نسبت به نسلهای قدیمی خود در دهه های قبل محسوب می‌شدند.

قایق‌های موشک‌انداز ذوالفقار و ذوالجناح که به  موشک‌های کروز ضد کشتی کوتاه برد مجهز هستند و به رادارهای باند ایکس  مجهز هستند

اما این ارتقا ها و نصب موشک های کروز دریایی کوتاه برد و موشکهای دوش پرتاب ضد هوایی کوتاه برد و رادارهای برد پایین نیز تا حدی قابل قبول است و از دهه ۹۰ به این سو اینها نیز به تنهایی کفایت نبردهای دریایی با جنگ افزارهای فوق پیشرفته امروزی که در اختیار بسیاری از دشمنان کشورمان است را نمی‌کند.

نیاز است که نسل جدیدی از ناوگان دریایی بزرگتر و سنگین تر با توانایی‌های بالاتر رزمی و عملیاتی در نیروی دریایی سپاه طراحی و تولید شود که ویژگی بسیار مهمی که یک شناور پیشرفته امروزی باید داشته باشد، که آن درگیری همزمان سطحی و زیر سطحی و هوایی با اهداف متعدد است، که این ویژگی بصورت همزمان در ناوگان قایق های تندرو نسل قدیم و نسل جدید نیروی دریایی سپاه وجود ندارد و دارای محدودیت های بسیاری است.

در اواسط دهه ۹۰ با ساخته شدن شناور شهید ناظری که از نوع شناورهای (کاتاماران) و دارای برد رزمی بالا است اینگونه برداشت می‌شود که انقلابی بزرگ در صنعت ساخت ناوگان تهاجمی جدید و پیشرفته در سپاه در راه است و شناور شهید ناظری با اینکه ویژگی خاص و قابل توجه رزمی و تهاجمی ندارد اما پیامی با خود برای دشمنان انقلاب به همراه دارد آن هم این است که این شناور پله ابتدایی و آغازین در ساخت ناوگان رزمی و تهاجمی با توان عملیاتی متناسب با نیازهای جنگ‌های دریایی روز در نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

شناور شهید ناظری نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

در سال گذشته نیز تصاویر ماهواره ای در منابع نظامی خارجی منتشر شد که نشان دهنده این است که نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با سرعتی بالا و قابل توجه در حال ساخت ۳ شناور جنگی جدید به صورت همزمان است.

ابعاد تقریبی این شناورها در حدود ۷۰ متر طول و ۱۹ متر عرض است و احتمالا تناژی بالای ۱۱۰۰ تُن دارند، هر ۳ شناور نیز از نوع کاتاماران هستند. ساخت همزمان ۳ شناور جنگی در این ابعاد بزرگ نسبت به شناورهای سبک و کوچک قبلی با این سرعت بالا در طراحی و ساخت آن هم در سکوت کامل خبری نشان از عزم جدی و قوی نیروی دریایی سپاه در ایجاد نسل نوین و مدرن ناوگان دریایی جهت ایجاد اقتدار دریایی بالاتر برای کشورمان است.

تصویر ماهواره‌ای منتشر شده از ۳ داک خشک نیروی دریایی سپاه و ۳ شناور کاتاماران جدید در حال ساخت

این ناوهای تهاجمی با توجه به ابعاد و فضای مناسب و طراحی مدرنی که دارند احتمالا به جدیدترین سیستم‌های موشکی کروز دریایی برد بلند تا برد ۳۰۰ کیلومتر و رادارهای آرایه فازی AESA و سیستم های ارتباطی و همچنین اخلال گرهای نوین و در کنار اینها سامانه های پدافند هوایی موشکی جدید که در کشورمان تولید شده مجهز خواهند شد.

از ویژگی‌های این نوع طراحی سازه شناور این است که قابلیت نصب سلول‌های پرتاب موشک عمودی VLS نیز دارند و برای مثال اگر در ناوچه‌ها و شناورهای قدیمی‌تر امکان نصب ۴ موشک پدافندی بود در این شناورها امکان نصب عمودی (ورتیکال لانچ) حداقل ۸ الی ۱۲ موشک پدافندی فراهم است ضمن این که این تکنولوژی نیز در کشورمان بصورت بومی موجود است. این امکانات در کنار هم قابلیت تدافعی و تهاجمی شناورها را چند برابر کرده و امکان درگیری همزمان با چندین هدف هوایی و دریایی را به این نوع شناورهای جنگی می‌دهد و ماندگاری این گونه شناورهای جنگی را در میدان نبرد را بسیار بالا می‌برد.

بخش انتهایی این ناوها دارای پد حمل بالگرد و احتمالا محل نصب لانچرهای عمودی پرتاب موشک پدافندی است. طول آنها در حدود ۷۰ متر و عرض آن حدود ۱۹ متر است

تصاویر جدید منتشر شده شناورهای رزمی جدید که نشان می‌دهد ساخت سازه‌ها به اتمام رسیده و اماده نصب تجهیزات هستند

از ویژگی های دیگر شناورها با این ابعاد نسبت به نسل‌های قبلی خود این است که سوخت بیشتری نیز همراه دارند و شعاع عملیاتی بالایی که برای آنها فراهم می‌شود امکان دریانوردی عمیق در دریای عمان و شمال اقیانوس هند و تنگه باب المندب در مرز یمن را فراهم میکند. امید است که این روال در ساخت شناورهای سنگین تر و مجهزتر در نیروی دریایی سپاه پاسداران با قدرت ادامه پیدا کند و مسئولین مربوطه بودجه و امکانات مناسب به نخبگان  و تلاشگران در این بخش اختصاص دهند که شاهد دستاورد های افتخار آفرین در این حوزه باشیم.

انتهای پیام/