مرکز پژوهش‌های مجلس: اسناد آمایش تا سال ۱۴۰۰، نقشی در ایجاد پروژه‌های عمرانی جاری استان‌ها نداشته‌اند

به گزارش خبرگزاری برنا، دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در مجموعه‌ای از مطالعات به بررسی طرح‌های عمرانی (تملک دارایی های سرمایه ای) در استان‌های کشور در سال 1398 پرداخته است. در این مجموعه از گزارش‌های که تاکنون ویرایش نخست آن برای 15 استان کشور نهایی شده، آمده است که تصویب طرح‌های آمایش استانی در اسفندماه سال 1399 و تأکید بر ضرورت پایبندی استان‌ها به اجرای آن، این سؤال را پُررنگ ساخته است که چه میزان طرح‌ها و پروژه‌های انجام شده یا درحال اجرا از محل اعتبارات بودجه‌ای و غیربودجه‌ای در استان‌ها، در راستای پیشنهادها و اهداف تعیین شده توسط طرح‌های آمایش استانی بوده است؟ از آنجا که پروژه‌های جاری در بودجه‌های عمرانی استان‌ها قبل از تدوین اسناد آمایش تعریف شده‌اند، لذا می‌توان گفت اسناد آمایش حداقل تا سال 1400 نقشی در ایجاد پروژه‌های عمرانی جاری استان‌ها نداشته‌اند.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا اساساً ساختار فعلی نظام بودجه ریزی امکان برقراری ارتباط معنادار با نظام تدبیر و برنامه ریزی فضایی کشور را دارد یا خیر، تصریح می‌کند که پاسخ به سوال می‌تواند در راستای تخصیص بهینه منابع مالی کشور مؤثر باشد. به عبارت دیگر در صورتی که بتوان با عنایت به دستاوردهای اسناد آمایش استانی و ملی، اولویت بندی مشخصی برای توسعه هر استان ارائه و درنهایت تخصیص اعتبارات را بر اولویت های مذکور معطوف کرد احتمال تحقق اهداف توسعه ای پیش بینی شده برای هر استان بیشتر خواهد بود.

در مجموعه مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص طرح‌های عمرانی (تملک دارایی های سرمایه ای) در استان‌های کشور، به عنوان گام نخست، شفافیت طرح های عمرانی استان مورد توجه قرار گرفته؛ شفافیتی که تاکنون درخصوص پروژه های عمرانی استان ها تا بدین حد صورت نگرفته است و از سوی دیگر می تواند بستر مناسبی برای مقابله با مفاسد احتمالی در این زمینه نیز باشد.

براساس این گزارش به نظر می رسد واکاوی دقیق طرح های عمرانی استان ها از منظر «موضوعی»، «جغرافیایی»، «طول عمر»، «درصد تخصیص» و «اندازه» در سطح استان و شهرستان های مربوطه می تواند تصویر قابل اتکایی از وضع موجود ارائه دهد و درنهایت امکان پاسخ به سؤال فوق را از طریق انجام مطالعات تکمیلی فراهم کند. از سوی دیگر مسئله طول عمر و درصد تخصیص اعتبار پروژه ها از آن جهت اهمیت دارد که طولانی شدن عمر پروژه ها و عدم حصول دستاورد قابل اتکا علی رغم صرف زمان و منابع فراوان، به یکی از معضلات جدی طرح های عمرانی کشور مبدل شده است. به عبارت دیگر، طولانی شدن عمر پروژه های عمرانی یک استان به این معناست که بخشی از برنامه های عمران و توسعه استان، متمرکز بر موضوعاتی است که سال ها پیش برنامه ریزی شده اند. بنابراین نوعی وابستگی به مسیر طی شده در تخصیص منابع مالی مشاهده می شود و بخش قابل ملاحظه ای از منابع عمرانی استان، بدون توجه به اصول و مبانی آمایش سرزمین و نیازها و مقتضیات روز استان صرف پروژه هایی می شود که مدت ها پیش برنامه ریزی و آغاز شده اند.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس طرح‌های عمرانی 15 استان در سال 1398،  مورد مطالعه قرار گرفته است.

شایان ذکر است همه مطالب و تحلیل های ارائه شده در گزارش حاضر به دلیل عدم ارائه گزارش های عملکرد و پیشرفت فیزیکی پروژه های عمرانی توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، براساس تخصیص ریالی ارائه شده اند.

انتهای پیام/