کتاب «ابراهیم رها» به جام جهانی نرسید!

به گزارش برنا؛ علی میرمیرانی که با نام ابراهیم رها طنز می‌نویسد، پیشتر در قالب کتاب «عموجان استالین» با بازی‌های جام‌جهانی مسکو شوخی کرده بود، درباره این‌که آیا امسال هم قرار است بازی‌های جام‌جهانی را دستمایه طنز و شوخی قرار دهد،گفت: رمان طنز «عموجان استالین» را پاییز چهار سال پیش با نشر چشمه منتشر کردم که این کتاب تحلیل طنز یک پیرمرد آلزایمری و توهم توطئه‌ای از تک‌تک بازی‌های فوتبال بود.

او یک نگاه سیاسی هم داشت و همه‌چیز را از همان دریچه می‌دید و تفسیر می‌کرد، هر پاس و شوت و گلی را به دست‌های پشت‌پرده منسوب کرده و از نگاه سیاسی خود آن‌ها را تحلیل می‌کرد. این کار، اثر انرژی‌بری بود زیرا مجبور بودم روزی چند ساعت کار کنم، در روز ۴ مسابقه فوتبال پخش می‌شد و از طرف دیگر قرار بود سریع آماده شود. همین‌طور هم شد و فردای روزی که جام جهانی روسیه تمام شد، کار را به نشر چشمه دادم و آن‌ها هم مثل برق عمل کرده و دو ماه بعد کار را روی میز گذاشتند.

او ادامه داد: امسال پیش از جام (از زمستان ۱۴۰۰ تا اوایل بهار ۱۴۰۱) با نام خودم (علی میرمیرانی) کاری را درباره جاجهانی نوشتم که تک‌نگاری تحلیلی فوتبال در ادوار مختلف جام‌جهانی بود؛ در واقع لحظات و یا بازی‌های خاصی از همه ادوار جام جهانی را که یک آنِ خاصی از منظر زیبایی‌شناسی داشتند، به پیوند با ادبیات درآوردم و با نثر و لحن ادبی نوشتم. این کتاب به نوعی پیوند نگاه‌زیباشناسانه، ادبیات و جام جهانی است. نام این کار را «باله در زمین چمن» گذاشتم. کار را اواخر اردیبهشت تحویل ناشر دادم و حدود سه هفته پیش مجوز گرفت.

این نویسنده و برنامه‌ساز با بیان این‌که وزارت ارشاد به نام کتابش ایراد گرفته بود، توضیح داد: برای اولین‌بار این اتفاق برایم افتاد که خیلی عجیب بود؛ گفتند اسم کتاب باید عوض شود. نام کتاب را «چه‌گوارا در پشت هجده‌ قدم» گذاشتم که باز گفتند، این اسم هم باید عوض شود. سال‌ها در این مملکت کتاب نوشته‌ام، برنامه تلویزیونی ساخته‌ام، برنامه رادیویی داشتم اما هیچ‌گاه به اسم ایراد نگرفته بودند، من مختصات نام‌گذاری بر روی کتاب و برنامه را بلدم. بعد از چندباری مخالفت کردن، در نهایت عنوان کتاب «شب‌ بخیر آقای توفیق» شد.

میرمیرانی با بیان این‌که قرار بود کتاب در ایام جام جهانی منتشر شود، اظهار کرد: کتاب فضای جام جهانی را می‌طلبید زیرا نگاه زیباشناسی چند بازی جام‌جهانی با لحن ادبی بود. به ‌طبع باید در جام جهانی منتشر می‌شد. همان‌طور که گفتم کتاب آماده شده است اما با صحبتی که با ناشر داشتیم قرار شد به توجه به شرایط موجود و نگاهی که از سوی برخی به جام جهانی وجود دارد، کتاب منتشر نشود.

او خاطرنشان کرد: جام جهانی امسال مثل سال‌های قبل نیست، فضای جامعه ملتهب و نگاه به جام جهانی متفاوت است. اگر امسال مانند سال‌های قبل بود، جو عجیب و غریب جام جهانی بر اجتماع مستولی شده بود اما الان به این شکل نیست.

این نویسنده با بیان این‌که با این تصمیم کتاب او متضرر خواهد شد، گفت: این کتاب زمانی نوشته شد که فضای جامعه آرام بود و به نیت جام جهانی و برای انتشار در این زمان نوشته شده بود اما چون در این زمان منتشر نشد، متضرر خواهد شد. البته حتی اگر الان هم منتشر می‌کردیم، آن اتفاق لازمه برای کتاب اتفاق نمی‌افتاد زیرا جوِ جام‌جهانی آن‌طور که باید حاکم نیست.

از طرف دیگر هیچ مراسم کتابی هم برگزار نمی‌شود. حتی ناشر و مولف و مترجم به خاطر شرایطی که از سوی برخی وجود دارد، نمی‌توانند خبر انتشار کتاب را در صفحه فیلتر شده اینستاگرام بگذارند زیرا ممکن است سوء تفاهم ایجاد شود، انگار کتاب را به صورت مخفی درآورده باشید و کسی خبردار نشود. همه این‌ها مزید بر علت بود که «شب بخیر آقای توفیق» منتشر نشود. اما گمانم بر این است در آینده نزدیک و احتمالا بعد از جام‌جهانی این کتاب راهی بازار شود هرچند این را هم به صورت قطعی نمی‌ توان گفت.

او در بخشی از سخنان خود اظهار کرد: ویترین کتاب‌فروشی‌ها و ناشران صفحه‌شان در اینستاگرام بود و بسته شدن آن ضرر هنگفتی به ناشران زد. اگر نشستی برای کتاب برگزار می‌شد برای صدنفر حاضر در مراسم نبود بلکه در صفحه اینستاگرام منتشر می‌شد و ارتباط گسترده از آن طریق بود.