
یادداشت اختصاصی، مهدی شکیبایی؛ در روزهای اخیر، سخنرانی صریح و قاطع شیخ نعیم قاسم، دبیر کل حزبالله لبنان، واکنشها و تحلیلهای متعددی را برانگیخته است. او با تأکید بر اینکه «هیچکس نمیتواند سلاح مقاومت را بگیرد» و هشدار درباره احتمال بروز جنگ داخلی در صورت چنین تلاشی، موضعی محکم در دفاع از جایگاه مقاومت در ساختار امنیتی لبنان اتخاذ کرد. این مواضع در شرایطی مطرح شد که برخی منابع، خصوصاً رسانههای اسرائیلی، از تضعیف حزبالله پس از شهادت سید حسن نصرالله و برخی فرماندهان ارشد سخن گفتهاند. با این حال، این سخنان نشان داد که حزبالله نه تنها تضعیف نشده، بلکه آماده است در برابر هرگونه پروژه خلعسلاح ایستادگی کند.
در سطح داخلی، لبنان همچنان با بحران اقتصادی عمیق، ناپایداری سیاسی و خلأهای امنیتی مواجه است. نقشآفرینی چهرههایی مانند ژنرال جوزف عون، رییس جمهور کنونی و فرمانده سابق ارتش پررنگتر شده است. همزمان، برخی جریانهای داخلی بهویژه تحت حمایت غرب، پروژهای را دنبال میکنند که خواهان خلع سلاح حزبالله و انحصار سلاح در دست ارتش لبنان هستند. حملات رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان برغم توافق آتش بس ادامه دارد. گفت گوهای ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته ای تهران آغاز شده و بر این اساس رفت و آمدهای دیپلماتیک از و به تهران شکل گرفته است.
در چنین شرایطی مواضع قاطع شیخ نعیم قاسم را باید در چارچوب چند عامل تحلیلی فهم کرد:
نخست، انتقال رهبری حزبالله از شهید والا مقاوم سید حسن نصرالله به وی میتواند تردیدهایی درباره توانایی جانشین در هدایت مقاومت ایجاد کند. اما این موضعگیری محکم نشان میدهد که حزبالله همچنان از انسجام ساختاری و راهبردی برخوردار است.
دوم، این مواضع پاسخی صریح به اظهارات ژنرال جوزف عون است که گفته بود «بجز ارتش، هیچ نهادی نباید مسلح باشد». حزبالله این سخنان را تهدیدی علیه خود تلقی کرده و با اعلام آمادگی برای مقابله، بهنوعی پیام بازدارندگی صادر کرده است.
سوم، شرایط جنگ غزه و احتمال بروز جنگ فراگیر در منطقه، اقتضا میکند که حزبالله توان بازدارندگی خود را حفظ و تثبیت کند. سکوت یا عقبنشینی در برابر مطالبات خلعسلاح، میتوانست پیام ضعف ارسال کند.
بیتردید، تحرکات دیپلماتیک اخیر در منطقه، از جمله گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در دوحه و سفر وزیر دفاع عربستان به تهران، بر معادلات مقاومت در لبنان اثرگذار است. چنین تحرکاتی اغلب با فشار بر متحدان ایران برای خویشتنداری یا تعدیل مواضع همراه است. اما سخنان شیخ نعیم قاسم، نشان میدهد که حزبالله لبنان نمیخواهد جایگاه خود را در این معادلات بهعنوان یک برگ چانهزنی تقلیل دهد. او میخواهد پیام دهد که سرنوشت مقاومت در لبنان به مذاکرات منطقهای یا بینالمللی گره نخورده و هرگونه تغییر در معادله مقاومت، تنها در میدان و توسط مردم لبنان رقم خواهد خورد، نه پشت درهای بسته مذاکرات.
از این رو. مواضع شیخ نعیم قاسم در این برهه حساس را باید بیش از هر چیز، تلاشی برای بازتعریف اقتدار حزبالله و مقابله با پروژههای سیاسی و رسانهای دانست که میکوشند این جنبش را به حاشیه برانند.
در عین حال، این مواضع حامل پیامی روشن به بازیگران داخلی و خارجی است: مقاومت، نه یک گزینه نظامی بلکه بخشی بنیادین از هویت سیاسی و امنیتی لبنان است؛ و هر تلاشی برای حذف آن، هزینهای فراتر از حد تصور خواهد داشت.
انتهای پیام/