مرگ مغزی را با «کُما» اشتباه نگیرید!

به گزارش برنا؛  پیوند عضو از بیمار مرگ مغزی، یکی از برنامه‌های مهم در حوزه سلامت به شمار می‌رود که با چالش‌هایی همراه بوده و باعث شده خیلی از خانواده‌ها، همچنان بین «مرگ مغزی» و «کما» دچار اشتباه شوند و اجازه ندهند بتوان از اعضای بدن بیمار مرگ مغزی که هرگز به حیات باز نخواهد گشت؛ استفاده مفید برد و زندگی را به چند بیمار هدیه داد.

این در حالی است که روزانه چند هموطن در اثر حوادث ترافیکی و غیر ترافیکی، دچار مرگ مغزی می‌شوند که خانواده‌های آنها بدون اطلاع از این واقعیت که بیمار آنها می‌تواند نجات دهنده جان چند بیمار باشد، اجازه اهدای عضو نمی‌دهند.

رتبه اول آسیا در اهدای عضو

کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان به آمار اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی در کشور اشاره کرد و گفت: این آمار به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت، قبل از کرونا ۱۴.۳ بود که رتبه اول آسیا را داریم. در جهان هم بین رتبه ۳۰ و ۳۱ قرار داریم.

وی با اعلام اینکه هر سال بین ۵ تا ۸ هزار مرگ مغزی در کشور اتفاق می‌افتد که ۵۰ درصد این موارد قابلیت اهدای عضو دارند، افزود: ۳ تا ۴ هزار مرگ مغزی قابلیت اهدای عضو دارد که فقط از ۱۰۰۰ نفر مرگ مغزی برای اهدای عضو استفاده می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که در این سال‌ها هر چند شاهد بهبود وضعیت اهدای عضو از مرگ مغزی در کشور بوده‌ایم، اما نیاز است که بیشتر بر روی این موضوع کار کنیم و فرهنگ سازی انجام دهیم.

نجفی زاده ادامه داد: در دوران کرونا، عدد ۱۴.۳ به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی به ۷.۳ رسید که نشان می‌دهد این آمار نصف شده است؛ اما دو سال بعد به عدد ۱۱ و ۱۲ رسیدیم که هنوز با عدد ۱۴.۳ فاصله داریم که نشان می‌دهد روند افزایشی اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی در کشور اتفاق نیفتاده است. در حالی که شاهد رشد آمار بیماران نیازمند پیوند عضو در کشور هستیم.

وی با تاکید بر اهمیت اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی در کشور، افزود: با توجه به رشد آمار بیماران نیازمند اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی و پایین بودن آمار اهدا، می‌توان تصور کرد که آمار فوتی‌های بیماران در انتظار پیوند افزایش یافته است.

روزانه چند بیمار در انتظار عضو فوت می‌کنند

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان در پاسخ به این سوال که روزانه چند بیمار در انتظار اهدای عضو فوت می‌کنند، گفت: در سال ۹۴ و ۹۵ و بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت، روزانه ۷ تا ۱۰ بیمار فوت می‌کردند و الان قطعاً این آمار افزایش پیدا کرده، اما نمی‌توانیم بگوییم به چند نفر رسیده است.

نجفی زاده با تاکید بر همت همه جانبه برای افزایش آمار اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی در کشور، تصریح کرد: می‌طلبد که وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، فعال‌تر از قبل عمل کنند. همه دانشگاه‌ها دارای واحد فراهم آوری اهدای عضو هستند که در بعضی از استان‌ها، این واحدها از فعالیت لازم برخوردار نیستند. فعالیت این مراکز در حداقل است و باید به حد قابل قبول برسد.

وی با عنوان این مطلب که در سال‌های اخیر فرهنگسازی شده اما هنوز برخی از هموطنان نمی‌دانند مرگ مغزی چیست. در حالی که اگر اطلاعات لازم را داشته باشند، در لحظه تصمیم می‌گیرند که اعضای بدن بیمار مرگ مغزی را برای نجات جان چند هموطن دیگر اهدا کنند.

همه باید کارت اهدای عضو داشته باشیم

نجفی زاده ادامه داد: ما نباید اطلاعات غلط به مردم بدهیم و باعث شویم که مرگ مغزی با کما اشتباه گرفته شود. همچنین، باید با کسانی که به مردم اطلاعات غلط می‌دهند، به شدت برخورد شود.

وی با عنوان این مطلب که همه ما باید کارت اهدای عضو بگیریم، افزود: هر چند این کارت جنبه قانونی ندارد که خانواده بیمار مرگ مغزی ملزم شود رضایت بدهد؛ اما می‌تواند خانواده را از این موضوع آگاه سازد که بیمار آنها به اهدای عضو بعد از مرگ مغزی، رضایت داشته است.

نجفی زاده تاکید کرد: در حال حاضر در کمتر از یک دقیقه می‌توان با ارسال کد ملی به شماره پیامک ۳۴۳۲، کارت اهدای عضو دریافت کرد و پس از آن، اسم صاحب کارت در سامانه ملی اهدای عضو ثبت می‌شود. حتی فرد می‌تواند با بارگذاری یک ویدئوی کوتاه در سامانه، بر ادعای خودش برای اهدای عضو پس از مرگ مغزی، صحه بگذارد.

وی افزود: یکی از محاسن دریافت کارت اهدای عضو این است که خانواده‌ها درگیر چالش اهدای عضو نمی‌شوند. به طوری که الان ۴۸ درصد خانواده بیماران مرگ مغزی برای اهدای عضو رضایت می‌دهند؛ اما اگر بدانند بیمار آنها کارت اهدای عضو داشته، این میزان به نزدیک ۱۰۰ درصد می‌رسد.

نجفی زاده ادامه داد: در آمریکا نزدیک به ۶۴ درصد بزرگسالان به اهدای عضو رضایت می‌دهند، در انگلیس بالای یک سوم جمعیت بزرگسال و در ایران، ۱۰ درصد بود که الان به ۱۴ درصد رسیده است. زیرا، حادثه می‌توان برای هر کسی اتفاق بیافتد و قابل پیش بینی نیست.

ماجرای شائبه‌های مالی در اهدای عضو

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان، در خصوص شائبه‌های مالی در بحث پیوند عضو از بیمار مرگ مغزی، گفت: اصلاً چنین چیزی نیست و اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی به هیچ عنوان درگیر مسائل مالی نمی‌شود. زیرا، اولاً تمام هزینه‌های اهدا و پیوند را وزارت بهداشت متقبل می‌شود؛ دوماً، مراکز اهدا و پیوند از یکدیگر جدا هستند؛ ثانیاً، اعضای خانواده بیمار مرگ مغزی هیچ دخالتی در اهدای عضو ندارند و نمی‌دانند عضو اهدایی به چه کسی پیوند زده خواهد شد. زیرا، بیمارستان هم در جریان نیست و کارها بر اساس لیست انتظار که در اختیار وزارت بهداشت است، پیش می‌رود. یعنی بر حسب زمان و بدحالی بیمار، تطابق بافتی و گروه خونی، برای اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی اقدام می‌شود.

وی با اشاره به اهمیت عضو پیوندی از بیمار مرگ مغزی، افزود: یک بیمار مرگ مغزی می‌تواند، ۸ عضو که شامل قلب، ۲ ریه، ۲ کلیه، کبد، لوزالمعده و روده است، اهدا کند. همچنین، با اهدای ۵۳ بافت بدن مثل استخوان، تاندون، دریچه قلب و…، بیمار مرگ مغزی می‌تواند باعث نجات بیمار از معلولیت شود.