وال پست wall post که با نام وادار نیز شناخته میشود، با استفاده از کلافهایی به شکل کلافهای قائم یا افقی است که برای افزایش مقاومت سازه در برابر عوامل طبیعی مانند زلزله و حتی باد مورد استفاده قرار میگیرد. از این محصول برای اتصال میانقابهای سازهای و غیر سازهای به اسکلت ساختمان استفاده میشود. میانقابها دیوارهای هستند که بر اساس اتصال یا عدم اتصال آنها به سازه به دو دسته تقسیم شده و نامگذاری شدهاند. استفاده از این محصولات مزایای بسیاری به همراه دارد. کشور ما روی گسلهای بسیاری است که این محصول با تقسیم کردن فشار به بخشهای مختلف دیوار، میتواند از ریزش دیوار پس از زلزله جلوگیری کند. البته این موضوع به معنی ترک نخوردن و آسیب ندیدن دیوار نیست، بلکه به معنی کاهش آسیبهای وارده در اثر زلزله به دیوار شناخته میشود. به طور دقیقتر وال پست کلافی است که در طولهای مشخص برای یکپارچه عمل نمودن دیوار به کار میرود. این وال پستها سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام دیوار خواهد شد. همانگونه که از نامش پیداست، وال پست نگهدارنده دیوار است. این المان که معمولا به صورت یک تیر- ستون طراحی میگردد، در انتهای سالنهای صنعتی و به طور کل فریمهای با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشش میگردد، قرار میگیرد.
انواع
وال پست به معنای نگهدارنده دیوار و به ۲ صورت وال پست قائم و وال پست افقی است. این وال پستها سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام دیوار خواهد شد. وال پست قائم در زمانی که دهانه بزرگ باشد از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در دهانه جوش میشود.
انواع مهار از نظر اجرایی
اجرای وال پست با انکر بولت و نبشی کشی
اتصال دیوار به ستون با میلگرد
اجرای تسمه دور ستون
مهار دیوار به وسیله تعبیه میلگرد در داخل ستونهای مجاور
مهار دیوار از طریق تعبیه میلگرد در داخل کف
مهار دیوار به دیوارهای برشی از طریق عبور میلگرد در سوراخ قالبها
اجرای وال پست برای جان پناه بام (وال پست جان پناه)
اهمیت استفاده
علیرغم اهمیت اجرای این المان در سازهها، اجرای وال پست در سازههای شهری در ایران پیشینه چندانی نداشته و تقریباً محدود به یک دهه اخیر میگردد، اما با این حال همچنان در بسیاری از سازههایی که در کشورمان ساخته میشوند اجرای وال پست یا انجام نمیشود و یا محاسبه و اجرای آن همراه با نقاط ضعف اساسی صورت میگیرد.
تفکری که در بین مهندسان طراح وجود دارد لزوم بر سالم ماندن المانهای اصلی سازه یعنی تیر، ستون و سقفها میباشد و سالم بودن این بخشها ضامن عملکرد مناسب سازه است. اما زلزلههای اخیر نشان داد، حتی در شرایطی که سازه پایدار بماند و به اعضای اصلی آن آسیبی وارد نشود، آسیب در اعضای غیر سازهای، (دیوارهای پیرامونی، تیغهها، نماهای ساختمان، تاسیسات) ممکن است عملکرد کلی سازه را زیر سؤال برده و آسیبهای اقتصادی و حتی جانی جبران ناپذیری پدید آورد. چرا که سختی میان قابها تاثیری مستقیمی در سازه دارد از این رو میتوان به اهمیت استفاده از وال پست را پی برد.
نکات اجرایی
چنانچه پروفیل وال پست ارائه شده از طرف دستگاه مشاور دوبل نبشی باشد، بهتر است که در هنگام ساخت وال پست، دهانه آن یک سانتیمتر بیشتر از ضخامت دیوار مربوطه در نظر گرفته شود، تا تیغه کاملا داخل آن قرار گیرد. همچنین در وال پست عمودی، باید در فواصل یک متر به یک متر با استفاده از میلگرد آجدار نمره ۱۰، شاخکهایی را به قوطی یا نبشیهای وال پست جوش داد تا گیرداری لازم بین تیغه و وال پست عمودی تامین شده و دیوار مورد نظر در هنگام وارد شدن بارهای جانبی رفتار یکپارچهتری از خود نشان دهد. در جاهایی که وال پست در مجاورت ستون قرار میگیرد، باید فاصله حدود 4 تا 5 سانتیمتری رعایت شود و بین وال پست و ستون از مصالح نرم مانند یونولیت یا پلاستوفوم استفاده کرد تا در صورت وارد شدن بارهای جانبی از جمله زلزله، ستون به دیوار فشار جانبی وارد نکند. جهت گیرداری بیشتر وال پست افقی، در فواصل ۱ تا 5 / 1 متر با استفاده از میلگرد آجدار نمره ۱۴ و بالاتر، به سازه سقف متصل میشوند. همه پروفیلهای مورد استفاده در ساخت وال پستهای افقی و عمودی باید ضدزنگ خورده و جهت اتصال بهتر بین وال پست با دیوارهای دو طرف و همچنین جلوگیری از ترکهای ناشی از حرکات جانبی ساختمان در مرحله نازک کاری، روی آن توری مرغی یا رابیتس کشیده شود و با سیم گالوانیزه محکم گردد.
مهمترین اشتباهات رایج
اشتباهات بزرگ در اجرای نبشی برای وال پست معمولا زمانی پیش میآید که اجرای آن توسط پیمانکار به دلیل کاهش هزینهها یا دلایل دیگر با تغییراتی مواجه شود. ازجمله اشتباهات رایج در اجرای وال پست، استفاده از میلگرد بهجای نبشی در اجرای کلافهای افقی است. همچنین از دیگر اشتباهات رایج در اجرای والپست میتوان به عدم اجرای پشتبهپشت نبشیهای افقی و قائم اشاره کرد. در این صورت دیوار تنها در یک سمت، در داخل نبشیها اجرا میشود که این امر از استحکام سازه میکاهد.
وال پست با مقطع نبشی
والپست با مقطع نبشی، نوعی عامل مهارکننده، مانع و کنترلکننده حرکت خارج از صفحه دیوار است که به طور رایج به کار گرفته میشود. وال پست با مقطع نبشی، میتواند به طور پیوسته و همچنین منقطع، مورد استفاده قرار بگیرد. وال پست با مقطع نبشی، عمدتا از 2 الی 4 نبشی ساخته میشود. وال پست مقطع نبشی ساخته شده از دو نبشی، به عنوان عامل کنترلکننده حرکت خارج از صقحه دیوار و وال پست ساخته شده از چهار نبشی، به عنوان یک وادار قائم که تکیهگاه مناسبی را برای دیوار فراهم میسازد، استفاده میشود.
مکانیزم
وال پست با مقطع نبشی، با دربرگیری دیوار از حرکت خارج از صفحه آن جلوگیری کرده و میتواند امکان تغییر شکل یا لغزیدن دیوار را در حین زلزله بدون وارد شدن ضربه به قاب سازه، فراهم سازد. دیوار مهار شده با وال پست نبشی، سختی به قاب سازه وارد نمیکند و با انتقال خوب نیرو، آسیب ناشی از جابه جایی را به حداقل میرساند.
اجزای تشکیل دهنده
وال پست با مقطع نبشی از نبشی، مصالح متراکم جداکننده دیوار از قاب سازه مثل پشم سنگ و یونولیت، وادارهای قائم (مثل وادار قائم ساخته شده از چهار نبشی)، وادارهای افقی، مهارهای افقی مثل میلگرد بستر یا بستهای فلزی، اتصالات پیچ و رول پلاک یا اتصالات جوشی، ساخته میشود.
مزایا
با استفاده وال پست با مقطع نبشی، نیازی به تعیه المانهای کنترلکننده حرکت خارج از صفحه دیوار نیست زیرا این وال پست، خود میتواند به عنوان یک کنترل کننده حرکت خارج از صفحه دیوار عمل کند. علاوه بر این، این نوع از وال پست را به راحتی میتوان در محیط کارگاه ساخت. بدین منظور هزینه نهایی اجرای وال پست مقطع نبشی نسبت به وال پستهای آماده (وال پستهای موجود در بازار)، کمتر است. وال پست با مقطع نبشی به راحتی با استفاده از اتصالات پیچی یا جوشی نصب میشود.
اساس و چگونگی ابعاد و فواصل
ابعاد و فواصل وال پست مقطع نبشی بر اساس عواملی چون ارتفاع، ضخامت و مصالح تشکیل دهنده دیوار و همچنین تعداد طبقات ساختمان، سرعت باد غالب در منطقه، میزان ریسک پذیری منطقه در برابر زلزله تعیین میشود. ابعاد و فاصل وال پستهای مقطع نبشی را میتوان از ضوابط و جداول موجود در منابع معتبر برداشت نمود.
وادار قائم
وال پست با مقطع نبشی، از دسته وال پستهای رایج است که کاربرد آن هم به عنوان عامل کنترلکننده حرکت خارج از صفحه دیوار و هم به عنوان تامینکننده تکیهگاه مناسب دیوار (وادار) دیده میشود. وادارهای قائم از نوع وال پست با مقطع نبشی، از چهار نبشی متصل شده به هم با استفاده از میلگردهای خرپایی یا نردبانی شکل، ساخته و مورد استفاده قرار میگیرند.
والپست با مقطع نبشی(L-shaped Wall Post)، از دو ورق با زاویه 90 درجه، تشکیل میشود. وال پستهای نبشی، تقریبا در اجرای انواع وال پست به کار گرفته میشوند. وال پست با مقطع نبشی، میتواند نقش کنترلکننده حرکت خارج از صفحه دیوار را ایفا نماید. علاوه بر این، وال پستهای نبشی میتوانند از اتصال دو ( به شکل یک ناودانی) الی چهار نبشی(به شکل یک تیرIPE ) به هم تشکیل شوند و به عنوان وادارهای قائم، استفاده شوند. وال پست با مقطع نبشی،از پرکاربردترین والپستها در صنعت ساختمان هستند که از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه هستند. در چند سال اخیر و پس از زلزلههای متعدد در ایران، توجه ویژهای به مقاوم سازی بخشهای غیرسازهای ساختمان در برابر زلزله انجام پذیرفت. دیوارهای داخلی و دیوارهای پیرامونی که از مهمترین بخشهای غیرسازهای ساختمان هستند، نقش ویژهای در عملکرد سازه در هنگام زلزله دارند، اگر این دیوارها در لبه به درستی مهار شوند و یا با اتصالات مناسب به قابهای میانی متصل شوند، سازوکار مناسبی در هنگام زلزله ارائه میدهند. والپستهای با مقطع نبشی به عنوان والپست میانی و یا والپست کناری برای اتصال به قاب سازهای مورد استفاده قرار میگیرند و به کمک اتصالات مخصوص، سیستمی یکپارچه را تشکیل میدهند که عملکرد دیوار و قاب را در برابر نیروهای جانبی بزرگی مانند نیروی زلزله بهبود میبخشد.
مطالب مرتبط: بهترین نوع میلگرد کدام است؟
انواع بر اساس جنس
فلزی
میتوان گفت وادارهای فلزی، قدیمیترین نوع وال پستها هستند که هنوز هم کاربرد فراوانی دارند، هر چند در بسیاری از موارد انواع دیگر جایگزین آنها شدهاند. این نوع وادار از قطعات فلزی (عمدتاً نبشیها و ناودانیها) تشکیل شده است و هنوز هم برای مقاوم سازی سازههای فلزی بهترین گزینه به حساب میآید. البته هزینه بالای تهیه و اجرا، فرآیند اجرای تخصصی، بالا بردن وزن مرده ساختمان از محدودیتهای استفاده از وادارهای فلزی به شمار میروند.
بتن آرمه
نوع دیگری از وادارها که شاید کمتر شناخته شده باشند، از جنس بتن آرمه (بتن مسلح) هستند. به طور خاص در ساختمانهای بتنی و سازههایی که با مصالح بنایی ساخته میشوند، وال پستهای بتن آرمه گزینه مناسبی برای مقاوم سازی به حساب میآیند. این وادارها، همانطور که از نام آنها پیدا است، از بتن ساخته میشوند و میتوانند دارای مزایایی باشند که وادارهای فلزی از آن بیبهرهاند. برای مثال هنگام حریق، وادارهای بتنی مقاومت و استحکام بیشتری نسبت به وادارهای فلزی دارند.
Wallmesh
نوعی وال پست جدید است که خصوصاً در سالهای اخیر، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در این نوع وال پست خبری از قطعات سنگین فلزی نیست و فرآیند اجرای بسیار ساده و سریعی دارد، به طوری که نیاز به نیروی ماهر و متخصص نخواهد بود.
بخش اصلی این نوع وال پست را مش فایبرگلاس تشکیل میدهد. این مش یا توری متشکل است از یک شبکه به هم بافته شده از الیاف بسیار نازک شیشه که توسط رزینهای خاص مقاوم سازی شدهاند. اجرای سریع و آسان، هزینه پایین تهیه و اجرا، ماندگاری بسیار بالا، سازگاری با محیطزیست و همینطور دیگر متریالهای مورد استفاده در ساخت، سبک وزن بودن از مزایای مهم این سیستم به شمار میرود که آن را به یکی از پرطرفدارترین انواع وال پستها تبدیل ساخته است. در این سیستم مقاوم سازی دیوار، از پلاستر کشی (پلاستر سیمانی یا پلاستر گچی) برای فیکس کردن مش روی سطح دیوار استفاده میشود تا یکپارچگی و انسجام دیوار حفظ گردد.
در پایان
یکی از مهمترین مراحلی که برای ساخت هر ساختمان باید به خوبی آن را طی کنید، مقاوم سازی ساختمان نسبت به نیروهای خارجی است. منظور از نیروهای خارجی، فشارهای ناشی از زلزله یا وزش باد شدید است که باعث آسیب به ساختمان و سست کردن عناصر آن میشود. نبشی کشی یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از بلایای طبیعی است که ساختمان، در معرض خطر آنها قرار دارد. اگر نبشی کشی ساختمان (Application of angle bar) انجام نشود، امکان تخریب ساختمان بالا میرود و طبیعتا خسارات جانی و مالی زیادی را وارد میکند. هر مهندس ماهری، از اهمیت بالای نبشی کشی آگاه است و به همین دلیل، توجه ویژهای به کیفیت نبشی کشی دارد و قیمت نبشی در کیفیت کارش تاثیر ندارد. شرکت پیوان افتخار دارد جهت آسودگی مشتریان ارجمند، قیمت نبشی، قیمت آهن آلات و محصولات فولادی دیگر را به صورت لحظه ای و در کوتاهترین زمان ممکن در اختیار متقاضیان قرار دهد.
محتوای این مطلب تبلیغاتی است و توسط سفارشدهنده، تهیه و تنظیم شده است