تنوع‌بخشی و افزایش تولید، دو اصل برای کنترل همیشگی بازار خودرو

صنعت خودروسازی ایران که سال‌های زیادی با تولید یا بهتر بگوییم با عرضۀ قطره‌چکانی توانسته بود نظام عرضه و تقاضا را به شکلی کنترل کند که در یک محیط انحصاری، همواره قیمت‌‎ها روند صعودی داشته باشند، در سال جاری گویا عزم خود را برای افزایش تولید جزم کرده است.

طبق آمار منتشرشده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، صنعت خودروسازی در مجموع در سال جاری توانسته با تولید بیش از  ۷۴۷ هزار دستگاه خودرو، به رشد ۱۸ درصدی در تولید برسد. موضوعی که در کنار دیگر عوامل تا حدی بازار را از التهاب دور کرد و توانسته یک آرامش نسبی ایجاد کند.

در صنعت خودروی ایران اما موضوع اصلی عدم‌فعالیت بخش خصوصی است که این مهم خود ناشی از انحصار دولت در تولید خودرو و در نتیجه عرضه است. موضوعی که روی کیفیت دستگاه‌ها نیز به شدت اثر گذاشته است و اساساً هیچ رقابتی در بازار ایجاد نکرده است.

به بیان دیگر، بازار خودروی ایران یک بازار کاملاً جزیره‌ای است که در آن هر تولیدکننده تعدادی از محصولات مدنظر را با جامعه مخاطب مشخص تولید می‌کند و رکود و رونق بازار تنها در عرضه است وگرنه در تنوع هیچ رقابتی وجود ندارد. بازار زمانی می‌تواند ادعای رقابتی بودن کند که مشتری با یک عدد مشخص، چند حق انتخاب داشته باشد و بتواند خودروهایی با آپشن‌های متنوع انتخاب کند.

به هر حال، علی‌رغم اینکه دولت اعتقاد دارد بازار خودرو را به کلی مهار کرده است، فعالان بازار شرایط کنونی را یک دورخیز برای افزایش قیمت می‌دانند و افت نسبی قیمت‌ها را نه حاصل سیاست‌های دولت بلکه محصول کاهش قدرت خرید مردم.

البته این به معنای عدم‌اثربخشی افزایش تولید در کنترل قیمت‌ها نیست بلکه مقصود اینست که برای مدیریت همیشگی و جلوگیری از افزایش‌های تورمی آینده و در نهایت تبدیل خودرو به یک کالای مصرفی، تنوع‌بخشی به محصولات باید به موازات افزایش تولید مورد توجه قرار بگیرد. لازم به تأکید است منظور از این تنوع، یک تنوع واقعی است و نه آنچه امروز در بازار با آن مواجه‌ایم.

منبع: همت خبر