وظایف یک گرافیست از زبان رئیس انجمن طراحان/ ایران دارای سابقه بومی ارزنده‌ای در بیان گرافیک است

بهرام کلهرنیا رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران درخصوص «روز گرافیک» به خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا گفت: انجمن طراحان گرافیک تاریخچه رفتار و فعالیتی دارند که در تقویم سالیانه به آن روز جهانی «گرافیک» یا «دیزاین» گفته می‌شود. این روز از سال‌ها پیش توسط روسای هیأت مدیره تعیین شده که افراد در کنار یکدیگر جمع شوند و در خصوص امتیازها، محدودیت‌ها و مشکلات گفت‌و‌گو کنند. البته این دوره‌ها به دلیل محدودیت‌ها مدتی برگزار نمی‌شد اما اعضای هیأت مدیره جدید برنامه‌هایی را ترتیب دادند که روز گرافیک و گردهمایی‌ها باز هم برگزار شود.

وی با اشاره به برگزاری «روز گرافیک» در خانه هنرمندان بیان کرد: بعد از ظهر جمعه، 7 اردیبهشت افتتاحیه هفته گرافیک همراه با مراسم بزرگداشتی برای استاد کاتوزیان برگزار شد. در کنار آن نمایشگاه «در جست و جوی نسل نو» را داشتیم که برخلاف برنامه اول که معطوف به پیشکسوتان گرافیک بود؛ برای جوانان و پیشتازان نوین این حوزه برپا شد. در حقیقت این نمایشگاه را به پرونده «هفته گرافیک» وارد کردیم تا فرصت‌هایی را برای نسل جوان به وجود بیاوریم. 

کلهرنیا درباره وضعیت امروز طراحی گرافیک در ایران توضیح داد: طراحی گرافیک در ایران پدیده‌ای جدید است که از زمان پهلوی شکل گرفته و طی سال‌ها به دلیل شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی رونق پیدا کرده است. اگر بخواهیم گرافیک را به زبانی نو تعریف کنیم باید بگوییم فعالیتی است که به راحتی کنار صنوف متفاوت قرار می‌گیرد. درحقیقت بیان پدیده‌ها و موضوعات از وظایف کار یک گرافیست است. 

وی در ادامه افزود: نوع بهره‌برداری از قلم‌های نوشتار، زاویه دید گوناگون، لحن و حالت بومی، همه و همه المان‌هایی هستند که آثار ایرانی را برای اروپایی‌ها جالب توجه کردند. خوشبختانه کشور ما لیست بلندی از نامدارانی چون: «مرتضی ممیز»، «قباد شیوا»، «فرشید مثقالی» و... را دارد که در سپهر طراحی ایران و جهان می‌درخشند و اعتبار دارند. البته ما در روزگار قاجار و پیشاقاجار افرادی را داشتیم که تجربه‌های دیگری را در فنون مدیریت فرم به شکل گرافیک نوشتار، نقاشی بومی، معماری، کتابسازی و... به یادگار گذاشته اند که امروز همه آن‌ها را می‌توانیم از جنس گرافیک به شمار بیاوریم. 

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران بیان کرد: ایران دارای سابقه بومی بسیار ارزنده‌ای در بیان گرافیک است. خوشبختانه طراحان گرافیک ما در جهان دارای اقتدار هستند البته من این اقتدار را به حساب نظام آموزشی ایران نمی‌گذارم چرا که آموزش هنر در ایران به دور از نگاه به ضرورت‌های اجتماعی است. مدیران ارشد وزارت فرهنگ و ارشاد مشغول رایزنی برای احیای دوباره بینال‌ها هستند که جشن جهانی گرافیک ایران باز هم برپا شود. گفت‌وگوی جهانی جزو حقوق ما محسوب می‌شود. 

کلهرنیا در پاسخ به این پرسش که رایانه‌ها و هوش مصنوعی چه اندازه طراحی پوستر یا گرافیک را تحت تاثیر قرار داده است توضیح داد: تردیدی نیست که هوش مصنوعی به مثابه یک رخداد جهانی جدید در همه ارکان زندگی در جهان معاصر تحول به وجود آورده است. از نگاه من به جای هوش باید بگوییم ابزار جدید که در دسترس ما قرار گرفته تا آرام آرام خواسته‌های ما را برآورده کند. در دوران دانشجویی ما باید همه چیز را با دست و قلم می‌ساختیم اما امروزه نرم افزارهای گوناگون به سببب دسترسی به تجربه‌ها می‌کوشند تا فرصت‌های خوبی را در اختیار ما قرار بدهند.

وی ادامه داد: خیلی‌ها فکر می‌کنند با آمدن هوش مصنوعی باید در دکان‌هایشان را ببندند اما واقعا اینگونه نیست؛ این ابزار نوین فقط می‌تواند این شانس را به ما بدهد که دوباره داوری کنیم و با تجهیزات جدید کارهای متفاوتی را بسازیم. زنده‌باد آینده‌ای که از این طریق به وجود می‌‎آید.

این هنرمند درخصوص محدویت کار گرافیست‌ها بیان کرد: درباره طراحان گرافیک شانس فرصت‌های شغلی جدید، گفت‌وگوی اجتماعی درون اجتماع و شرایط عرضه محصول تولیدکنندگان به بازارهای ملی و جهانی را ایجاد می‌کنند. این شغل بیش از هر شغل هنری دیگری در خدمت جامعه و فرهنگ است اما متاسفانه هزاران محدودیت در برابر آن قرار دارد. متاسفانه شهرداری‌ها هیچ احترامی برای کار ما قائل نیستند و هنرمندان با پرداخت رشوه و پارتی مسائلشان را حل می‌کنند.

کلهرنیا در پایان گفت: من در روز باید هزاران هزار سوال را جواب بدهم که جزو وظایف من نیست. سازمان‌ها به جای اینکه پشتیبان ما باشند در مقابل ما قرار می‌گیرند. یک میوه‌فروش به هر قیمت جنسش را می‌فروشد اما طراح گرافیک اگر بخواهد اثرش را بفروشد با برخوردهای بدی مواجه می‌شود. انگار هنرمندان هوا می‌خورند. مشاغل گرافیک در معرض خطرات پرشماری هستند و این خطرات جز با ایجاد فهمی جدید در نظام مدیریت قانونی، اجرایی و فرهنگی حل نخواهد شد.