دیپلماسی منطقه‌ای اردبیل با راه‌اندازی اتاق ارتباطات و صادرات فرهنگی

به گزارش برنا؛ موافقت‌نامه راه‌اندازی و حمایت از فعالیت اتاق ارتباطات و صادرات فرهنگی استان اردبیل، در روزهای اخیر توسط حجت‌الاسلام محمدمهدی ایمانی‌پور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و سیدحامد عاملی استاندار اردبیل امضا شده و امیدها برای باروری ظرفیت‌های مرزی استان اردبیل بخصوص در بخش فرهنگ، جهت اثرگذاری بیشتر در حوزه فرامرزی و جلب همکاری‌های فرهنگی منطقه‌ای را زنده کرده است.

فرهنگ، از یک دیدگاه مقوله‌ای زیرساختی محسوب می‌شود و از زاویه دید دیگر به عنوان محصولی روبنایی تعریف شده است و در هر دو حالت، برایندی از پیشینه تمدنی و تاریخی هر منطقه و کشور به شمار می‌رود، به خصوص در مناطق مرزی، فرهنگ غنی با پشتوانه تاریخی سبب امنیت و قوام بیشتر می‌گردد و تاثیرات مثبت آن در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی را نمی‌توان انکار کرد.

استان اردبیل با تاریخ سرفرازی از دوران صفویه و به عنوان خاستگاه نخستین حکمرانی شیعی و یکپارچه در ایران زمین، از موقعیتی قابل توجه برای دیپلماسی فرهنگی و صدور داشته‌ها و دستاوردهای فکری و فرهنگی برخوردار است و فعالیت اتاق ارتباطات و صادرات فرهنگی در استان اردبیل، بی‌شک برای تعمیق و توسعه مراودات ایران و جمهوری آذربایجان و حتی ایران و ترکیه به لحاظ اشتراکات فکری و دینی "به ویژه با جامعه علویان ترکیه" موثر خواهد بود.

احیای توان دیپلماسی در استان‌های مرزی

تقویت بنیه‌های فرهنگی موجب ایجاد قدرت نرم در هر جامعه می‌شود و برای حوزه اقتصادی نیز از حیث امنیت سرمایه‌گذاری بسیار سودمند است ، در استان اردبیل نیز قوام پایه‌های فرهنگی و معرفی بهتر مولفه‌ها و شاخص‌های اصیل فرهنگی و مذهبی، ذهنیت لازم مبنی بر امنیت سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی را نیز فراهم خواهد آورد.

این همان ایده‌ای است که شهید آیت‌الله رئیسی نیز بر احیای آن از طریق دیپلماسی فرهنگی در استان‌های مرزی کشور تاکید داشت تا هم تصویر بهتری از ایران اسلامی در کشورهای منطقه و حتی جهان نشان داده شود و هم سبب بالندگی بیشتر بخش‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری در نواحی و مناطق مرزی گردد.

در همین راستا حجت‌الاسلام ایمانی‌پور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در آیین امضای تفاهم‌نامه با استاندار اردبیل به تنظیم نظام‌نامه صادرات فرهنگی در سازمان یاد شده به عنوان یکی از راهکارهای مهم در پیشرفت دیپلماسی فرهنگی اشاره و تصریح کرده است: اجرای این نظام‌نامه، نیازمند عزم جدی است تا ظرفیت‌های استان‌های مرزی و همچنین، کشورهای همسایه مرتبط با آن استان‌ها، شناسایی و زمینه‌های ارتباطات موثر فراهم شود.

شکی نیست که هر چه مردم یک استان مرزی با مردم کشور همسایه خود از لحاظ فرهنگی، ارتباطات گسترده‌ای داشته باشند، آمد و شد بین آنها تقویت خواهد شد و استمرار این فرایند سبب ایجاد بسترهای فعالیت‌های اقتصادی و درآمدزایی برای هر دو طرف و توسعه صادرات و سرمایه‌گذاری خواهد شد ، در استان اردبیل نیز برای ارتقای سطح ارتباطات اقتصادی با جمهوری آذربایجان و حتی سایر کشورهای همسایه، نیاز به تقویت روابط فرهنگی بیشتر احساس می‌شود تا زمینه‌ساز ارتباطات دیگر باشد.

البته در این مسیر حرکت باید به هویت‌های فرهنگی استان و در اصل کشورمان بیشتر آگاه و دقیق باشیم تا ارائه خدمات و صادرات فرهنگی به پاسداشت و معرفی هویت و اصالت فرهنگی ما منجر شود زیرا در تلاقی فرهنگی دو استان مرزی، نمی‌توان منکر تاثیر و تاثر طرفین به هم شد، بنابراین در این رویارویی فرهنگی، پاسداری از هویت‌ها و پایه‌های اصالت فرهنگی امری جدا و شاید مهم‌تر از صادرات خدمات و محصولات فرهنگی است تا خدای نکرده در این داد و ستد فرهنگی، از ناحیه تهاجم فرهنگی متوجه آسیب نشویم.

اقداماتی که می‌توان انجام داد

در تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و استانداری اردبیل امضا شده، به شناسایی و توانمندسازی فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‌ای استان برای تقویت کنشگری منطقه‌ای و فرامرزی و همچنین به تقویت اقتصاد فرهنگ و افزایش سهم کالاهای فرهنگی استان در بازارهای منطقه تاکید شده که ایده‌هایی بسیار مطلوب و در نوع خود درخشان است.

از این رو برگزاری نشست‌های اتاق‌های اصناف و بازرگانی اردبیل با همسایگان با هدف طراحی بازار هنر و نمایشگاه بین‌المللی صنایع فرهنگی، شناسایی شهرهای متناظر در کشورهای هدف برای خواهرخواندگی با اردبیل بر مبنای اشتراکات مذهبی و تاریخی بخصوص مرتبط با دوره صفویه، برگزاری رویدادهای مشترک علمی و فرهنگی، نشست‌های تخصصی با نمایندگی‌های فرهنگی کشورهای همسایه برای ظرفیت‌شناسی و عقد تفاهم‌نامه‌ همکاری فعالان فرهنگی هنری می‌تواند در دستور اتاق ارتباطات و صادرات فرهنگی استان اردبیل باشد.

هفته اردبیل را می‌توان یکی از رخدادهایی دانست که هر سال به موازات هدف‌های یاد شده برگزار می‌شود و بستری برای معرفی و عرضه محصولات و صنایع دستی و فرهنگی استان را فراهم می‌آورد اما دایره اثرگذاری و شمولیت خدمات فرهنگی می‌تواند فراخ‌تر از حوزه صنایع دستی و گردشگری باشد تا در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی جامعه نیز آثار مثبتی بگذارد.

به هر حال انعقاد تفاهم‌نامه همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و استانداری اردبیل را با عنایت به عقبه تاریخی و فرهنگی این استان دارالارشاد و دارالامان، به فال نیک می‌گیریم و با وجود اینکه محصول مزرعه فرهنگ، دیرتر رشد می‌کند و زمان می‌برد تا کام مردم را شیرین گرداند، اما بی‌صبرانه منتظریم استان اردبیل هر چه زودتر با فعالیت اتاق ارتباطات و صادرات فرهنگی خود، همچون فرستنده‌ای برون‌مرزی شبانه‌روز به تولید و توسعه محصولات و مناسبات فرهنگی در فراسوی مرزها اقدام کرده و زمینه‌های تسهیل فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی منطقه‌ای نیز بیش از پیش فراهم شود.

استان اردبیل با بیش از یک میلیون و ۲۸۰ هزار نفر جمعیت و ۱۲ شهرستان در شمال غرب ایران واقع شده و به لحاظ استقرار سلسله صفویان در آن، از تاریخ و فرهنگی دیرپا و بالنده برخوردار است.