تضعیف ۲۲ میلیون هکتار گون زار در کشور

به گزارش برنا، مصطفی بیگدلی معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با بیان اینکه بخش بزرگی از گون زار‌های ایران تحلیل رفته و در برخی مناطق شرایط بحرانی دارند، اظهار داشت: در کشور ما حدود ۲۲ میلیون هکتار گون زار با هزاران سال قدمت وجود دارد که به دلیل تغییرات اقلیمی و پائین رفتن سطح سفره‌های آب زیرزمینی تضعیف شده اند و ربطی به چرای دام نداشته است.

وی با اشاره به شناسایی حدود ۴۵ هزار سامان عرفی به عنوان بهره برداران سنتی مراتع، تصریح کرد: محدود بودن واحد‌های دامی که گاهی به کمتر از ۲۵ راس دام سبک می‌رسد، باعث می‌شود که دامدار سنتی برای اقتصادی‌تر شدن کار خود، به ازدیاد دام‌ها بپردازد و همین امر چرای بیش از حد و غیر اصلی را به دنبال خواهد داشت.

بیگدلی با بیان اینکه کاهش بارندگی از میانگین سالانه ۲۴۰ میلیمتر به ۱۸۰ میلیمتر مهمترین عامل تهدید کننده مراتع بوده است، نقش چرای بی رویه را ۳۵ درصد عنوان کرد و افزود: بهره برداری بیش از حد و چرای بی رویه، تغییر کاربری و تصرفات غیر مجاز، آتش سوزی‌ها و قاچاق چوب از دیگر عوامل تخریب مراتع هستند.

وی با تاکید بر اینکه نباید معیشت دامدار صرفا وابسته به مرتع باشد، افزود: حدود ۸۳ میلیون هکتار از مراتع کشور ممیزی شده و طبق آمار حدود یک میلیون خانوار به عنوان بهره بردار شناسایی شده اند که بصورت مستقیم از مراتع استفاده می‌کنند.

معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه ارزش مراتع فقط به تولید علوفه در آنها وابسته نیست، گفت: پوشش گیاهی مراتع باعث حفظ آب و تغذیه سفره‌های زیرزمینی می‌شود و از بروز سیل و فرسایش خاک جلوگیری می‌کند.

وی افزود: ضمن اینکه مراتع و پوشش گیاهی آنها به دلایل دیگری از جمله جلوگیری از بوجود آمدن کانون‌های ریزگرد فواید غیرمستقیم متعددی دارند، حفظ مراتع را ضروری خواند و گفت: با توجه به تغییر شرایط اقلیمی و کاهش بارندگی ها، ضرورت افزایش توجهات به مراتع مضاعف شده است.

بیگدلی تصریح کرد: به ازای کاهش هر یک میلیمتر بارندگی، حدود ۸ دهم کیلوگرم تولید علوفه کاهش می‌یابد و از همین رو، امسال نهایتا ۸ میلیون تن علوفه در مراتع داریم.

وی با بیان اینکه علاوه بر تولید علوفه، بخش بزرگی از گونه‌های گیاهی در مراتع رشد می‌کنند، اظهار داشت: ما یکی از غنی‌ترین پوشش‌های گیاهی را داریم و تاکنون حدود ۸۲۲۳ گونه گیاهی شناسایی شده است.

بیگدلی افزود: همچنین ۲۷۰۰ گونه از گیاهان دارویی نیز در مراتع رشد می‌کنند که اغلب آنها غیر قابل زراعت هستند و در مواردی نیز، کاملات منحصر به فرد به شمار می‌روند.

معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: علاوه بر تولید بیش از ۴۲ درصد از گوشت قرمز کشور در مراتع، همه ساله حدود ۹۰ هزار تن عسل نیز در این مناطق تولید می‌شود و همین امور نیز اهمیت حفظ مراتع را بیشتر می‌کند.

بیگدلی انجام بسیاری از برنامه‌ها و طرح‌های نظارت و حفاظت از مراتع را نیازمند تامین اعتبار مالی خواند و گفت: امیدواریم با توجه به تاکیداتی که در برنامه هفتم توسعه شده است، بخشی از مشکلات اعتباری کاسته شود.