واسطه‌گران هنر باید شناسنامه‌دار شوند/ لزوم نظارت حداکثری ارشاد بر بازار هنر

حجت امانی هنرمند نقاش در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا درباره حضور مجموعه چهره‌های دلربا در حراجی هسینک هلند گفت: پارسال یکی از آثار مجموعه فرشتگان من برای نماینده حراجی در ارمنستان ارسال شد و خوشبختانه به فروش رسید. هرچند قیمت دقیق آن را به خاطر ندارم و نمی‌خواهم اغراق کنم، اما مطمئنم که بالاتر از قیمت بیشینه یا دوم چکش خورد. نکته جالب این بود که اثر من در کنار آثار هنرمندان مشهوری همچون سالوادور دالی و بنکسی و... قرار گرفت و تا جایی که می‌دانم تنها هنرمند ایرانی شرکت‌کننده در آن حراج بودم.

وی با اشاره به انتخاب آثار جدیدش افزود: امسال هم مجموعه چهره‌های دلربای من انتخاب شد. این حراج به دو صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌شود. پیش از این، چهره‌های دلربا را در موزه دوحه و آلمان به نمایش گذاشته بودم، اما این نخستین‌بار است که این مجموعه در حراجی حضور پیدا می‌کند.

امانی در پاسخ به این پرسش که آیا آثار خود را در حراج‌های داخلی نیز به نمایش گذاشته است، اظهار کرد: متأسفانه یا خوشبختانه تاکنون با حراج‌های داخلی همکاری نکرده‌ام، اما در حراج‌های بین‌المللی حضور پررنگی داشته‌ام؛ از جمله در حراج بونامز لندن، موناکو و رزبری لندن که همین چند هفته پیش برگزار شد آثارم به فروش رسید.

این هنرمند با تأکید بر جایگاه اقتصاد هنر در ایران گفت: اقتصاد هنر‌های تجسمی در دهه گذشته وضعیت بسیار درخشانی داشت. آن زمان یک بازار ناب و جذاب ایجاد شد و گالریست‌های مطرح دنیا به هنر خاورمیانه، به‌ویژه هنر ایران، علاقه نشان دادند. برای مثال، در لندن مارکتی تحت عنوان هنر خاورمیانه راه‌اندازی شد که دو گالری‌دار معروف به نام‌های رودیسا و جنرادی در آن فعالیت می‌کردند. من هم کارم را با خانم جنرادی در لندن آغاز کردم.

بازار هنر به دلیل ورود افراد ناآگاه و سودجو دچار آسیب شد

وی ادامه داد: متأسفانه این بازار به دلیل ورود افراد ناآگاه و سودجو دچار آسیب شد. فروش آثار غیرواقعی و رفتار‌های غیرحرفه‌ای باعث شد که اعتماد مجموعه‌داران به هنر ایران خدشه‌دار شود. به همین دلیل، نه‌ تنها رشدی که انتظار داشتیم اتفاق نیفتاد، بلکه نسبت به دهه گذشته شاهد کاهش خرید و فروش آثار ایرانی بوده‌ایم.

این هنرمند نقاش، در ادامه گفت‌وگو درباره مشکلات بازار هنر‌های تجسمی در ایران اظهار کرد: یک زمانی مجموعه‌داری در خدمت کسانی بود که با علاقه و عشق به آثار هنری، اقدام به جمع‌آوری آن‌ها می‌کردند، اما وقتی متوجه شدند که این حوزه می‌تواند بستری برای سرمایه‌گذاری باشد، ما شاهد ورود بانک‌ها و مسائل دیگری مثل پولشویی شدیم. متأسفانه برخی سودجویان و افراد ناآگاه وارد این عرصه شدند که نه به آینده بازار هنر ایران فکر می‌کنند و نه به کیفیت آثار اهمیت می‌دهند. این افراد تنها به دنبال سود شخصی و منافع خود هستند و پس از برداشت منافع، برایشان مهم نیست که چه ضربه‌ای به آینده این بازار می‌زنند.

واسطه‌گران هنر باید شناسنامه‌دار شوند

وی ادامه داد: متأسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا متولیان این امر هیچ‌گونه نظارتی بر این افراد نداشته‌اند. واسطه‌گرانی هستند که بدون داشتن دانش یا تجربه هنری وارد این عرصه شده‌اند و لطمه شدیدی به بازار وارد کرده‌اند. به نظر من وزارت ارشاد باید آزمونی برگزار کند تا این افراد شناسنامه‌دار شوند. این کار باعث می‌شود خریدار با اطمینان بیشتری از واسطه‌ای خرید کند که دارای دانش و تجربه هنری باشد. موضوع بسیار مهمی که در قیمت‌گذاری آثار هنری در بازار‌های جهانی و حراج‌ها تأثیرگذار است، پیشینه مالکیت اثر هنری است. اگر اثر هنری متعلق به مجموعه‌دار یا هنرمند مشهوری باشد، ارزش و قیمت آن بسیار بالاتر می‌رود. اما زمانی که اثر از فرد ناشناسی خریداری می‌شود، این شک و تردید به وجود می‌آید که می‌تواند به بازار هنر آسیب برساند.

امانی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از راهکار‌های مهم برای نجات بازار هنر ایران، نظارت جدی و آموزش واسطه‌گران و نمایشگاه‌گردانان از سوی نهاد‌های مسئول است. وزارت ارشاد یا دستگاه‌های مرتبط می‌توانند کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی برگزار کنند و به افرادی که واجد صلاحیت هستند، کارت شناسایی معتبر ارائه دهند تا بازار هنر با اطمینان بیشتری پیش برود. این اقدام می‌تواند جلوی فعالیت افراد ناشی و سودجو را بگیرد و اعتماد را به بازار هنر ایران بازگرداند.

انتهای پیام/