به گزارش خبرگزاری برنا هرمزگان، همانطور که ملزومه خواندن و نوشتن سواد است برای زندگی در اجتماع و حضور مؤثر در آن به سواد احتیاج داریم، خانواده اولین اجتماع کوچکی که انسان در آن قدم میگذارد در تمام ابعاد انسان ریشه می دواند و در واقع خانواده هایی که از جنبه آسیب های اجتماعی دچار مشکل شده اند فرزندان آنها با مشکلات فردی و اجتماعی دست و پنجه نرم خواهند کرد،آسیبهای اجتماعی به وضعیتها، رفتارها و پدیدههایی اطلاق میشود که موجب کاهش کیفیت زندگی فردی و اجتماعی افراد در جامعه میشوند. این آسیبها میتوانند بر سلامت روانی، جسمانی، اقتصادی و اجتماعی افراد تأثیر بگذارند، آسیب های اجتماعی انواعی دارند که هر کدام از اینها در حیطه خود میتوانند به راحتی زندگی یک انسان را نابود کنند و این آسیب ها شامل فقر و تنگدستی، بیکاری و عدم دسترسی به شغل، نابرابریهای اقتصادی، خشونت خانگی، طلاق و جدایی، فرزندآوری ناخواسته و بیسرپرستی، اعتیاد به مواد مخدر یا روانگردانها، اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب و استرس، رفتارهای خودآسیبزا، تبعیض نژادی، جنسیتی و اجتماعی، حاشیهنشینی و مشکلات مربوط به مهاجرت، انزوا اجتماعی و افت میزان مشارکت اجتماعی، جرم و جنایت (سرقت، قتل، آسیب به دیگران)،فساد و تبعیض در نظامهای قانونی و اجتماعی، قاچاق مواد مخدر و انسان هستند.آسیبهای اجتماعی معمولاً به صورت پیچیده و در هم تنیده وجود دارند و حل آنها نیازمند اقداماتی همهجانبه، همکاری بین بخشهای مختلف جامعه و توجه به ابعاد فرهنگی و اقتصادی است. این آسیبها میتوانند تأثیر قابل توجهی بر روی فرد و جامعه بگذارند و لذا ضروری است که برای مقابله با آنها برنامهریزی و اقداماتی مؤثر صورت گیرد.
ریشه آسیبهای اجتماعی کجاست؟
یکی از مهمترین عامل بوجود آمدن آسیبها در یک اجتماع طلاق است، هنگامی که زوجی به علت عدم سازش با یکدیگر چاره ای جز طلاق نداشته باشند، و به هیچ عنوانی نتوانند زندگی را حفظ کنند طلاق صورت میگیرد، جدایی مرد و زن یا پدر و مادر آینده فرزند را نابود می کند و در واقع آن بچه طلاق دچار ولنگاری اجتماعی، احساسی خواهد شد و نمی تواند آینده خود را به درستی کنترل کند، برای جلوگیری از طلاق نیازمند تلاش و همکاری همه جانبه از طرف خانواده، دوستان، جامعه و خدمات مشاورهای است. در حقیقت، پیشگیری از طلاق میتواند منجر به روابط عاطفی پایدار، رشد شخصی و بهبود کیفیت زندگی شود، اما وقتی که با تمام تلاش ها نتوان یک زندگی را نجات داد، دچار معضلات پس از طلاق خواهیم شد که ریشه تمام مشکلات و آسیب های اجتماعی است، فردی که دچار ولنگاری احساسی است نمیتواند در آینده زندگی مشترک خود را کنترل کند و بسازد و در نهایت او نیز در دام طلاق می افتد، یا اگر زوجین به دلیل مشکلات اقتصادی چون فقر و بیکاری جدا شوند فرزند آنها نیز درگیر شومی طلاق می شود و نمیتواند آینده اقتصادی خود را به درستی پیش ببرد و خدایی نکرده بزهکار خواهد شد، همه این عوامل دومینو وار به یکدیگر متصل هستند و از این رو میتوان نتیجه گرفت که تمامی آسیب های اجتماعی اول ریشه در خانواده دارد و دوم طلاق است که در همه حال آسیبزا است و میتواند به تنهایی جامعه را رو به انحلال و نابودی ببرد.
امالمصائب آسیبهای اجتماعی
منفور ترین حلال نزد خداوند میتواند منجر به بروز اختلالات روانی نظیر افسردگی و اضطراب در هریک از طرفین و به ویژه در کودکانی که والدینشان طلاق گرفتهاند، شود. افراد پس از طلاق ممکن است احساس تنهایی و انزوا کنند که به کاهش کیفیت زندگی آنها منجر میشود، طلاق یکی از گزینههای جدی در روابط زناشویی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم، آسیبهای اجتماعی و فردی متعددی به وجود میآورد. در ادامه، برخی راهکارهای ممکن برای پیشگیری از طلاق و تقویت روابط ازدواج در نظر گرفته شده است، جلوگیری از منفور ترین حلال نزد خداوند متعال بسیار تأکید شده است و امروزه زوجین با رفتن نزد مشاور مشکلات خود را میتوانند به راحتی حل کنند براساس تحقیقات و آمارهای موجود، درصد قابل توجهی از متقاضیان طلاق با مشاوره و حمایتهای حرفهای توانستهاند مشکلات خود را حل کرده و از روند طلاق جلوگیری کنند. برآوردها حاکی از آن است که حدود 30 تا 50 درصد از زوجینی که در مراحل اولیه تصمیمگیری برای طلاق به مشاوره مراجعه میکنند، موفق به بهبود روابط خود میشوند و تصمیم به ادامه زندگی مشترک میگیرند.این درصدها میتوانند بسته به شرایط و ویژگیهای خاص هر خانواده و نوع مشکلات موجود متغیر باشند. همچنین، کیفیت و نوع مشاوره نیز نقش بسزایی در نتائج حاصل از جلسات مشاوره دارد. به همین دلیل، ارتقاء فرهنگ مراجعه به مشاورههای خانوادگی و ترویج آگاهی در این زمینه بسیار مهم است، بنابراین برای جلوگیری از این آسیب ها باید این اقدامات را انجام داد، تأکید بر ارتباطات سالم، ارتباط باز و صادقانه، فهم و پذیرش یکدیگر، حل تعارضهای مشترک، مدیریت درگیریها، حل تعارضهای خانوادگی و اجتماعی، مبارزه نکردن و تلاش برای حل مشکلات به صورت صلح آمیز، تأکید بر ارزشهای مشترک، ارتباط با عشق و وفاداری، برقراری عشق به عنوان یکی از مهمترین ارزشهای مشترک زوجین، توسعه روابط عاطفی و جنسی، تأمین نیازهای فردی، توسعه خودآگاهی -حمایت از رشد شخصی و حرفهای یکدیگر، جذب مشاوره و حمایت، شرکت در کارگاههای آموزشی و مشاورههای مرتبط با روابط و ازدواج، درخواست کمک و حمایت از خانواده، دوستان و متخصصین مرتبط با روابط و ازدواج در زمان احتیاج، پیشگویی و پیشگیری از بحرانها، برقراری سیستمهای نظارتی به منظور پیشگیری از بحرانها در روابط، تا بتوانیم به راحتی از بحران زندگی و پیچ خم های زندگی به راحتی عبور کرده و زندگی خود و فرزندان را نجات دهیم.
تبعات اجتماعی طلاق
با افزایش آمار طلاق در جامعه، ضرورت توجه به راهکارهای مؤثر در پیشگیری از این پدیده اجتماعی بیش از پیش احساس میشود. طلاق نه تنها بر روی زوجین تأثیرات عاطفی و روانی میگذارد، بلکه تبعات اجتماعی وسیعتری از جمله افزایش آسیبهای اجتماعی را در پی دارد، برقراری ارتباط مثبت و صادقانه میان زوجین یکی از اصلیترین عوامل در پیشگیری از طلاق است. ارتقاء مهارتهای ارتباطی و ایجاد فضای امن برای بیان احساسات و نیازها میتواند از بروز سوء تفاهمها و درگیریهای غیرضروری جلوگیری کند.آموزش زوجین در زمینه مدیریت صحیح تعارضات و نحوه حل بحرانها میتواند به کاهش تنشها و بهبود روابط کمک کند. استفاده از تکنیکهای مذاکره و حل مشکل به جای دلخوری و درگیری از اهمیت ویژهای برخوردار است.آموزش و آگاهیدهی درباره ارزشهای مشترک و تقویت حس همبستگی میان زوجین میتواند در جلوگیری از طلاق مؤثر باشد. این موضوع کمک میکند تا زوجین در شرایط سخت به یکدیگر حمایت بیشتری کنند و در کنار هم باقی بمانند.تشویق زوجین به رشد فردی و پشتیبانی از یکدیگر در توسعه مهارتها و استعدادها، منجر به افزایش رضایت و شادی در زندگی زناشویی میشود. این شیوه نه تنها به بهبود روابط کمک میکند، بلکه به ایجاد خودآگاهی و تحول مثبت در زندگی هر یک از زوجین منجر میشود.دریافت مشاوره حرفهای و شرکت در کارگاههای آموزشی میتواند در شکلدهی به مهارتهای لازم برای موفقیت در روابط زناشویی مؤثر باشد. خانوادهها و جوامع نیز میتوانند با فراهم آوردن حمایتهای لازم، زوجین را در مواجهه با چالشها یاری رسانند.توجه به راهکارهای فوق میتواند به کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از طلاق و تقویت بنیان خانوادهها کمک شایانی کند. افزایش آگاهی و ارتقاء مهارتهای ارتباطی در جامعه به تحقق زندگیهای زناشویی پایدار و موفق کمک خواهد کرد و در نهایت منجر به بهبود سلامت اجتماعی خواهد شد.
خبرنگار: راضیه سالاری