هوش مصنوعی، تمرکز بر فعالیت‌های خلاقانه را تقویت می‌کند

به گزارش خبرگزاری برنا استان البرز؛ آروین اقدسی، دانشجوی رشته‌ی مهندسی شیمی و پژوهشگر در حوزه‌ی برنامه‌نویسی و هوش مصنوعی در نشستی صمیمی به سوالات خبرنگار برنا در خصوص چند و چون استفاده از هوش مصنوعی در ایجاد و گسترش کسب و کارها پاسخ داد.

در ادامه، این گفت‌وگوی دوستانه را باهم می‌خوانیم:

● برای شروع، کمی درباره خودتان و مسیری که شما را به سمت برنامه‌نویسی در حوزه هوش مصنوعی هدایت کرد، صحبت کنید. چه عاملی باعث شد این حوزه را به‌عنوان مسیر حرفه‌ای خود انتخاب کنید و اولین پروژه‌های مهم شما چه بودند؟

○ من آروین اقدسی هستم. متولد 30 شهریور 1379. درحال حاضر دانشجوی رشته مهندسی شیمی هستم و از سال 97 وارد حوزه برنامه نویسی شدم . تقریبا 3 سال پیش و اواخر دوره کرونا بود که یواش یواش تب و تاب هوش مصنوعی و تاثیراتش روی زندگی جوامع نظرمو به خودش جلب کرد و طی تحقیقات و مقالاتی که بررسی کردم تصمیم گرفتم وارد این حوزه برنامه نویسی هم بشم تا الان که در خدمت شما هستم و درحال کار روی نگارش یک مقاله با موضوع رفع گرفتگی در بیوراکتور های غشایی لجن فعال با استفاده از هوش مصنوعی هستم ، همچنین کتابی تحت عنوان "هوش مصنوعی ، مهندسی شیمی و مسیر اتصال این دو" نوشتم که در دست چاپ هست و انشالله تا 5 روز آینده اگه قولی که دادن عملی بشه این کتاب هم چاپ میشه و در دسترس عموم قرار میگیره.

● بزرگ‌ترین تاثیر هوش مصنوعی بر کسب‌وکارها چیست؟

○ هوش مصنوعی داره نحوه کار کردن کسب‌وکارها رو از پایه تغییر می‌ده. مثلاً باعث شده خیلی از کارها که قبلاً زمان و انرژی زیادی می‌برد، حالا خیلی سریع‌تر و دقیق‌تر انجام بشه. یه مثال ساده اینه که کسب‌وکارها می‌تونن با تحلیل داده‌های مشتری‌ها بفهمن که چه چیزی بیشتر مورد علاقه اون‌هاست و همون رو بهشون پیشنهاد بدن. یا توی بخش تولید، با استفاده از هوش مصنوعی می‌شه ماشین‌آلات رو به شکلی مدیریت کرد که خرابی‌ها کمتر بشه و تولیدات بیشتر. این کار نه‌تنها باعث صرفه‌جویی در هزینه می‌شه، بلکه کیفیت خدمات و محصولات رو هم بالا می‌بره. در خرده‌فروشی، فروشگاه‌ها می‌تونن بفهمن کدوم محصول توی کدوم فصل بیشتر فروخته می‌شه و برنامه‌ریزی بهتری کنن. یکی دیگه از تاثیراتش اینه که کارهای تکراری و خسته‌کننده رو ماشین‌ها انجام می‌دن و آدم‌ها می‌تونن روی کارهای خلاقانه تمرکز کنن. در کل، هوش مصنوعی کمک کرده که کسب‌وکارها هوشمندتر و رقابتی‌تر بشن. این یعنی هم مشتری‌ها راضی‌تر می‌شن و هم خود کسب‌وکارها سود بیشتری می‌کنن.

● آیا هوش مصنوعی فرصت‌های شغلی را از بین می‌برد یا ایجاد می‌کند؟

○ خیلی‌ها نگرانن که هوش مصنوعی شغل‌ها رو از بین ببره، ولی واقعیت اینه که بیشتر شغل‌ها تغییر می‌کنن تا اینکه کاملاً حذف بشن. مثلاً کارهای تکراری و ساده که قبلاً توسط انسان انجام می‌شد، الان ماشین‌ها می‌تونن بهتر و سریع‌تر انجام بدن. اما از طرف دیگه، شغل‌های جدیدی به وجود میان که قبلاً وجود نداشتن، مثل برنامه‌نویس هوش مصنوعی، تحلیل‌گر داده یا حتی متخصص اخلاق در هوش مصنوعی. این یعنی آدم‌ها باید مهارت‌های جدید یاد بگیرن تا بتونن توی این تغییرات جا داشته باشن. چیزی که جالبه اینه که هوش مصنوعی باعث می‌شه ما از کارهای خسته‌کننده خلاص بشیم و بیشتر روی کارهای خلاقانه و جالب تمرکز کنیم. در واقع، به جای اینکه شغل‌ها رو از ما بگیره، فرصت‌های شغلی جدیدی رو ایجاد می‌کنه که قبلاً بهش فکر نمی‌کردیم. نکته مهم اینه که آدم‌ها باید خودشون رو با این تغییرات وفق بدن و یادگیری رو متوقف نکنن. پس جای نگرانی نیست، چون آینده کاری ما با هوش مصنوعی، نه حذف شدن، بلکه تغییر و پیشرفته.

● به کسب‌وکارهای کوچک برای استفاده از هوش مصنوعی چه توصیه‌ای دارید؟

○ کسب‌وکارهای کوچک نباید فکر کنن که هوش مصنوعی فقط برای شرکت‌های بزرگه. اتفاقاً خیلی از ابزارهای هوش مصنوعی برای همین کسب‌وکارهای کوچیک طراحی شده و استفاده از اون‌ها ساده و کم‌هزینه‌ست. مثلاً نرم‌افزارهایی هست که می‌تونه رفتار مشتری‌ها رو تحلیل کنه و پیشنهاد بده که چه محصولی بیشتر بفروشین یا توی تبلیغات کجا سرمایه‌گذاری کنین. بهترین کار اینه که از یک مشکل کوچیک شروع کنین، مثل مدیریت فروش یا پیش‌بینی موجودی انبار، و بعد کم‌کم به سراغ چیزهای پیچیده‌تر برین. اگر اطلاعات کافی ندارین، می‌تونین با یه مشاور یا متخصص همکاری کنین تا راهنمایی‌تون کنه. یادتون باشه که لازم نیست همه چیز رو از صفر طراحی کنین، چون ابزارهای آماده زیادی وجود داره که فقط باید اونا رو یاد بگیرین و استفاده کنین. همچنین، حتماً به کارکنان خودتون آموزش بدین که چطور از این فناوری استفاده کنن. قدم‌به‌قدم پیش برین و روی هدف‌های واقعی تمرکز کنین، اینطوری می‌تونین از هوش مصنوعی به بهترین شکل استفاده کنین و کسب‌وکارتون رو رشد بدین.

● کدام صنایع بیشترین استفاده را از هوش مصنوعی می‌برند؟

○ خیلی از صنایع از هوش مصنوعی استفاده می‌کنن، ولی بعضی‌ها بیشتر از بقیه پتانسیل دارن. مثلاً توی بانک‌ها و شرکت‌های مالی، هوش مصنوعی کمک می‌کنه که تقلب‌ها سریع‌تر شناسایی بشه یا حتی نیازهای مشتری‌ها پیش‌بینی بشه. در حوزه پزشکی، این فناوری برای تشخیص بیماری‌ها از روی تصاویر یا آزمایش‌ها فوق‌العاده مفیده و جون خیلی از آدم‌ها رو نجات می‌ده. توی فروشگاه‌های بزرگ و خرده‌فروشی، از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی فروش، مدیریت موجودی انبار و حتی پیشنهاد محصولات به مشتری‌ها استفاده می‌شه. در کارخانه‌ها هم ماشین‌آلات هوشمند به تولید سریع‌تر و با کیفیت‌تر کمک می‌کنن. همچنین در حمل‌ونقل، هوش مصنوعی مسیرهای بهینه‌تری پیشنهاد می‌ده و باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شه. حتی توی آموزش، هوش مصنوعی داره روش‌های جدید یادگیری رو معرفی می‌کنه که خیلی مؤثرتر از روش‌های سنتیه. به‌طور کلی، هر صنعتی که بخواد بهتر و هوشمندتر کار کنه، از هوش مصنوعی بهره می‌گیره و این فقط اول راهه!

● چگونه می‌توان چالش‌های هوش مصنوعی را در کشورهای در حال توسعه حل کرد؟

○ کشورهای در حال توسعه برای استفاده از هوش مصنوعی با چالش‌هایی مثل کمبود آموزش، زیرساخت ضعیف و کمبود سرمایه روبرو هستن. اول از همه، آموزش خیلی مهمه؛ اگه مردم این کشورها بدونن هوش مصنوعی چیه و چطور کار می‌کنه، بهتر می‌تونن ازش استفاده کنن. دوم، دولت‌ها باید روی زیرساخت‌ها مثل اینترنت پرسرعت و تجهیزات فناوری سرمایه‌گذاری کنن تا دسترسی به این فناوری راحت‌تر بشه. همکاری با کشورهای پیشرفته هم می‌تونه کمک کنه، چون تجربیات اون‌ها رو می‌شه استفاده کرد. یه راه دیگه اینه که کسب‌وکارها روی پروژه‌های کوچیک و ساده تمرکز کنن که هم هزینه کمتری داره و هم نتایجش سریع‌تر دیده می‌شه. همچنین، استارتاپ‌های محلی می‌تونن با ایده‌های خلاقانه، مشکلات بومی رو با استفاده از هوش مصنوعی حل کنن. حمایت مالی از این استارتاپ‌ها و فراهم کردن محیط رشد برای اون‌ها خیلی اهمیت داره. در نهایت، این کشورها باید قدم‌به‌قدم جلو برن و از منابع موجود بهترین استفاده رو بکنن. اینطوری می‌تونن با کمترین هزینه، بیشترین نتیجه رو بگیرن.

● چگونه از هوش مصنوعی به‌صورت اخلاقی استفاده کنیم؟

○ استفاده از هوش مصنوعی باید به شکلی باشه که به کسی آسیب نرسه و حقوق مردم رعایت بشه. یکی از مهم‌ترین چیزها اینه که شرکت‌ها شفاف باشن؛ یعنی به مشتری‌ها بگن اطلاعاتی که ازشون می‌گیرن، کجا و چطور استفاده می‌شه. حریم خصوصی افراد خیلی مهمه و نباید بدون اجازه از اطلاعات شخصی‌شون استفاده بشه. هوش مصنوعی هم باید عادلانه باشه و نباید باعث تبعیض یا تصمیم‌گیری‌های اشتباه بشه. مثلاً یه سیستم نباید به خاطر جنسیت یا قومیت افراد تصمیم‌های ناعادلانه بگیره. شرکت‌ها باید الگوریتم‌ها رو مرتب بررسی کنن تا مطمئن بشن خطایی توی کار نیست. داشتن یه تیم اخلاقی که روی این موضوع نظارت کنه هم خیلی کمک می‌کنه. در کنار این‌ها، باید کاری کنیم که مردم بدونن این فناوری چطور کار می‌کنه و بهش اعتماد کنن. اگه این اصول رعایت بشه، هوش مصنوعی می‌تونه به نفع همه باشه و به جامعه کمک کنه.

● پیش‌بینی تغییرات بزرگ در آینده با هوش مصنوعی؟

○ آینده هوش مصنوعی خیلی هیجان‌انگیزه و قراره توی 5 تا 10 سال آینده زندگی و کار ما رو حسابی تغییر بده. یکی از تغییرات بزرگ اینه که خیلی از کارهای ساده و تکراری توسط ماشین‌ها انجام می‌شه و آدم‌ها می‌تونن روی کارهای خلاقانه و مهم‌تر تمرکز کنن. خدمات و محصولات هم خیلی شخصی‌تر می‌شن؛ مثلاً هر مشتری یه تجربه خاص و منحصربه‌فرد داره. شرکت‌ها می‌تونن تصمیم‌های دقیق‌تری بگیرن، چون اطلاعات زیادی از مشتری‌ها و بازار دارن که با کمک هوش مصنوعی تحلیل می‌شه. از طرف دیگه، رقابت بین کسب‌وکارها شدیدتر می‌شه، چون هرکسی که از این فناوری استفاده نکنه، عقب می‌مونه. توی حوزه‌هایی مثل بهداشت، آموزش و حمل‌ونقل هم قراره پیشرفت‌های بزرگی ببینیم. البته چالش‌هایی مثل رعایت اصول اخلاقی و ایجاد شغل‌های جدید هم پیش میاد، ولی این تغییرات بیشتر فرصت ایجاد می‌کنن تا تهدید. در کل، هوش مصنوعی قراره کارها رو سریع‌تر، راحت‌تر و دقیق‌تر کنه و زندگی رو برای همه بهتر بسازه.

● توصیه به جوانانی که می‌خواهند وارد حوزه هوش مصنوعی شوند؟!

○ اگر دوست داری وارد دنیای هوش مصنوعی بشی، بدون که این حوزه هم خیلی جذابه و هم پر از فرصت‌های عالی برای رشد. لازم نیست از روز اول همه چیز رو بلد باشی، فقط با قدم‌های کوچیک شروع کن. مثلاً برنامه‌نویسی یاد بگیر، مخصوصاً زبان Python که خیلی توی هوش مصنوعی استفاده می‌شه. دوره‌های آنلاین رایگان مثل دوره‌های سایت‌های معروف وجود داره که خیلی ساده و کاربردی هستن. از پروژه‌های ساده شروع کن، مثل طراحی یه سیستم پیشنهاددهنده فیلم یا یه برنامه کوچیک برای پیش‌بینی داده‌ها. به‌مرور زمان، مهارتت بیشتر می‌شه و می‌تونی کارهای بزرگ‌تری انجام بدی. نکته جالب اینه که توی این رشته، هرچقدر خلاق‌تر باشی، موفق‌تر می‌شی، چون هوش مصنوعی به ایده‌های نو نیاز داره. نترس از اینکه رقابت زیاده، چون این فناوری تازه اول راهه و دنیا همیشه به آدم‌های متخصص توی این حوزه نیاز داره. پشتکار داشته باش، یادگیری رو ادامه بده و خودت رو باور کن. مطمئن باش با علاقه و تلاش می‌تونی توی این مسیر موفق بشی و حتی روی زندگی بقیه هم تأثیر مثبت بذاری!