هشدار به مالکین ایرانی تتر/31 مارس آخرین فرصت برای جایگزینی تتر در اروپا

براساس مقررات جدید اتحادیه اروپا تحت عنوان «قانون بازار‌های دارایی‌های رمزارزی» (MiCA) صرافی‌های اروپایی ملزم به رعایت الزامات سخت‌گیرانه‌تری در زمینه شفافیت مالی و مبارزه با پول‌شویی هستند و تتر با این قوانین مطابقت ندارد.

صرافی ارز و رمزارز «کرپتو» براساس قانون فوق به کاربران خود اعلام کرد تا ۳۱ مارس ۲۰۲۵ فرصت دارند دارایی‌های خود را برداشت یا آنها را به رمزارز‌های سازگار با MiCA تبدیل کنند. این اقدام به دلیل الزامات سخت‌گیرانه MiCA برای صادرکنندگان استیبل‌کوین‌هاست که نیاز به ثبت به‌عنوان مؤسسه پول الکترونیکی دارند. این زنگ خطر بزرگی برای دارندگان تتر در ایران است که برای حفظ سرمایه خود، این رمزارز را در اختیار گرفته‌اند.

چرا اروپا تتر را حذف می‌کند؟

تتر برای فعالیت در اتحادیه اروپا باید با الزامات سخت‌گیرانه Micaمطابقت داشته باشد. دلیل اصلی عدم تطابق تتر با MiCA این است که تتر گزارش‌های جامعی درباره ترکیب و محل نگهداری ذخایر خود منتشر نکرده است. این در حالی است که MiCA در ماده 45، صادرکنندگان استیبل‌کوین را ملزم به افشای دقیق و منظم اطلاعات مربوط به ذخایر پشتیبان می‌کند.

دلیل دوم به نگهداری ذخایر در مؤسسات مالی کم‌ریسک باز می‌گردد؛ بر اساس مقررات MiCA، شرکت‌هایی مانند تتر باید حداقل ۶۰ درصد از ذخایر خود را در بانک‌های کم‌ریسک اتحادیه اروپا نگهداری کنند. این الزام برای تتر، چالش‌برانگیز و غیرعملی است.

دلیل سوم هم در مورد ماده ۵۴ MiCA است که تأکید می کند دست‌کم ۳۰ درصد از ذخایر هر رمزارز باید در بانک‌های مجاز اتحادیه اروپا نگهداری شود که مطابق اطلاعات منتشرشده، برای تتر این‌گونه نیست.

همچنین MiCA صادرکنندگان استیبل‌کوین‌ها را ملزم به دریافت مجوز پول الکترونیکی از یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌کند که تتر موفق به دریافت این مجوز نشده است.

تتر، مفری برای مقابله با تحریم‌ها

اعمال محدودیت‌های جدید برای تتر و برخی از ارزهای دیجیتال دیگر چالشی است برای دارایی‌های دیجیتالی که در ابتدا قرار بود غیرمتمرکز باشند و هیچ دولت یا سیستم اجرایی، قضائی و اطلاعاتی امکان نظارت و کنترل فعالیت‌های آنها را نداشته باشند. شاید برهمین اساس بود که افراد بسیاری در کشور‌های تحت تحریم چون ایران سعی کردند تا با استفاده از این ارز‌ها اندکی از تنگنا‌های ایجادشده در مسیر فعالیت‌های اقتصادی‌شان که به واسطه فشار‌های غرب ایجاد شده بود، بکاهند. در این مسیر بعضی از دارایی‌ها غیرمتمرکز باقی ماندند و به این هدف دست پیدا کردند، اما بعضی از ارز‌های دیجیتال، مانند تتر ماهیت متمرکز پیدا کردند و نتوانستند به هدف غائی دارندگان‌شان در ادامه فعالیت در بازار مالی جهانی جامه عمل بپوشانند. البته مقامات اروپایی مدعی هستند که با توجه به حجم بالای معاملات تتر، مشکلات مالی در این استیبل‌کوین می‌تواند تأثیرات منفی بر سیستم مالی جهانی بگذارد و منجر به ریسک‌های سیستماتیک شود هر چند که نظارت دولت‌ها و قانونگذاری‌ها پلتفرم‌های متمرکز فعال در حوزه ارز دیجیتال و بلاک چین را وادار کرده بود تا به کاربرانی که در مناطق تحت تحریم اقتصادی هستند، خدمات ارائه ندهند و این افراد معمولاً با واسطه‌هایی در کشور‌های غیر تحریم اقدام به فعالیت‌های خود در بازار رمز ارز‌ها می‌کردند؛ تتر یک استیبل‌کوین با ارزش معادل دلار آمریکا، ابزاری محبوب برای حفظ ارزش دارایی‌ها و انجام تراکنش‌های بین‌المللی برای ایرانیان بود.

البته کاربران ایرانی پیشتر نیز به دلیل تحریم‌های آمریکا با ممانعت از فعالیت در بازار ارز‌های دیجیتال مواجه شده بودند و اگر مشخص می‌شد که فردی از ایران در این پلتفرم‌ها فعالیت داشته، دارایی‌هایش مسدود شده و از دسترس خارج می‌شد. با این حال قانون جدید اتحادیه اروپا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بلوک‌های اقتصادی و سیاسی جهان تأثیرات مستقیمی بر کاربران ایرانی خواهد داشت و می‌تواند چالش‌های متعددی برای ایرانی‌ها در کاهش نقدینگی و افزایش هزینه‌های معاملات و دسترسی محدود به بازارهای جهانی ایجاد کند.

اثرات غیرقابل چشم پوشی حذف تتر برای کاربر ایرانی

تتر یکی از پرکاربردترین استیبل‌کوین‌ها در صرافی‌های ایرانی و بین‌المللی است. حذف آن از صرافی‌های اروپایی می‌تواند به کاهش نقدینگی منجر شود و هزینه‌های معاملات را افزایش دهد. این مسأله ممکن است دسترسی کاربران ایرانی به ارز‌های دیجیتال را هم دشوارتر کند. با محدود کردن معاملات برپایه تتر از سوی اروپا ممکن است سایر کشور‌ها نیز از این اقدام پیروی کنند. این موضوع می‌تواند موجب شود کاربران ایرانی با ریسک‌های قانونی بیشتری در استفاده از تتر مواجه شوند.

بسیاری از کاربران ایرانی از تتر برای انتقالات مالی بین‌المللی استفاده می‌کنند. حذف تتر می‌تواند این فرآیند‌ها را مختل کرده و کاربران را مجبور به جستجوی جایگزین‌های دیگر کند که ممکن است به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی، دسترسی به آن‌ها دشوار باشد. چرا که تتر یکی از پراستفاده‌ترین استیبل‌کوین‌ها در بازار رمزارزهاست و بسیاری از کاربران ایرانی از آن برای معاملات بین‌المللی استفاده می‌کنند. همچنین با محدودیت تتر در اروپا، ممکن است دسترسی کاربران ایرانی به صرافی‌ها یا پلتفرم‌های اروپایی که از تتر پشتیبانی می‌کنند، کاهش یابد.

در مجموع با وجود اینکه حذف یا محدودیت تتر در اروپا می‌تواند چالش‌هایی برای کاربران ایرانی ایجاد کند، اما ممکن است فرصت‌هایی نیز برای استفاده از روشهای جایگزین فراهم آورد و موجب شود ایرانی‌ها به دنبال گزینه‌های جایگزینی باشند که ریسک‌های احتمالی کمتری داشته باشد.