حکمرانی علمی، نخبه‌گرایی گلخانه‌ای نیست

حسین سیمایی وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری در آیین اختتامیه سی و هشتمین دوره جشنواره بین‌المللی خوارزمی که امروز با حضور رئیس‌جمهور در سالن اجلاس سران برگزار شد، اظهارکرد: خوارزمی در کنار فارابی و ابن سینا با احاطه بر علوم و فنون مختلف نشان داد که دانش مرز ندارد. او با تحقیق در جبر، تالیف در نجوم، و تحصیل در الهیات اعلام کرد که دانش یگانه است.

براساس گزارش وزارت علوم، وی با تاکید بر چند بعدی بودن دانش افزود: مسیر پیموده شده توسط خوارزمی نشان می دهد که تحدید رشته‌ها و تقسیم آن ها، یک تقسیم حقیقی نیست و ناشی از توان محدود بشری است و بیشتر دانشمندان ایران بزرگ فرهنگی، دانشمندانی چندبعدی، وسیع و عمیق بودند.

وزیر علوم با بیان اینکه مرزهای ایران، مرزهای جغرافیایی نیست اظهار کرد: وسعت ایران به پهنای فرهنگ، زبان و میراث سترگ آن است. 

وی افزود: گزاف نیست اگر بگوییم تمدن اسلامی بدون ایران فرهنگی وجود ندارد. سهم بزرگی از علم در تمدن اسلامی و سهم بزرگی از ادب و فرهنگ در تمدن اسلامی از آن ایرانیان است. ایرانیان بزرگ و غیرتمندی که با دست خالی و علی‌رغم بی‌مهری‌های تاریخی با وجود حمله‌ها و پاره‌پاره شدن‌ها، پای تحقیق و دانش، و ایران و اسلام ماندند و ایستادند.

سیمایی تاکید کرد: خوارزمی، زکریا و ابن‌سینا محصور در یک دانش، و در حصار یک دیسیپلین علمی نبودند. کلید نوآوری همین نکته ظریف چندی بعدی بودن است که ما به مرور آن را فراموش کردیم.

 وزیر علوم گفت: نوآوری تابع قاعده و روش خاصی نیست. برای نوآوری نمی‌توان و نباید الگوریتم تعیین کرد. گستره و وسعت علمی، توان نوآوری و گره‌گشایی خلاقانه به فرد می‌دهد.

وی با اشاره به اهمیت فناوری در رفع نیازهای جامعه گفت: فناوری ساخته دست آدمیان برای رفع حاجات است. معیار پیشرفت در فناوری، موفقیت در رفع نیازهای بشر است. این جشنواره برای آن است که نوآوران را بشناسد و معرفی کند و دست فناوران برتر در رفع نیازها را بگیرد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به تاریخ قرن بیستم و ترکیب و شراکت علم محض و علم عملی افزود: با این شراکت علم و فناوری متحول شده و با انقلاب صنعتی نقطه عطفی در زندگی بشر ایجاد شد. ما نیز امروزه باید تلاش کنیم و در سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، بازنگری لازم برای شراکت علوم مختلف و توسعه تحقیقات میان‌رشته‌ای را در اولویت قرار دهیم.

سیمایی با بیان اینکه موج چهارم توسعه علمی منوط به توسعه فناوری‌های همگراست. گفت: برای همگرایی باید تحقیقات و تحصیل بین‌رشته‌ای را ترویج کرده و عمق ببخشیم.

وی با تاکید بر اهمیت مفهوم حکمرانی گفت: حکمرانی علمی، نخبه‌گرایی گلخانه‌ای نیست. اساساً، شناسایی نخبه با کمّی‌کردن مشخصات نخبگی، نخبه‌گرایی نیست.  

وزیر علوم اظهارکرد: فرد نخبه اگر ارج نبیند، جایی می‌رود که قدرش دانسته شود. این مهاجرت همیشه دلخواه مهاجر نیست گاهی تبعید خودخواسته است.

 وزیر علوم جشنواره خوارزمی را مناسکی علمی برای تکریم محققان نوآور دانست و گفت: امیدوارم با برنامه‌ریزی و بازنگری، الگویی برای کشف و مدیریت استعدادهای نوآور ایجاد شده و این جشنواره پلی بین علم و صنعت شود تا رتبه نوآوری ما را بهبود بخشد.

 وی افزود: البته بهبود رتبه نوآوری محتاج سرمایه‌گذاری و امنیت علمی و اقتصادی است. بی شک تحریم‌های ظالمانه و خصمانه بر رتبه نوآوری ما نیز تاثیر داشته است. امیدواریم خدا ایران ما را از بلایا و اقتصاد ما را از تحریم نجات دهد تا علم و فناوری در ایران شکوفاتر شود.

انتهای پیام/