سرمایه‌گذاری برای تولید؛ نقش رسانه در تبدیل شعار به عمل

سال ۱۴۰۴ با نام‌گذاری هوشمندانه مقام معظم رهبری به عنوان سال «سرمایه‌گذاری برای تولید»، فرصتی تاریخی برای جهش اقتصاد ایران از چرخه ویرانگر سوداگری به چرخه مولد تولید است.

 این نامگذاری، صرفاً یک شعار نیست، بلکه نقشه راهی است که تحقق آن مستلزم هماهنگی تمامی ارکان کشور، از دولت و بخش خصوصی تا رسانه‌ها و نظام بانکی است که در این میان، رسانه به عنوان حلقه اتصال سیاست و عمل، نقشی محوری در تبدیل این شعار به واقعیت ایفا می‌کند.

پیش‌نیازهای تحقق شعار: ثبات اقتصادی و حمایت از بخش خصوصی «واقعی»

 اولین شرط جذب سرمایه به سمت تولید، ایجاد اقتصاد پیش‌بین‌پذیر است ، نوسان سیاست‌ها، تغییرات پی در پی قوانین مالیاتی و مداخلات غیرکارشناسی، اعتماد سرمایه‌گذاران را تخریب می‌کند.

 بخش خصوصی «واقعی» (که دغدغه اصلی آن تولید، اشتغال‌زایی و توسعه فناوری است) تنها در سایه ثبات قوانین و حمایت عملی رشد می‌کند. این حمایت شامل اصلاح مقررات دست‌وپاگیر، حذف رقابت‌های نابرابر (مانند نفوذ بنگاه‌های شبه دولتی و خصولتی ها) و تسهیل فرآیندهای اداری است.

 نکته کلیدی، تمایز قائل شدن بین «بخش خصوصی واقعی» و «بخش خصوصی رانتی» است ؛ تولیدکنندگانی که با چالش‌هایی مانند بیمه، مالیات، تأمین مواد اولیه و انرژی دست‌ و پنجه نرم می‌کنند،نیازمند حمایت‌های هدفمند هستند، نه رقابت با بازیگرانی که از رانت‌های سیاسی یا اقتصادی بهره می‌برند.

دردهای تولیدکننده: از برق صنایع تا رانت‌های پنهان

وقتی هزینه‌های تولید (از مالیات و بیمه تا انرژی و نهاده‌ها) سود سرمایه‌گذاری را به صفر می‌رساند یا حتی وارد ضرر میکنند ، تولیدکننده یا به دامان دلالی می‌غلتد یا مجبور به تعطیلی واحد خود می‌شود ؛ اینجاست که رسانه باید به میدان بیاید: نه با گزارش‌های کلیشه‌ای، بلکه با روایت میدانی از مشکلات تولیدکنندگان در نقاط مختلف کشور.

 برای مثال، مشکل برق یک کارگاه در خراسان، چالش بیمه یک واحد تولیدی در خوزستان، یا معضل مالیات یک صنعتگر در آذربایجان، باید به دغدغه ملی تبدیل شود.

رسانه با انعکاس این مسائل، هم آگاهی عمومی را افزایش می‌دهد و هم مسئولان را به پاسخگویی فرامی‌خواند که این گزارش‌ها باید فراتر از توصیف مشکل، به دنبال راهکارهای عملی نیز باشند؛ مانند معرفی ظرفیت‌های مناطق کمتربرخوردار در «تورهای رسانه‌ای» یا بررسی الگوهای موفق تولیدی برای الهام‌بخشی به سایرین.

رسانه؛ سه گانه فرهنگ‌سازی، شفاف‌سازی و پیگیری‌

رسانه در سال سرمایه‌گذاری برای تولید، سه مأموریت اساسی دارد:

 فرهنگ‌سازی: ترویج گفتمان تولیدمحور به جای سوداگری، از طریق معرفی «قهرمانان تولید ملی» در برنامه‌های پرمخاطب و ایجاد الگوهای موفقیت برای جوانان با روایت داستان‌های کارآفرینانی که با تکیه بر نوآوری و مقاومت، بر چالش‌ها غلبه کرده‌اند.

شفاف‌سازی: افشای پروژه‌های غیرواقعی که با عنوان «سرمایه‌گذاری»، منابع ملی را هدر می‌دهند ، بررسی رانت‌های اقتصادی و مداخلاتی که رقابت را نابرابر می‌کند.

پیگیری‌: استمرار در انعکاس مشکلات تولیدکنندگان تا حل آنها ؛ برنامه‌هایی مانند «پیگیری متمرکز» در شبکه‌های اجتماعی با ظرفیت های منطقه ای و بومی می‌تواند فشار افکار عمومی را برای رفع موانع افزایش دهد.

بانک‌ها؛ از بنگاه‌داری تا تسهیل تولید

نظام بانکی باید از سفته‌بازی و بنگاه‌داری فاصله بگیرد و منابع مالی را به سمت تولید واقعی هدایت کند ؛ اما همچنان وام‌های کلان در اختیار بخش‌های غیرمولد قرار می‌گیرد، درحالی‌که تولیدکنندگان با سودهای سنگین بانکی مواجه هستند.

رسانه‌ها می‌توانند با بررسی عملکرد بانک‌ها، شفاف‌سازی و انعکاس تجربیات موفق و ناموفق، به اصلاح این روند کمک کنند.

نتیجه‌گیری:

شعار را به عمل تبدیل کنیم نام‌گذاری سال ۱۴۰۴، فرصتی برای اصلاح مسیر اقتصادی کشور است. اما این مهم، تنها زمانی محقق خواهد شد که از سطح شعار عبور کرده و به یک برنامه عملیاتی مستمر تبدیل شود.

رسانه‌ها باید در کنار تولیدکنندگان، مشکلات را شفاف کنند، مسئولان را به پاسخگویی وادار کنند و سرمایه‌گذاران را به فرصت‌های واقعی هدایت کنند. همان‌طور که رهبر انقلاب تأکید کردند، «پشت این شعار باید توجه جدی شود» و این توجه، بدون رسانه‌های مسئول و پیگیر، محقق نخواهد شد.

علی غیور

فروردین ۱۴۰۴