چرا حجم مبنا در نمادهای کوچک و متوسط بازار سرمایه کاهش یافته؟

به گزارش برنا، سال ۱۴۰۳ بازار بورس ایران به طور متوسط ۲۳ درصد بازدهی داد.

در بین سهم‌های بورسی تعدادی بازدهی‌های چند صد درصدی دادند و برخی از نماد‌ها نیز به دلیل عملکرد ضعیف عملیاتی متحمل بازدهی منفی شدند.

اما برخی از نماد‌ها هم بودند که به رغم شرایط خوب عملیاتی و حمایت قوی و متوالی حقوقی‌ها در عمده روز‌های معاملاتی سال قبل، به دلیل بالا بودن حجم مبنا، رشد چندانی را تجربه نکردند.

بررسی و مقایسه شرکت‌ها نشان می‌دهد که حجم مبنای سهم‌های متوسط و کوچک بازار به طرز عجیبی بالا تعیین شده است، به طوری که هر چه سهم‌ها کوچکتر می‌شوند، حجم مبنای آن‌ها نسبت به ارزش بازارشان، افزایش می‌یابد!

به عنوان مثال «کگهر» با ارزش بازار حدود ۱۰۶ همت ۸,۵ میلیون سهم حجم مبنا دارد. در حالی که «تجلی» با ارزش بازار حدود ۱۹ همت با حجم مبنای بیش از ۳۴,۴ میلیون سهمی مواجه است!

«ونوین» با ارزش بازار ۲۶ همتی با حجم مبنای ۴۱ میلیون سهمی رو به روست. از طرفی حجم مبنای «کچاد» ۱۲۷ همتی هم ۴۵ میلیون سهم تعیین شده است.

ارزش بازار «مارون» بیش از ۱۳۰ همت است، اما حجم مبنای آن حدود ۶۰۰ هزار سهم است حال آن که «بوعلی» با ارزش بازار ۱۱۴ همت دو برابر «مارون» حجم مبنا دارد.

این مساله حتی در بین بزرگان بازار هم قابل مشاهده است. مثلا برای «فولاد» حدود ۶۰۰ همتی حجم مبنای ۲۹ میلیونی در نظر گرفته شده، اما «شستا» با ارزش بازار ۲۲۲ همتی با حجم مبنای ۸۸ میلیون سهمی مواجه است.

باید در نظر داشته باشیم که به طور کلی موضوع حجم مبنا در بورس و فرابورس همواره یکی از مسائل بحث برانگیز بوده و موافقان و مخالفان زیادی دارد. اما تجربه نشان داده که صندوق‌های سرمایه گذاری که فاقد حجم مبنا هستند همواره از اقبال سرمایه گذران برخوردار بوده‌اند.

حالا پس از اتفاقات مهمی که در عرصه سیاسی رخ داده و انتظار توافق هسته‌ای ایران، بازار سرمایه را به سمت و سوی خوبی هدایت کرده است و شاید بتوان گفت بهترین زمان برای اجرای این دستورالعمل و کاهش حجم مبنای برخی از شرکت‌های کوچک و متوسط باشد،   طی روز‌های اخیر برخی از کانال‌های تلگرامی و فعالان بازار سرمایه نیز این موضوع را زیر ذره‌بین برده‌اند و بیش از هر زمان دیگری به آن توجه می‌کنند.

یک موسسه تحلیلی، نظرسنجی در رابطه با کاهش حجم مبنای نماد‌ها به خصوص نماد‌های کوچک انجام داده، که با حدود ۵۰۰۰ رای، ۸۲ درصد مشارکت کنندگان موافق با کاهش حجم مبنا در بورس و فرابورس بودند.

به نظر می‌رسد وقت آن رسیده که اگر سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیمی برای حذف حجم مبنا از بورس و فرابورس ندارد، بهتر است این موضوع را به شکل منطقی ومنصفانه تری مدیریت کند.

زیرا متناسب نبودن حجم مبنای شرکت‌ها با ارزش بازار آن ها، مانع از رشد واقعی قیمت‌ها می‌شود.