غریبآبادی: درباره موضوعات فراهسته‌ای گفت‌وگو نمی‌کنیم
برنا - گروه بین‌الملل؛ معاون وزیر خارجه ایران با بیان اینکه تهران درباره موضوعات فراهسته‌ای با واشنگتن گفت‌وگویی ندارد، گفت: مکان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا تا این لحظه رم است.
«کاظم غریبآبادی» معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا اظهارنظر کرد.
غریبآبادی که شامگاه چهارشنبه و در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شرکت کرده بود، در پاسخ به سوالی درباره مکان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا، با کنایه به طرف غربی گفت: ما تا الان تقاضای جدیدی از طرف مقابل برای تغییر مکان دریافت نکردیم و مکان همین الان رم است.
او گفت: از نظر ما، این موضوعی حاشیه‌ای است، بنابر تقاضای یکی از طرف‌های گفت‌وگو یا بنا بر مباحث فنی یا لجستیکی و پشتیبانی، این مباحث مطرح می‌شود. در ابتدا قرار بود عمان محل ثابت گفت‌وگوها باشد، بعد دوباره بحث رم مطرح شد و بعد عمان و حالا مجددا بحث رم مطرح است. این تقاضایی بود که ما دریافت کردیم اما از آنجا که اعتقاد ما بر این است در مورد مکان یا زمان نباید وقت خود را صرف کنیم و یک پروژه‌ای را تلقی کنیم که روزها یا ساعت‌ها درباره آن بحث کنیم.
دیپلمات ارشد ایرانی با بیان اینکه «طرف ایرانی حساسیت خاصی درباره این موضوع نداشته است»، گفت: ما باید بر محتوا و کار اصلی تمرکز کنیم تا اینکه خود را گرفتار حواشی کنیم. به همین دلیل، وقتی ما یکی دو بار با درخواست طرف مقابل برای تغییر محل مذاکرات مواجه شدیم، آن را پذیرفتیم هرچند که بهتر است یک ثباتی وجود داشته باشد. اگر تقاضاهایی در این خصوص مطرح می‌شود، نباید آن را پروژه بزرگی تلقی کرد.
غریبآبادی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «آیا دلیل خاصی وجود دارد درباره اینکه مذاکرات در رم یا مسقط باشد؟»، گفت: نکته مهم این است که این گفت‌وگو در هر جایی انجام شود که برای هر دو طرف مسافت مساوی باشد اما نکته کلیدی این است که هر جایی باشد، واسطه و میانجی گفت‌وگوها عمان است و وزیر خارجه این کشور که گفت‌وگوها را تسهیل و میانجیگری خواهد کرد. موضوع مکان، پروژه کلیدی نیست اما ثبات بهتر است. اگر تقاضایی را دریافت کنیم، با نظر مثبت نگاه می‌کنیم مگر اینکه کشوری پیشنهاد شود که ما بر اساس ملاحظات سیاسی یا دیگری، مشکل اساسی داشته باشیم. امکان دارد خود ما هم نظری درباره کشوری داشته باشیم و بخواهیم آن را در ادوار بعدی مطرح کنیم. این موضوع کلیدی نیست و بر محتوا تاثیری نخواهد گذاشت.
نقطه اختلاف کلیدی در دور اول مذاکره با آمریکا نداشتیم
او در ادامه گفت: دور اول طبیعتا با این هدف شکل گرفت که دو طرف یک ارزیابی از یکدیگر داشته باشند که آیا برای گفت‌وگوها جدی هستند و در واقع آیا امکان شکل‌گیری یک گفت‌وگو یا یک مذاکره با هدف رسیدن به یک تفاهم ممکن است یا نیست و اینکه در واقع خطوط اصلی خود را با یکدیگر سهیم شوند و مواضع اصولی خود را به اطلاع طرف مقابل برسانند. از این زاویه که نگاه کنیم، این سه موضوع در دور اول در مسقط انجام شد. به دلیل اینکه واقعاً ما نقطه اختلاف کلیدی در دور اول نداشتیم، زمان گفت‌وگوها با وجود اینکه غیرمستقیم بود، تقریبا کمتر از سه ساعت و با موفقیت پایان پذیرفت.
معاون وزیر خارجه ایران همچنین گفت: اینکه در واقع دور اول با موفقیت به پایان پذیرفت، مفهوم آن این نیست که ما تا انتهای گفت‌وگوها را بر مبنای همین دور اول بخواهیم پیش‌بینی کنیم. این بسیار ساده‌انگارانه است چراکه مذاکره و گفت‌وگو یک فرایند است. ما در واقع باید ببینیم که در ادوار بعدی گفت‌وگوها چگونه با چه موضوعاتی مواجه خواهیم بود، آیا طرف مقابل در نیت خود برای تداوم گفت‌وگو با هدف رسیدن به یک تفاهم قابل قبول برای طرفین جدی است یا نیست، چه میزان از فشارهای طرف‌های ثالث تاثیر می‌پذیرد. اینها نکاتی است که در ادوار بعدی مشخص خواهد شد.
او با اشاره به بیانات رهبر انقلاب، گفت: همان‌گونه که مقام معظم رهبری هم فرمودند، در گفت‌وگوها نه دچار خوش‌بینی افراطی هستیم نه دچار بدبینی افراطی، بلکه متکی بر واقعیات حاکم بر گفت‌وگو برنامه‌های خود را تنظیم می‌کنیم. از این منظر اگر نگاه کنیم، ما نظرات جمهوری اسلامی ایران را وقتی به اطلاع طرف مقابل رساندیم، خطوط اصلی خود را برای شکل‌گیری یک گفت‌وگو و تفاهم به اطلاع آنها رساندیم.
ایران دنبال اتلاف وقت نیست
غریبآبادی با تاکید بر اینکه «ایران دنبال اتلاف وقت نیست»، گفت: ما آمادگی داریم که این گفت‌وگوها را نه تنها در یک روز بلکه در روزهای مختلف ادامه دهیم و ببینیم که آیا می‌توانیم به یک تفاهم برسیم یا خیر. نکته دوم اشاره به بحث تهدیدات بود که بالاخره آیا طرف مقابل هم مثل ایران جدی است یا خیر، آیا با یک نیت واقعی برای رسیدن به تفاهم وارد این گفت‌وگوها شده یا خیر، چون اگر جدی هستند، با این اقداماتی که در منطقه انجام دادند و این تهدیداتی که آمریکا انجام داده، این تجمیع و تمرکز تجهیزات نظامی که در منطقه انجام داده است، می‌تواند جدیت و نیت را زیر سوال ببرد. به همین دلیل، این یک سوال مهمی بود که از سمت طرف ایرانی مطرح شد.
او درباره نکته سوم گفت: اعتقاد ما بر این است که گفت‌وگوها طبیعتاً ناظر بر دو موضوع باید باشد؛ یک موضوع هسته‌ای است، یعنی آن موضوعی که طرف‌های مقابل بالاخره به غلط مطرح می‌کنند که «ما از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نگران هستیم». از نظر ما واقعاً این نگرانی هیچ وجاهتی ندارد. برنامه هسته‌ای ایران همواره تحت نظارت‌های آژانس انجام شده، همواره و صلح‌آمیز بودن آن تاکید شده و هیچ انحرافی هم به سمت مقاصد نظامی در فعالیت‌های هسته‌ای ما گزارش نشده، اگر آنها می‌گویند نگرانی دارند، جمهوری اسلامی ایران همیشه آماده بوده که راجع به این موضوع و اعتمادسازی صحبت کند و تعهداتی را هم بپذیرد.
معاون وزیر خارجه ایران تصریح کرد: نکته دوم رفع تحریم‌هاست، ما با تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی و یکجانبه مواجه هستیم. تحریم‌ها باید به گونه‌ای رفع شود که مردم ما انتفاع عملی ببرند نه اینکه روی کاغذ تحریم رفع شود. ما کاری با این نداریم که این تحریم با چه برچسبی وضع شده؛ حقوق‌بشر، هسته‌ای، موشکی و یا منطقه‌ای. اگر تحریمی وضع شده که بر انتفاع اقتصادی ما تاثیر می‌گذارد، آن تحریم باید رفع شود. از نظر ما گفت‌وگو این دو محور اساسی را دارد. این به اطلاع طرف مقابل رسانده شده و طرف مقابل هم آن را قبول داشت.
غریبآبادی در ادامه گفت: نکته دیگر این است که ما فراتر از این موضوعات، موضوع برای مذاکره نداریم یعنی موضوعات فراهسته‌ای. ما چیزی تحت عنوان موضوعات فراهسته‌ای برای گفت‌وگو نخواهیم داشت. از این منظر، آمادگی جمهوری اسلامی ایران با توجه به این نکات برای حصول به یک تفاهم برد-برد برای طرفین و یک تفاهم منصفانه، عادلانه، منطقی و پایدار آمادگی دارد، یعنی به‌گونه‌ای نباشد که تفاهم انجام شود و یک سال بعد این نقض شود، سه سال بعد دولتی عوض شود و توافق نقض شود. جمهوری اسلامی ایران آماده حصول به این تفاهم بدون هیچ گونه تاخیری است.
دور دوم تمرکز بر تعیین چارچوب‌ها و دستورکار گفت‌وگوها خواهد بود
او در ادامه این گفت‌وگو تصریح کرد: این چارچوب‌ها مورد پذیرش هر دو طرف قرار گرفت. این دور پایان یافت و ما الان وارد دور دوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم می‌شویم. در دور دوم گفت‌وگوها تمرکز بر تعیین چارچوب‌ها و دستور کار گفت‌وگوها خواهد بود که باید ببینیم اگر ما قرار است که در مورد موضوع هسته‌ای یعنی بحث اعتمادسازی نسبت به برنامه هسته‌ای ایران صحبت کنیم و همچنین رفع تحریم‌ها به شیوه‌ای ملموس برای جمهوری اسلامی ایران که لمس کند که این موضوع انتفاع دارد و این‌گونه نیست که روی کاغذ لغو شده باشد؛ باید چه کارهایی انجام دهیم؟ روی چه مواردی بحث و بررسی کنیم؟ و چه تحریم‌هایی باید حذف شود؟ نه اینکه به صورت خیلی جزئی وارد متن‌نویسی شویم. چارچوب کلی این در دور دوم این دو موضوع مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: اگر این کار در دور دوم به خوبی انجام شود، ما می‌توانیم کار متن‌نویسی را شروع کنیم، البته وقتی طرفین درباره چارچوب‌ها و دستورکارها تفاهم کنند. ما در گفت‌وگو جدی هستیم و موضوع هم مشخص است. اگر طرف مقابل هم با جدیت وارد گفت‌وگو شود، از نظر ما در دور دوم می‌توانیم درباره این چارچوب و دستورکار بحث کنیم؛ البته این کار ساده‌ای نیست، پیچیده و سخت است اما غیرممکن نیست. اگر طرف مقابل با همان رویکرد و سیاستی که در دور اول وارد شد، همان را در دور دوم ادامه دهد، به نظر من این دور از واقعیت نیست که بتوانیم در دور دوم هم پیشرفت داشته باشیم.
برخی کشورهای عضو ان‌پی‌تی برای تولید صدها کلاهک اتمی مواد هسته‌ای دارند
او در ادامه و درباره اتهام‌زنی‌ها به ایران گفت: مرجع صحبت‌هایی که می‌گویند «ما نگرانیم که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند یا ایران دنبال سلاح هسته‌ای است»، مشخص است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا الان در این زمینه هیچ گزارشی نداده است. تنها موضوعی که برخی‌ها تکرار می‌کنند این است که ایران الان مواد لازم برای تولید هفت یا ۹ بمب را دارد. اگر این‌گونه محاسبه می‌کنند، برخی کشورهای عضو ان‌پی‌تی برای تولید صدها کلاهک اتمی مواد دارند. چرا دادی درباره آنها در نمی‌آید؟ مادامی که نظارت آژانس باشد، اصلا ابراز این نگرانی‌ها مفهومی ندارد. مگر تولید یک سلاح هسته‌ای فقط صرفاً به مواد هسته‌ای است؟ این‌گونه نیست اما می‌خواهند یک بحران مصنوعی و ساختگی را در این زمینه ایجاد کنند. ما در همین منطقه خود رژیم صهیونیستی را داریم. اگر واقعاً نگرانی آمریکا راجع به سلاح هسته‌ای نگرانی واقعی است به رژیم صهیونیستی فشار بیاورند تا به ان‌پی‌تی بپیوندد و واقعاً خلع سلاح واقعی را آغاز کند.
غریبآبادی تاکید کرد: این نگرانی‌ها دقیق و واقعی نیست اما با این وجود جمهوری اسلامی ایران همواره آماده بوده و الان هم واقعاً ما آماده هستیم که اگر می‌گویند «ما نگرانی داریم» بنشینیم و صحبت کنیم و ببینیم این نگرانی‌ها چیست، همان‌گونه که ما هم درخواست‌های داریم و نگرانی‌هایی داریم و بنشینیم به یک تفاهمی در این چارچوب برسیم.
فعالیت غنی‌سازی ایران قابل مذاکره نیست
معاون وزیر خارجه همچنین در ادامه این گفت‌وگوی تلویزیونی در پاسخ به سوالی در ارتباط با مواضع متناقض «استیو ویتکاف» مذاکره‌کننده آمریکایی در ارتباط با موضوع حق غنی‌سازی ایران و اینکه آیا به نظر او «این مواضع متناقض ناشی از یک راهبرد است، یا آنها می‌خواهند از این طریق امتیازی بگیرند یا اینکه ناشی از سردرگمی طرف آمریکایی است؟»، گفت: طبیعتاً برای هیأت مذاکره‌کننده و ریاست آن، چیزی که مهم است، اطلاع و آگاهی از نظرات و مواضع طرف مقابل سر میز گفت‌وگو است. البته نمی‌شود که در تحلیل‌های خودمان مواضع رسانه‌ای طرف مقابل را نادیده بگیریم و باید آن مواضع را نیز رصد کنیم، هر تغییری در مواضع را رصد کنیم و تحلیل خودمان را داشته باشیم، اما باید بر روی مواضعی حساب باز کنیم و سیاست خود را تنظیم کنیم که سر میز گفت‌وگو بیان می‌شود و آن را با عنوان نظر کلیدی طرف مقابل در نظر بگیریم.
غریب آبادی ادامه داد: نکته دوم این است که برنامه غنی‌سازی ایران یک برنامه کاملاً بومی و متکی بر تلاش دانشمندان جوان ایرانی و سازمان انرژی اتمی است. در واقع حاصل یک دانش بومی است و ما هیچ وقت در فعالیت‌های غنی‌سازی خودمان از تعهدات فراتر نرفته‌ایم و انحرافی در این زمینه نداشته‌ایم. نکته سوم این است که هیچ مقرره‌ای در اساسنامه آژانس و معاهده ان‌پی‌تی وجود ندارد که بگوید شما حق غنی‌سازی ندارند و یا اینکه چه درصدی می‌توانید غنی‌سازی کنید. در این زمینه محدودیتی وجود ندارد و تنها محدودیت این است که غنی‌سازی نباید به سمت مقاصد نظامی انحراف پیدا کند.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه «ما در خصوص صنعت هسته‌ای و غنی‌سازی شهید داده‌ایم و دانشمندان شهید داریم»، گفت: فعالیت غنی‌سازی ایران، موضوعی نیست که سر میز مذاکره وجه المصالحه قرار بگیرد. اگر دغدغه آنها راجع به تسلیحاتی شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران است، این موضوع قابل بررسی و بحث است و اگر هدف آنها تعطیلی صنعت هسته‌ای و غنی‌سازی با ادعاهای واهی باشد، طبیعتاً مسموع نیست و در واقع اینها موضوعاتی نیست که شما بخواهید سر میز مذاکره در مورد آن بحث و بررسی کنید.
غریبآبادی تاکید کرد که «به طرف مقابل در دور قبلی مذاکرات به صورت شفاف این موضوع اعلام شده است و وزیر خارجه نیز امروز در حاشیه جلسه هیئت دولت در این ارتباط به صراحت بار دیگر صحبت و مواضع ایران را بیان کردند».
ایران هم ابزارهای خاص خود را برای تهدید دارد
او در ادامه این گفت‌وگو با بیان اینکه «یکی از دلایل اصلی که جمهوری اسلامی ایران مذاکره مستقیم با آمریکا را نپذیرفت، استفاده آنها از مدل تهدید و تحریم است»، گفت: آمریکا کشوری است که حداقل در گذشته خیلی نزدیک، به یک تعهدی که پیوسته بود، پایبند نبود و از توافق هسته‌ای خارج شدند؛ نه تنها خارج شدند بلکه به زعم خود، سیاست فشار حداکثری را در پیش گرفتند و بالاخره اخیرا هم سند سیاست فشار حداکثری را امضا کردند.
دیپلمات ارشد ایرانی با ارئه مثالی توضیح داد: اگر قرار است گفت‌وگویی شکل بگیرد، مانند این است که دو انسانی با هم اختلافات عمیق دارند و با هم درگیر بودند، وقتی بخواهند اختلافات خود را بدون هیچ گونه پیش زمینه‌ای حل کنند، نمی‌آیند به یکدیگر ناهار و شام بدهند، هدیه بدهند و یا به خانه خود دعوت کنند بلکه سعی می‌کنند یک‌سری اصولی را بررسی کنند و با یک میانجی، داور یا یک محکمه عادلانه‌ای ببینند آیا اصلا امکان اینکه اینها به صلح برسند وجود دارد یا ندارد؟. یعنی شما یک امتیاز بزرگی نمی‌دهید که طرف مقابلی که در واقع شما را زخمی و تهدید کرده، اما وقتی می‌گوید گفت‌وگوی مستقیم کنیم، سریع سر میز گفت‌وگو بنشینید که از یک موضع ضعف تلقی شود.
غریبآبادی با تاکید بر اینکه «این بدعهدی و تهدید است»، تصریح کرد: ما مصادیق بسیار زیادی نسبت به مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران داریم. تهدید و فشار با مذاکره همخوانی در واقع ندارد، برای همین بود که جمهوری اسلامی ایران مذاکره مستقیم را نپذیرفت و برای اینکه باب دیپلماسی را باز نگه دارد، گفت‌وگوی غیرمستقیم را مورد تاکید قرار داد و مورد قبول طرف مقابل هم قرار گرفت.
او در ادامه گفت: این سیاست آمریکاست؛ تهدید و تحریم. ما هم سیاست خود را داریم، اگر تهدیدی کنند، جمهوری اسلامی ایران هم مکانیزم‌ها و ابزارهای خاص خود را برای تهدید دارد. اگر اقدامی علیه امنیت ملی ما انجام دهند که مقام معظم رهبری هم فرمودند ما هم امنیت ملی آنها را تهدید می‌کنیم و یا علیه امنیت ملی آنها اقداماتی را اتخاذ می‌کنیم.
معاون وزیر خارجه ایران همچنین گفت: تحریم واقعا کارآمد نبوده است؛ از منظر اینکه دولت اصلی تحریم‌کننده آیا به اهداف خود رسیده است؟ خیر. اهداف آمریکا از تحریم‌ها این بوده که ایران دست از برنامه هسته‌ای خود بردارد و موجب تغییراتی حداقل در رفتار و سیاست‌های خود نسبت به آمریکا و هم‌پیمانان آن شود. آیا ما شاهد چنین اتفاقاتی هستیم؟ خیر. تحریم موجب فشار اقتصادی بر مردم شده اما همان‌گونه که مقام معظم رهبری هم بارها فرمودند ما در داخل هم باید سیاست‌های خود را منسجم کنیم، سیاست خنثی‌سازی تحریم و سیاست استفاده از تمامی ظرفیت‌ها را در پیش بگیریم که بتوانیم کمتر به بیرون و به مذاکره برای رفع تحریم محتاج باشیم.
کشوری که ضعیف باشد کشورهای دیگر با آن مذاکره نمی‌کنند
غریبآبادی با ذکر این نکته که «اگر امروز آمریکا قبول کرده با جمهوری اسلامی ایران مذاکره کند، ناشی از فاکتورهای مختلف است و ناشی از ضعف جمهوری اسلامی ایران نیست»، توضیح داد: کشوری که ضعیف باشد کشورهای دیگر با آن مذاکره نمی‌کنند، خواسته‌های خود را تحمیل می‌کنند. ما الان با چنین وضعیتی مواجه نیستیم. جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت تحمیل را نپذیرفته، هیچ وقت تهدید را نپذیرفته و محکم در مقابل آن ایستاده است. اینکه پذیرش مذاکره کردند و ابتدا پیشنهاد مذاکره دادند، ناشی از این است که جمهوری اسلامی ایران همچنان در یک موضع قدرت قرار دارد و همچنان یک کشور اثرگذار است و همچنان تحریم‌ها اثرگذار نبوده است، اگر اثرگذار بود که باید سیاست‌های تحریمی خود را ادامه می‌دادند و پای میز مذاکره نمی‌آمدند. این البته به نفع هیچ طرفی نیست، طبیعتاً رسیدن به یک تفاهم که دغدغه‌های دو طرف را در آن چارچوب که عرض کردم در نظر بگیرد، این برای هر دو طرف مفید است.
او در ادامه گفت: موضوعی که طرف آمریکایی مکرراً هم اعلام کرده، این است که ایران به سلاح اتمی دست پیدا نکند. ما این را قبول داریم، دستیابی به سلاح اتمی در برنامه ما نیست، در دکترین هسته‌ای ما و یا حتی در دکترین نظامی ما قرار ندارد و تا الان هم رفتار عملی ما این را نشان داده است. اگر واقعا این چیزی است که اینها می‌خواهند و فراتر از این نیست و نباید هم باشد، چراکه فراتر از این مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران قرار نمی‌گیرد، یعنی موضوع مذاکره موضوع هسته‌ای و رفع تحریم خواهد بود. برای آن هم فرمول داریم که اعتمادسازی در برابر رفع تحریم به شیوه عملی و ملموس با انتفاع اقتصادی برای مردم کشورمان است.
اصل و فناوری غنی‌سازی باید در ایران بماند
غریبآبادی تصریح کرد: می‌شود روی برخی از موضوع گفت‌وگو کرد و عناصر این را تعیین کرد، کاری که در توافق هسته‌ای قبلی هم به نوعی انجام شد، یعنی بالاخره یک سری نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پذیرش یک سری محدودیت‌ها اما نه به شیوه‌ای که غنی‌سازی ما تعطیل شود، این هیچ وقت مورد پذیرش نبود. در زمان ریاست جمهوری اوباما هم وقتی گفت‌وگوها با جمهوری اسلامی ایران در چارچوب ۱+۵ شکل گرفت، آنها با همین سیاست غنی‌سازی صفر و عدم غنی سازی شروع کردند ولی خروجی کار که این نبود، چراکه این یک موضع اصولی برای ایران بود که اصل غنی‌سازی و فناوری غنی‌سازی باید در ایران بماند چراکه فناوری بومی است، ما از کسی آن را گدایی نکردیم یا کسب نکردیم که الان بخواهیم به آن برگردانیم یا متوقف کنیم.
او یادآور شد: وقتی از آقای اوباما بعد از این تفاهم پرسید، گفت که «اگر دست من بود من پیچ و مهره‌های صنعت هسته‌ای ایران باز می‌کردم»، منظورش مثلا مدل لیبی است، اما بالاخره میز مذاکره است و باید در واقع در یک جایی دو طرف با هم تفاهم کنند. این هیچ وقت ممکن نبود و الان هم در واقع این موضوع ممکن نیست اما درباره نگرانی درباره بحث تسلیحاتی شدن این فرمول دارد و می‌توان درباره عناصر آن صحبت کرد و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم ذی‌صلاح‌ترین نهاد برای راستی آزمایی در خصوص این تعهدات است.
سطح ویتکاف از وزیر خارجه آمریکا بالاتر است
معاون وزیر خارجه در ادامه اظهارات تلویزیونی خود در پاسخ به این سوال که «آیا فکر می‌کند مذاکرات غیرمستقیم ایران با آمریکا طول می‌کشد و یا در کوتاه مدت به نتیجه خواهد رسید؟» گفت: این موضوع به اراده و مواضع طرف مقابل بستگی دارد. اگر آنها رویکرد دوره اول را داشته باشند به نظرم حصول توافق طولانی نخواهد بود ولی اگر شاهد مواضع غیر سازنده باشیم، فرایند گفت‌وگو پیچیده می‌شود. باید ببینیم در دور دوم مذاکرات چه اتفاقی می‌افتد و شاید آن موقع راحت‌تر بتوان اظهارنظر کرد.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران همچنین در مورد سطح مذاکرات و اینکه برخی می‌گویند سطح مذاکره‌کنندگان یکسان نیست چرا که ویتکاف، وزیر امور خارجه نیست و ریاست تیم ما برعهده وزیر خارجه است، گفت: آقای ویتکاف از جایگاه بالایی در ساختار سیاسی آمریکا برخوردار است و حتی بالاتر از وزیر امور خارجه است. آقای ویتکاف یک روز قبل از مذاکرات مسقط به مسکو رفته بود و حدود چهار الی پنج ساعت با آقای پوتین رئیس‌جمهور روسیه صحبت کرده بود و در این سطح مذاکره می‌کند.
تخت‌روانچی با اروپایی‌ها صحبت کرد
این مذاکره کننده ارشد ایران همچنین در ارتباط با گفت‌وگوهای ایران و اروپا نیز اظهار کرد: ما چهار دور گفت‌وگو با اروپایی‌ها داشتیم، با اروپایی‌ها در تماس هستیم، آقای تخت‌روانچی معاون سیاسی وزیر خارجه نیز بعد از مذاکرات مسقط با روسای نمایندگی سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در ایران در مورد مذاکرات صحبت کرد و ما با آنها تعامل داریم.
غریبآبادی افزود: نکته کلیدی این است که کشوری که تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرده است، آمریکاست و برای لغو تحریم‌ها باید کشوری که تحریم‌ها را انجام داده در نقطه ثقل جهت رفع تحریم‌ها باشد و ما گفت‌وگوهای غیر مستقیم با آمریکا را با هدف رفع تحریم‌ها پیگیری می‌کنیم و همان‌طور که گفتم، تماس‌های دیپلماتیک در این زمینه با اروپایی‌ها داریم و این تماس‌ها را حفظ می‌کنیم.
گروسی عجله کرد؛ هر وقت تفاهمی شکل بگیرد آژانس دعوت می‌شود
این دیپلمات ارشد ایرانی در مورد تعاملات تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین اظهارات «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران و صحبت های روز چهارشنبه او در ارتباط با اینکه آژانس باید در مذاکرات مسقط نقش آفرین باشد گفت: ما همواره با آژانس تعامل و ارتباط داشته‌ایم که البته این موضوع فراز و نشیب‌هایی نیز داشته است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یکی از سازمان‌های بین‌المللی که وجود دارد و سازمان‌های بین‌المللی عموماً تحت تاثیر اعضای خود قرار دارند. ما با آژانس همواره تعامل و همکاری داشتیم و این موضوع هیچ وقت قطع نشده است. اگر در قضیه تفاهم هسته‌ای، ما اجرای تعهدات فراپادمانی را متوقف کردیم این برخورد با آژانس نبود بلکه بر اساس این بود که طرف‌های مقابل نیز تعهدات تحریمی خود را کنار گذاشته بودند. همکاری ما با آژانس یک فرایند است و به صورت مداوم و مستمر بوده است.
او ادامه داد: بالاخره هر تفاهمی که شکل بگیرد یک طرف موضوع برای بحث تعهدات هسته‌ای و راستی‌آزمایی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. البته الان بسیار زود است که آژانس را وارد این فرایند کنیم، من امروز دیدم که آقای گروسی گفته بودند که بدون آژانس هر تفاهمی یک تکه کاغذ است؛ به نظرم آقای گروسی عجله کردند و خیلی زود بود که راجع به این موضوع صحبت کنند. هر وقت تفاهمی شکل بگیرد طبیعتاً آژانس دعوت خواهد شد و موضوع راستی آزمایی با آژانس مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد و تفاهم خواهد شد، چنانکه در زمینه رفع تحریم‌ها نیز باید این اتفاق بیفتد و باید سازوکاری داشته باشیم که ببینیم طرف مقابل در حوزه رفع تحریم‌ها به تعهدات خود عمل می‌کند یا نه و موضوع مورد توجه ایران در این گفت‌وگوها است.
غریبآبادی با تاکید مجدد مبنی بر اینکه «تعاملات با آژانس بسیار مهم است و باید ادامه پیدا کند»، گفت: البته ما همواره دو الی سه نکته را به آژانس تذکر داده‌ایم از جمله اینکه نباید تحت فشار سیاسی برخی اعضا قرار بگیرد، آژانس متعلق به تمام کشورهای عضو آژانس است و از دیگر سو باید آژانس در مورد تهدیداتی که علیه تاسیسات هسته‌ای ایران انجام می‌شود، موضع شفاف بگیرد و نباید در لاک سیاسی قرار بگیرد. امروز آقای عراقچی نیز تذکرات لازم را در این زمینه به آقای گروسی دادند و انتظارات ایران را به صورت شفاف مطرح کردند.
حاشیه‌سازی‌ها در مسیر ما تزلزلی ایجاد نمی‌کند
معاون وزیر خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به نظر او «چرا منافقین برای او در حاشیه مذاکرات مسقط حاشیه‌ای مثل ماجرای "خودکار طلا" را درست کردند»، گفت: نکته اول است که که ما نماینده ملت بزرگ ایران در این مذاکرات هستیم و مردم شریف ایران این اعتماد را داشته باشند که نمایندگان آنها در مکان‌های دیپلماتیک به نمایندگی از مردم بزرگ ایران حضور پیدا می‌کند و در راستای تحقق منافع ملی کشور حرکت می‌کنند. نکته دوم این است که روش منافقین مشخص است. آنها به هر طریقی می‌خواهند ضربه بزنند. من در زمانی که در قوه قضاییه بودم تشکیل دادگاه منافقین را با جدیت پیگیری کردم و با کمک نهادهای دیگر آزادی افرادی چون آقای نوری و اسدی را به پیش بردیم.
غریبآبادی افزود: این حاشیه‌سازی‌ها در مسیر ما تزلزلی ایجاد نمی‌کند و ما به عنوان نمایندگان ملت ایران در راستای تحقق منافع آنها و دفاع از این منافع حرکت می‌کنیم و این مسائل حاشیه‌ای، تاثیری بر اراده ما در این زمینه نمی‌گذارد.
روابط ایران و روسیه راهبردی است
معاون وزیر خارجه در ادامه گفت‌وگوی تلویزیونی خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با علت سفر آقای عراقچی به مسکو گفت: روسیه کشور مهمی برای ایران است، روابط ایران و روسیه یک روابط راهبردی است و در سال گذشته معاهده جامع راهبردی بین دو کشور امضا شد و اکنون نیز فرایند تصویب نهایی آن در نهادهای قانونگذار دو کشور در حال طی شدن است.
غریب آبادی با تاکید مجدد مبنی بر اینکه «روابط ایران و روسیه روابط راهبردی است»، گفت: روابط راهبردی اقتضائات خود را در تمام زمینه‌ها دارد.
این دیپلمات رشد جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه «سفر آقای عراقچی به روسیه با دو هدف کلیدی صورت می‌گیرد»، ادامه داد: هدف اول ابلاغ پیام مقام معظم رهبری به آقای پوتین است، وزیر خارجه در این سفر با آقای پوتین دیدار خواهند داشت و این پیام را با ایشان ارائه می‌کنند.
غریب آبادی با بیان این که «در جریان این سفر در مورد راه‌های گسترش و تقویت همکاری‌های دوجانبه، چند جانبه و بین‌المللی بحث و گفت‌وگو می‌شود»، خاطرنشان کرد: دو کشوری که روابط راهبردی با هم دارند باید در سطوح مختلف با همدیگر تعامل داشته باشند و برنامه‌های مختلفی داشته باشند.
با چین و روسیه تعامل خود را همواره حفظ کرده‌ایم
این دیپلمات ارشد ایران با تاکید بر اینکه «ما با دو کشور روسیه و چین در موضوع هسته‌ای تعاملات بسیار نزدیکی داریم»، افزود: هر دور که با اروپایی‌ها در موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها گفت‌وگو کردیم، چین و روسیه را نیز در جریان این گفت‌وگوها قرار داریم.
او در پاسخ به سوالی در مورد موضع چین و روسیه در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران گفت: موضع چین و روسیه در مورد برنامه هسته‌ای ایران یک موضع اصولی است. آنها تاکید دارند که تهدیدات علیه ایران باید برطرف و و متوقف شود و راهکار باید مبتنی بر گفت‌وگو و رایزنی‌های دیپلماتیک باشد. آنها همچنین بر ضرورت رفع تحریم‌های ظالمانه تاکید دارند.
غریبآبادی افزود: ما با شرکای خود، چین و روسیه تعامل خود را همواره حفظ کرده‌ایم و آن را تقویت می‌کنیم.
انتهای پیام/
در جلسه کمیسیون امنیت ملی مطرح شد؛
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
