شاخص تلفات برق در ایران طی ۱۶ سال از ۲۱.۵ درصد به ۱۰ درصد رسید

سیدسعید میرشریفی با اشاره به نقش حیاتی کاهش تلفات شبکه در ارتقاء بهره‌وری ملی اظهار کرد: تلفات انرژی برق یکی از چالش‌های راهبردی در سیستم‌های تولید و توزیع برق جهان است و کشور‌هایی همچون فرانسه (۶.۷ درصد)، ارمنستان (۶ درصد)، ایتالیا (۵.۷ درصد)، کانادا (۵ درصد) و حتی ایالات متحده، ژاپن و آلمان با میانگین تلفات ۴.۴ درصد، الگویی برای مدیریت بهینه انرژی ارائه داده‌اند.

وی افزود: در حالی که میانگین جهانی تلفات برق حدود ۸ درصد است، ایران نیز در سال‌های اخیر با محوریت برنامه‌های وزارت نیرو در دولت‌های سیزدهم و چهاردهم، گام‌های جدی و مؤثری برای کاهش این شاخص برداشته است، اقدامی که همسو با اهداف برنامه هفتم توسعه و رویکرد افزایش بهره‌وری انرژی در کشور است.

میرشریفی در همین رابطه با بیان اینکه شاخص تلفات برق در ایران در سال ۲۰۰۷ میلادی ۲۱.۵ درصد بود، ادامه داد: این شاخص در ۱۶ سال گذشته به ۱۰ درصد رسیده است که نشان از اثر مثبت اقدامات انجام شده است.

این فعال صنعت برق با تأکید بر اهمیت آغاز کاهش تلفات از مبدا تولید گفت: راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور پیش از این در محدوده ۳۷ درصد قرار داشت که در مقایسه با استاندارد‌های جهانی پایین تلقی می‌شد، اما با اقداماتی نظیر بهینه‌سازی عملکرد بویلرها، بازسازی برج‌های خنک‌کننده و بازطراحی فرآیند‌های تولید، راندمان متوسط نیروگاه‌ها به ۴۴ درصد افزایش یافته که بالاتر از میانگین جهانی است.

وی اضافه کرد: بخش مهم دیگری از این برنامه، تکمیل واحد‌های بخار در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی است که باعث می‌شود حرارت خروجی واحد‌های گازی (اگزاست) بدون اتلاف به برق تبدیل شود. این یک راهکار کلاسیک برای جلوگیری از تلفات حرارتی است که اکنون با قوت در حال اجراست.

این کارشناس صنعت برق ادامه داد: یکی از منابع مهم تلفات انرژی در کشور، انتقال طولانی برق از نیروگاه‌ها به مراکز مصرف است. در این راستا، وزارت نیرو با توسعه نیروگاه‌های کوچک مقیاس و تولید پراکنده در نزدیکی مراکز مصرف، عملاً مسیر انتقال را کوتاه کرده و در نتیجه، تلفات انرژی را به طور مستقیم کاهش داده است.

وی با اشاره به مشوق‌های جدید وزارت نیرو افزود: در صورتی که اپراتور‌های نیروگاه‌های کوچک اقدام به بازسازی و افزایش راندمان کنند، وزارت نیرو برق تولیدی آنها را با نرخ ترجیحی خریداری می‌کند، این مشوق هوشمندانه به‌طور همزمان کیفیت و بهره‌وری را ارتقا می‌دهد.

میرشریفی اقدامات انجام شده در بخش انتقال، فوق توزیع و توزیع را نیز مؤثر دانست و گفت: در کنار تولید، ساختار شبکه انتقال و توزیع نقش محوری در کاهش تلفات دارد. استفاده از خازن‌های موازی برای آزادسازی ظرفیت خطوط، خازن‌های سری برای کاهش امپدانس و نصب ادوات کنترلی پیشرفته نظیر AVR و FACTS از جمله اقدامات کلیدی هستند که به کاهش محسوس تلفات کمک کرده‌اند.

وی تأکید کرد: نوسازی تجهیزات، کاهش طول شبکه‌های فشار ضعیف و جایگزینی هادی‌های مسی فرسوده با هادی‌های خودنگهدار، از دیگر برنامه‌هایی است که با هدف بهینه‌سازی مسیر انتقال و کاهش اتلاف انرژی در حال اجراست. همچنین بهره‌گیری از هادی‌های پرظرفیت در نقاط کلیدی باعث بهبود کیفیت توزیع و کاهش افت ولتاژ شده است.

این کارشناس حوزه انرژی درباره اقدامات فناورانه وزارت نیرو در همین رابطه اظهار داشت: توسعه نصب کنتور‌های هوشمند در سال ۱۴۰۳ یکی از برنامه‌های برجسته وزارت نیرو است. این کنتور‌ها با افزایش رؤیت‌پذیری و کنترل‌پذیری شبکه نه‌تنها به مدیریت بهتر مصرف کمک می‌کنند بلکه امکان شناسایی و برخورد با مصارف غیرمجاز از جمله استخراج رمزارز‌ها را فراهم می‌کنند.

میرشریفی خاطرنشان کرد: کاهش تلفات برق تنها به اقدامات سخت‌افزاری محدود نمی‌شود. وزارت نیرو در کنار اصلاحات فنی، برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای اطلاع‌رسانی و ترویج مصرف بهینه در میان مردم انجام داده است. تشویق به استفاده از وسایل برقی با برچسب انرژی بالا، اقدامی نرم‌افزاری، اما مؤثر در راستای کاهش بار شبکه و جلوگیری از اتلاف انرژی است.

وی درپایان گفت: تلفات انرژی در شبکه برق تنها یک مسئله فنی نیست؛ بلکه یک شاخص توسعه‌یافتگی و کارآمدی زیرساخت‌های ملی است. کاهش این تلفات، باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت فسیلی، کاهش آلودگی زیست‌محیطی، افزایش بهره‌وری اقتصادی و امنیت انرژی کشور می‌شود. اقدامات وزارت نیرو در سال‌های اخیر، مسیر درستی را برای رسیدن به این اهداف ترسیم کرده و ادامه این مسیر می‌تواند ایران را به جایگاهی شایسته در بین کشور‌های پیشرو در بهره‌وری انرژی برساند.

انتهای پیام/