افغانستان متعهد است ۵/۲ میلیون پناهنده را کمک کند

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری برنا،  متن کامل سخنان سیدحسین عالمی بلخی وزیر امور مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان در این نشست  به شرح زیر است:

خانم ها و آقایان

می خواهم از دولت جمهوری اسلامی ایران به خاطر مهمان نوازی گرم و ترتیبات عالی و زحمات شان به خاطر میزبانی و تنظیم چهارمین نشست کمیته چهارجانبه رهبری جهت بحث روی تطبیق استراتیژی راه حل ها برای پناهندگان افغان اظهار سپاس و امتنان نمایم.

همچنان می خواهم با اغتنام از این فرصت مراتب خوش آمدید گرم خود را خدمت آقای مارک بودن، معاون نماینده خاص سرمنشی ملل متحد در افغانستان و هماهنگ کننده مقیم آن اداره در افغانستان، که حضورشان از ارزش خاصی برخوردار است، تقدیم نمایم.

امیدوارم که این نشست زمینه کمک بسیار بزرگی را در یافتن راه حل ها برای وضعیت دوامدار و پیچیده بیجاشدگان افغان در منطقه مساعد بسازد.

خط مشی که استراتیژی راه های حل ایجاد نموده در جریان چند سال اخیر دست آوردهای زیادی داشته است. این استراتژی در گنجانیدن موضوع عودت و استقرار مجدد پناهندگان در اجنداهای کشورهای مربوطه و کشورهای عمده تمویل کننده کمک نموده و ما چشم به راه تبادل نظرهای فعالی هستیم که در نهایت ما را به حرکت به طرف همکاری های چهارجانبه جهت رسیدگی به چالش های جدی آینده کمک نماید.

دولت جمهوری اسلامی افغانستان متعهد است تا به 5/2 میلیون پناهنده و حدود دو میلیون مهاجر افغان که هنوز هم در ایران و پاکستان بسر می برند، کمک نماید تا به شکل داوطلبانه، مصون و باعزت به کشورشان عودت نمایند. عودت داوطلبانه پناهندگان و مهاجرین ما به افغانستان یکی از اولویت های حکومت وحدت ملی را تشکیل می دهد که رییس جمهوری و رییس ارجراییه به آن تاکید نموده اند. با وجود ظرفیت محدود جذب کشور، دولت افغانستان متعهد است تا ساحات تحت پوشش خدمات اساسی را توسعه بخشیده و انکشاف اقتصادی را در سال های آینده بهبود ببخشد این پروسه در سال 2015 آغاز می گردد و امیدواریم زمینه عودت حدود 5/2 میلیون پناهنده راجستر شده افغان که بیش از 25 سال قبل کشور را ترک نموده بودند و هنوز هم در خارج از کشور بسر می برند فراهم گردد.

آرزوی ما مانند سایر ادارات مسوول این است تا روزی شاهد بازگشت همه هموطنان ما به کشور خودشان باشیم. هرچند، چالش ها هنوز هم فرا راه ما قرار دارند. اما مطمئنم این آرزومندی ما تحقق پیدا می کند. هرچند چالش های جدی فراراه استقرار مجدد پایدار عودت کنندگان در افغانستان قرار دارد ولی ما با عزم راسخ برای پیدا نمودن راه عبور از میانه چالش ها تلاش می نماییم و روزنه های نیز پیش پای ما گشوده شده است.

من متیقنم که اراده قوی و مجد ما در رسیدگی مشترک و جامع به بعضی از چالش های جدی امنیتی و اقتصادی که در برابر منطقه ما قرار دارند، کمک خواهد کرد. در این شرایط است که ما عودت داوطلبانه و استقرار مجدد پایدار پناهندگان افغان را به مثابه یک عامل باثبات کننده، نه تنها برای افغانستان بلکه برای منطقه می پنداریم.

در سال های اخیر عوامل متعدد، من جمله انتقال قدرت، انتخابات ریاست جمهوری و انتقال مسوولیت های امنیتی به نیروهای افغان که سبب تحیر برای پناهندگان افغان گردیده بود، موجب شد که عودت به افغانستان کاهش یابد. اما از ماه جنوری سال 2015 تعداد عودت کنندگان به طور قابل ملاحظه افزایش یافته و تا ماه می سال 2015 حدود 26000 پناهنده افغان به کشورشان عودت نموده اند که این امر حاکی از افزایش قابل ملاحظه در مقایسه با سال گذشته می باشد، که در مجموع یک سال 15000 نفر عودت نموده بودند.

می خواهم از جمهوری اسلامی ایران به خاطر راه اندازی آمایش 10 که اقدام به تمدید میعاد حضور بیش از هشت صد هزار پناهنده افغان در ایران نموده است صمیمانه تشکر نمایم. در عین حال می خواهم یادآور شوم اینکه هزینه ثبت بسیار بالا و در استان های مختلف متفاوت و نامنظم بوده و نیاز به توجه و تجدید نظر داشته و همچنان ایجاب می نماید UNHCR برای تامین هزینه ها به پناهندگان کمک نماید.

من می خواهم پیشنهاد نمایم برای پناهندگان و مهاجرینی که دارای اقامت قانونی در ایران هستند اجازه خروج و مراجعت، بدون ابطال مدارک اقامتی شان داده شود تا فرصت یابند زمینه های حضور و اشتغال شان در افغانستان را بررسی نمایند. مطمئنم این فرصت می تواند مشوق خوبی برای ازدیاد بازگشت پناهندگان و مهاجرین به کشورشان باشد.

می خواهم به اطلاع شما برسانم؛ در نشست کمیسیون سه جانبه که در ماه مارچ سال 2015 میان دولت های جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری اسلامی پاکستان و UNHCR دایر گردیده بود، توافق صورت گرفت که افغانستان یک استراتژی جامع عودت و استقرار مجدد را در مطابقت با استراتژی راه های حل، تدوین نماید. این استراتژی در پلان استراتژیک پنج ساله که در حال حاضر تدوین شده و وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان در پروسه طی مراحل آن قرار دارد، گنجانیده شده است. سپس پلان تطبیقی فعالیت های لازم برای هر پلان را مشخص نموده زمینه اجرایی ساختن استراتژی جامع عودت را تضمین می نماید.

در اجلاس پاکستان همچنان توافق صورت گرفت که تمامی مهاجرین ثبت ناشده در پاکستان، باید ثبت و قانونمند شوند. هفته گذشته همکاران من در سفری در پاکستان موضوع را با مقامات مربوطه تعقیب نمودند، گزارش بسیار مثبتی از آمادگی پاکستان برای راجستریشن مهاجرین دادند و موجب امتنان من گردید. می خواهم یکبار دیگر از مهمان نوازی سخاوت مندانه مردم و دولت پاکستان از آمادگی شان برای رجستر حدود یک میلیون افغان دیگر که در چارچوب عودت داوطلبانه قرار گیرند تشکر کنم.

ما در حال مذاکره با فعالین انکشافی قرار داریم تا حصول اطمینان نماییم که آن ها پناهندگان عودت کنندگان را در پلان گذاری و تطبیق برنامه های شان مدنظر بگیرند. نقش فعال فعالین انکشافی ملی و بین المللی در سطوح محلی، ملی و منطقوی بسیار کلیدی می باشد. در این رابطه، خوشحالم که آقای مارک بودن معاون نماینده خاص سرمنشی ملل متحد و هماهنگ کننده مقیم مساعدت های بشردوستانه و انکشافی این سازمان در افغانستان امروز با ما هستند تا در این مورد بحث نماییم که چگونه تلاش های ما در مطابقت با استراتژی راه های حل می تواند در تصویر بزرگتری پیشکش شود.

آقای رییس!

وزارت ما جهت تطابق پروسه تطبیق استراتژی راه حل ها برای پناهندگان افغان با برنامه های ملی انکشافی، با تمرکز اساسی به برنامه همبستگی ملی، کار می کند. در حال حاضر برنامه های انکشافی جامع تحت عنوان برنامه همبستگی ملی در بیست و دو هزار قریه در سراسر کشور تطبیق می شود که شامل اجتماعاتی می باشند که تعداد عودت کنندگان در آن ها زیاد است. در مباحثات هفته گذشته با کمیشنر عالی ملل متحد در امور پناهندگان، وزیر احیا و انکشاف دهات- که وزارت تطبیق کننده این برنامه می باشد- حمایت کامل خود را از برنامه های ما اعلان نمود و ما با آن وزارت روابط نیرومند کاری داشته و برای گنجانیدن عودت کنندگان در برنامه همبستگی ملی حمایت قوی آن اداره را با خود داریم.

در عین حال، وزارت ما برای بهبود پروسه توزیع زمین جهت ایجاد شهرک ها با هدف ایجاد سرپناه برای عودت کنندگان کار می کند تا این پروسه برای هموطنان ما یعنی، برای عودت کنندگان، سریع تر، شفاف تر و در نهایت جوابگوی مشکلات شان باشد، به این منظور ما بیش از چهل هزار هکتار زمین در بیست و نه ولایت کشور داریم. جناب آقای رییس می خواهم یادآور شوم؛ ما در پروسه توزیع زمین در حال طی مراحل طرزالعمل توزیع ساحه های تجارتی شهرک های مهاجرین هستیم که بر اساس این طرح فرصت سرمایه گذاری مهاجرین در داخل کشور فراهم گردیده زمینه اشتغال عودت کنندگان نیز فراهم می گردد.

اجازه دهید در رابطه به بعضی از اقدامات و اولویت های عمده دولت افغانستان در رابطه به تلاش های آن در بهبود شرایط عودت داوطلبانه و استقرار مجدد پایدار پناهندگان افغان، به طور مشخص تر صحبت نمایم:

1- از زمانی که من در ماه فبروری اشغال وظیفه نمودم، در رابطه به ایجاد کمیسیون عالی امور مهاجرت که تحت راهنمایی های خردمندانه رییس جمهور ایجاد گردد، به طور خستگی ناپذیر کار کرده ام. بسیار خوشحال هستم که به اطلاع شما برسانم که کابینه افغانستان از ایجاد کمیسیون عالی امور مهاجرت حمایت کامل خود را اعلان نموده و آن را تصویب کرد. در حال حاضر ما روی پیش نویس لایحه وظایف این کمیسیون کار می کنیم.

بر این اساس موضوع «عودت پناهندگان» در اجندای گسترده تری گنجانیده شده است. این حقیقتی است که به خودی خود تعهد ما را در این رابطه در بلندترین سطح آن به نمایش می گذارد.

2- طوری که همه می دانید، تطبیق استراتژی راه حل ها برای پناهندگان افغان، من جمله بخش استقرار مجدد آن در افغانستان، مستلزم هماهنگی و پلان گذاری بهتر میان تمام وزارت های مربوطه می باشد. کمیته ملی رهبری که قبلا ایجاد گردیده از وقت ایجاد آن در ماه آگست تا اکنون سه نشست داشته است. ما توانمندی کمیته ملی رهبری را پیش بینی می نماییم خوشحالم یادآور شوم پرزنتشنی را که قرار است آقای معروفی ارایه کند در تفاهمی همراه با تعهد از اعضای کمیته رهبری 39 ساحه را در برنامه کاری عودت در سال جاری و آغاز سال آینده قرار داده است که با حمایت این اجلاس به دونرها پیش کش می شود.

در حالی که ریاست این کمیته را خودم به دوش دارم، گنجانیدن ارایه خدمات به عودت کنندگان در برنامه های انکشافی ملی، با حمایت مالی ذکر شده در بودجه ملی، تعهد وزارت های سکتوری را نیز به دست می آوریم.

3- دولت افغانستان پروسه عودت با عزت و داوطلبانه پناهندگان افغان را مهم دانسته و نیاز به افزایش تلاش ها در این زمینه را درک می نماید. در مورد اینکه چگونه باید از عودت به افغانستان حمایت صورت بگیرد، همه ما باید به شکل خلاقانه فکر کنیم. در حالی که از افزایش مساعدت نقدی از 150 دلار آمریکایی به 200 دلار برای هر نفر در سال 2012 قدردانی می نماییم، می خواهم یادآور شوم؛ مساعدت نقدی، مصارف سفر و نیازمندی های فوری اساسی را تحت پوشش قرار داده و برای کمک در زمینه تلاش ها جهت استقرار مجدد پایدار و خودکفایی، مقدار کمی از وجوه مالی باقی می ماند.

افزایش قابل ملاحظه در کمک نقدی برای عودت، که بخش استقرار مجدد نیز با آن همراه می باشد، می تواند عودت کنندگان را با توانمند ساختن آنان در دسترسی به زمین، مسکن و فرصت های امرار معیشت، تشویق به عودت نماید. من خوشحالم که سند توضیحی در رابطه به بسته عودت داوطلبانه و استقرار مجدد، در جریان این نشست کمیته رهبری چهارجانبه مورد بحث قرار می گیرد.

از دیدگاه ما، حصول اطمینان از عودت پایدار پناهندگان و رسیدگی متداوم به مهاجرت غیرقانونی یک راه حل کلی دارد که همانا بهبود فضای عمومی اقتصادی، خاصتا از طریق دسترسی به فرصت های اشتغال است، که شرط اساسی آن اراده و عزم قوی سیاسی است. پیشرفت در این عرصه ها یقینا افغان های بیشتر را به عودت تشویق می نماید که آن ها نیز به نوبه خود به دیگران دلایلی را ارایه نمایند تا کشورشان را ترک نکنند.

می خواهم یادآور شوم اینکه دولت وحدت ملی علاوه بر داشتن اراده سیاسی، برنامه های موثر ملی را در عرصه زیرساخت های اقتصادی دارد که می تواند بیش از یک میلیون فرصت شغلی ایجاد نماید. تصمیم بر آن است که در این عرصه ها و همچنان در زمینه زراعت به کارگران مهاجر عودت کننده اولویت داده شود، زیرا در کشورهای میزبان تعداد زیادی از افغان های باتجربه و تحصیل کرده، خاصتا جوانان، حضور دارند و ما باید برای کمک در زمینه پروسه های بازسازی و آشتی در افغانستان، از این سرمایه های بزرگ بشری استفاده نماییم.

در عین زمان، فکر می کنم همه ما می توانیم توافق نماییم که تلاش های مشترک ما برای یافتن راه های حل دایمی برای پناهندگان افغان نیاز به حمایت متداوم و نیرومند جامعه بین المللی دارد. نیاز خواهیم داشت تا در رابطه به تعهد، به توافق دراز مدت خود در مورد شفافیت و به اجرا گذاشتن پالیسی های موثر، از طریق تامین روابط قوی، به کشورهای تمویل کننده که در طول 13 سال اخیر مساعدت های مالی و مساعدت های عملی را فراهم نموده اند، اطمینان بدهیم.

با در نظر داشت وضعیت پرچالش اقتصادی جهان و بحران های بشری در سراسر جهان، باید خارج از محدوده موجود فکر نموده و در صدد پیدا کردن شرکای جدیدی از طریق تماس با مراجع تمویل کننده غیرسنتی نیز باشیم.

آقای رییس!

با در نظر داشت آینده، می خواهم به همکاران عالیقدر ما از ایران و پاکستان پیشنهاد نمایم که ما شریک نمودن ارقام آمایش و تعداد دارندگان کارت ثبت نام- من جمله طبقه بندی جمعیتی آنان- وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان را در جهت تصمیم گیری درست با درک نیازمندی های واقعی کمک نماید تا بتواند فعالیت های خود را به طرف هدف تعیین شده سوق داده و نیازمندی عودت کنندگان را در پلان های انکشافی، و برنامه های دارای اولویت ملی، بگنجاند. در این رابطه ما به حمایت شما متکی هستیم.

آقای رییس!

اجازه بدهید یک بار دیگر مراتب سپاس و امتنان بیکران خود را به دولت های ایران و پاکستان به خاطر نقش فعال شان در میزبانی تعداد کثیری از پناهندگان افغان در جریان دهه گذشته ابراز نمایم. دولت ها و مردم جمهوری های اسلامی ایران و پاکستان واقعا سزاوار قدردانی و سپاسگزاری همه ما می باشند. همچنان جا دارد از کمیشنری عالی سازمان ملل متحد و نمایندگی دبیر کل در افغانستان نیز به خاطر سازمان دهی کمک ها به پناهندگان، عودت کنندگان و بیجاشدگان سپاسگزاری نمایم.