تفریح کردن سخت نیست ما سخت می‌گیریم

به گزارش گروه جوان و جامعه خبرگزاری برنا ، پای صحبت بسیاری از جوانان جامعه که می نشینی و از تفریح صحبت می کنی مطمئنا کار به مقایسه امکانات و شرایط تفریحی خودشان با جوانان کشورهای دیگر می رسد.

تصور بسیاری از جوانان ما این است که هم سالان خارجیشان امکانات تفریحی آنچنانی و عجیب و غریب دارند. به همین منظور به  جست و جوی اینترنتی برنامه های تفریحی تعدادی از کالج ها و مدارس کشورهای مختلف پرداختیم تا بدانیم درآن سوی مرزها، جوانان اوقات فراغت خود را چه می کنند در این گشت و گذار اینترنتی با لیستی از اموری رو به رو شدیم که خیلی  هم خاص نبود و خیلی از آن ها در کشور ما هم می شود که انجام شود و انجام هم می شود ولی شاید  کمتر مورد استقبال است، مثلا  در جامعه ما رفتن به موزه یا کتابخانه جز تفریحات محسوب نشود اما همین موارد که ما از آن استقبال نمی‌کنیم در کشورهای دیگر در لیست تفریحاتشان است،  در این لیست ها از آشپزی گرفته تا تماشای فیلم و رفتن به کنسرت موسیقی یا گذراندن وقت در موزه ها  جز تفریحات به حساب می آید.

خاص ترین چیزهایی که در بین موارد ذکر شده در این لیست ها بود شاید صخره نوردی و ماهی گیری یا موج سواری باشد. حتی یکی از نکات جالبی که در این لیست به عنوان تفریح از آن نام برده شده است، یادگیری یک مهارت جدید است، اتفاقی  که در تابستان های سال های گذشته در بین جوانان  ایرانی مخصوصا پسرها بیشتر خودنمایی می کرد و چندسالی است که در بین بیشتر آن ها به سمت فراموشی رفته  است. از این جست و جوی اینترنتی اینطور نتیجه گرفتیم  که تفریحات  اقشار معمولی و دانشجویان و دانش آموزان کشورهای دیگر آن چنان که تصور می شود هم دور از دسترس ما  نیست فقط شاید تنها تفاوت آن ها با ما در این باشد که برنامه ریزی بهتر و حساب شده تری برای تفریح کردن و استفاده از زمانشان دارند و به دنبال اتفاق یا امکانات خاصی برای تفریح و پر کردن وقتشان نیستند، آن ها  ساده تر به موضوع تفریح نگاه می کنند.

حال در پس این دستاوردهای جستجوی اینترنتی و اطلاعات کسب شده به منظور اینکه از دید علمی به موضوع تفریح و نحوه تفریح کردن بین ایرانیان از گذشته تا حال نگاه کنیم به سراغ یک جامعه شناس رفتیم و دکتر امان الله قرایی مقدم، استاد جامعه شناسی، در گفت و گو با برنا در خصوص تاریخچه تفریح و اوقات فراغت چنین  گفت:

«بعد از انقلاب صنعتی در قرن 18 مسئله پر کردن اوقات فراغت نسل جوان و تفریحات سال برای آن ها در صدر امور کشورهای توسعه یافته قرار گرفت و این توجه به دلیل این بود که بعداز صنعتی شدن ، وقت اضافی مردم بیشتر بود ، چون بسیاری از کارهایی که تا قبل از آن انسان انجام می داد در نتیجه صنعتی شدن به وسیله ماشین ها انجام می پذیرفت و حال این وقت اضافی باید به طریقی پر می شد و سیاستمداران غربی به این استدلال رسیدند که سرمایه گذاری یک دلار در راه تفریح جامعه به خصوص نسل جوان ، سودی برابر هزاران دلار به جامعه بر می گرداند. چرا که تفریح باعث آرامش در جامعه می شود و در پی آن توسعه اقتصادی  همراه است و محیط خانواده از تشنجات خالی می شود . تفریح  افراد را از لحلظ روحی به سمت سلامت بیشتری می برد »

وی در ادامه  افزود: «وقتی مردم در یک کشور شاد باشند ، دلبستگی آن ها به حکومت بیشتر است و تعامل بیشتری هم بین مردم و مسئولان شکل می گیرد اما در بحث تفریح به مسئله بومی سازی باید توجه شود ، یعنی دستگاه هایی مثل رادیو و تلویزین که در تفریح  و شاد کردن فضای جامعه دخیل هستند باید توجه کنند که برنامه های مفرحی بسازند تا مردم جامعه به سراغ سریال ها و برنامه های شبکه های بیگانه که با فرهنگ جامعه سازگاری ندارد ، نروند. وقتی تلویزین خوراک مناسبی برای مردم با توجه به ذائقه آن ها  نداشته باشد ، مردم به سراغ خوراک های عاریتی می روند »

قرایی مقدم در خصوص اینکه آیا نوع تفریح ، ارتباطی با اقلیم و محیط جغرافیایی افراد دارد یا خیر ، بیان کرد: « در این رابطه تئوری هایی نوشته شده است از جمله تئوری اقلیم از خانم فلورانس کلاکن . به طور کلی تئوری های اقلیم می گویند ، نوع تفریح به محیط زندگی انسان مربوط است ، به طبع منطقه ای که اقلیم جنگلی دارد، مردم شادتری را در خود جای داده است تا محیطی با ویژگی های کویری. پس نتیجه ای که گرفته می شود این است که اقلیم در شادی ،  نشاط  و انتخاب تفریح حتی در قصه هایی که در این مناطق رواج دارد تاثیر می گذارد.»

وی در ادامه در خصوص تفاوت های محیط شهری و روستایی گفت:  « اصولا هرچه به سمت جامعه ی روستایی و ساده می رویم ، تفریحات طبیعی تر است و نوع تفریحات  به طبیعت بیشتر نزدیک است ، در این محیط ها رابطه معنوی بین مردم و محیط زیاد است و به طبع روح تفریحات هم معنوی تر است »

این جامعه شناس ضمن تاکید بر گفته های قبلی خود اضافه کرد: «جامعه ای که در آن تفریح نیست به مرور زمان تمام دارایی خود را از دست می دهد ، چرا که همه چیز از اقتصاد تا سیاست بدون وجود شادی می میرد و از بین می رود. افراد در جامعه ای که در آن تفریح نیست  بیشتر دچار افسردگی می شوند و در نتیجه آن آمار خودکشی بالا می رود»

او در رابطه با اینکه چرا بسیاری از افراد با تفریحات ساده ارضا نمی شوند و به دنبال امکانات خاص برای تفریح و اوقات فراغت خود هستند ، گفت: «این به دلیل این است که تعریفی از تفریح سالم  به افراد ارائه  نشده است  که بر اساس آن بینش ، گرایش و نگرش خود را بسازند بنابراین به سمت تفریحات مستهجن کشیده می شوند ، داشتن تفریح سالم ، موسیقی سالم و سازنده معنوی از نیازهای اولیه افراد در امر شادی است اما وقتی نیاز اولیه یک انسان تامین و رفع نشود فرد سرخورده شده و دیگر با چیزهای کوچک تر قانع و راضی نمی شود و علت اینکه افراد در جامعه ما تصور می کنند تفریحات در جوامع غربی بسیار خاص هست نیز همین نکته است یعنی تصور خاص بودن تفریحات غربی ها ناشی از سرکوبی های داخلی در تامین شادی و تفریح اولیه است . همچنین در ادامه این روند و به دلیل نداشتن خوراک تفریحی مناسب ، جوانان به سمت سبک های خشن می روند »

امان الله قرایی مقدم ، در رابطه با تفریخات در جامعه گذشته ایران افزود: «ایرانیان  از دیرباز چنان چه در تاریخ نیز مشخص است ملتی شاد بودند و همانطور که در تاریخ  می خوانیم جشن های ماهانه ای برگزار می شده است که افراد در آن به جشن و پایکوبی می پرداختند ، جشن هایی که حتی به کشور های اروپایی هم نفوذ کرده و امروزه بسیاری از جشن های آن ها ریشه در فرهنگ منتقل شده ایران به این کشور هاست. بعد ازآن در اسلام هم به شادی و تفریح توصیه شده است . همچنین اشعار شعرای بزرگ ادبیات فارسی همچون سعدی گواه این مدعاست و به جامعه شاد ایرانی اشاره می کند. باید تلاش کنیم آن فضای شادی که در ایران باستان و در اسلام به آن اشاه شده است را زنده کنیم چرا که رفتن به سمت غم وضعیت سلامت و امنیت جامعه را به خطر می اندازد»

وی در پایان یکی از ضررهایی که در نتیجه تامین نکردن تفریح در داخل رخ می دهد را اینگونه تشریح کرد: «گذشته از  آسیب های روحی و سلامت روانی که برطرف نشدن نیازهای تفریحی به جامعه وارد می کند از آسیب های اقتصادی این امر نیز نباید غافل شد ، طبق آمارهای ارائه شده سالانه مقدار قابل توجهی ارز از طریق سفر به کشورهای خارجی از کشور بیرون می رود اما اگر وضعیت تفریح در کشور ما درست باشد به طوری که افراد را راضی کند و اگر تعریف درستی از تفریح به نسل جوان ارائه شود تا آگاه شوند که تفریح سالم چیست و برای تفریح کردن نیازی به مسافرت های آنچنانی یا انجام کارهای خاص نیست می توان انتظار داشت مسافرت به کشورهای مجاور کمتر شود و فضای نشاط و سلامت بیشتری د ر جامعه شکل بگیرد»