سرودن از دفاع مقدس باید با تجربه حسی کودک همراه شود

به گزارش خبرگزاری برنا، دومین نشست از سلسله نشست های ماهانه عصر کتاب شعر کودک و نوجوان که به موضوع دفاع مقدس اختصاص داشت، عصر دیروز 3خرداد هم‌زمان با سالروز آزادسازی خرمشهر در حوزه هنری برگزار شد.

در این نشست که با حضور سیدصادق رضایی، رئیس حوزه هنری استان تهران و اجرای بابک نیک‌طلب  شاعر و دبیر شورای شعر کودک و نوجوان حوزه هنری همراه بود، محمد دهریزی شاعر و پژوهشگر شعر کودک و نوجوان در زمینه دفاع مقدس سخنانی مطرح کرد.

دهریزی با بیان اینکه اولین سوالی که درباره شعر کودک و نوجوان در حوزه دفاع مقدس به ذهن می‌رسد این است که اصلا طرح مضمون دفاع مقدس در شعر کودک و نوجوان موضوعیت دارد یا نه، گفت: سابقا در کتاب های نظری و پژوهشی که در حوزه کودک و نوجوان نوشته می شد، این موضوع مورد اشاره قرار می‌گرفت که به چه مضامینی باید در حیطه شعر کودک ونوجوان پرداخت و به چه مضامینی نباید پرداخت؛ اما امروزه دیگر ما با این دید به قضیه نگاه نمی کنیم و برای مضامین کودک و نوجوان طبقه بندی خاصی قائل نیستیم. امروزه در بحث ادبیات کودک و نوجوان، «چه گفتن» در اولویت نیست بلکه «چگونه گفتن» مسئله مهم و محوری است. اگر این اصل را بپذیریم می توانیم حتی در مورد جنگ هم برای بچه ها شعر بگوییم.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه مفید بودن و قابل فهم بودن شعر دفاع مقدس به چگونگی سرودن شعر برای کودکان بستگی دارد، اظهار کرد: چه می‌شود که برخی شعرهای کودکان از زمان جنگ تحمیلی در ذهن مخاطب باقی مانده؟ این شاعران از چه فن و تکنیکی استفاده می کردند که اشعارشان با سایر شعرها فرق داشت و دلنشین تر بود؟ پاسخ این است که یک اصل کلی در ادبیات کودک وجود دارد که می گوید شاعران برجسته، مضامین را در اختیار می گیرند و با تجربه حسی کودکان در می آمیزند و آن را به شعر تبدیل می کنند. بااین فرایند شعر هم حسی و جذاب می شود و هم قابل فهم. شاعرانی که در زمان جنگ یا پس از آن موفق شدند اشعار خوب و ماندگار برای کودکان بسرایند، دقیقا از همین تکنیک بهره گرفتند.

دهریزی همچنین افزود: بعضی از مضامین مانند جنگ هرگز برای کودکان حسی نمی شوند و تنها زمانی برای او قابل درک می شوند که با تجارب حسی او آمیخته شوند. بنابراین با اینکه جنگ و خاطرات هشت سال دفاع مقدس جزو تجارب حسی کودکان محسوب نمی شود، شاعران کودک و نوجوان می‌توانند با استفاده از تجارب حسی کودک این مفاهیم را برای وی قابل هضم و دلنشین کنند.

این شاعر با بیان اینکه در دوران پس از جنگ نیز همچنان ما برای کودکان و نوجوانان شعرهایی با مضامین دفاع مقدس می گوییم، گفت: اما همه می دانیم در دوران فعلی کار سخت تر است؛ چراکه بخش حسی مستقیم برای کودکان وجود ندارد. امروزه برای قابل فهم شدن شعر دفاع مقدس برای کودکان بهترین روش کدام است؟ نظر من این است که باید همچنان از همان تکنیک قدیمی و کارآمد استفاده کرد اما با یک تفاوت و آن هم اینکه امروز باید از مظاهر جنگ  استفاده کرد و این مظاهر را با تجارب جدید کودک تلفیق کرد و شعر یا داستان  آشنا برای وی سرود.

وی تاکید کرد: به عنوان مثال از مظاهر جنگ این است که کودک امروزه ارتباط مستقیم با جنگ ندارد اما ممکن است بارها جانبازان را در تلویزیون، کوچه و خیابان یا مراسم مختلف دیده باشد و همین موضوع باعث می شود بتوان با استفاده از مظاهر جنگ، تصویری ملموس را در نظر کودک گشود.