تخلف دولت قبل درخصوص مصوبه ۲ میلیارد دلاری توسعه حمل و نقل عمومی/ ایران باید نسبت به نقض برجام از سوی آمریکایی‌ها شکایت کند

در ادامه خبرنگار پرسید: در صورت نقض برجام گفته شده واکنش ایران قاطع خواهد بود. این قطعیت به چه معناست؟ آیا گزینه‌های جدیدی روی میز است؟ سخنگوی کاخ سفید گفته است تمدید تحریم‌ها برخلاف برجام نیست بلکه به خاطر رفتار ایران در منطقه و حمایت آن از کشورهایی چون عراق و فلسطین و محور مقاومت است. نظر شما در این خصوص چیست؟ آیا این مسئله به خاطر انتخاب رئیس جمهور جدید آمریکا است؟

لاریجانی پاسخ داد: نمی‌توان قضاوت روشنی در این زمینه داشت چرا که این رفتار موذیانه به ترامپ رسیده است و در زمان ریاست جمهوری فعلی انجام گرفته است؛ بنابراین نمی‌توان آن را قضاوت کرد. موضوعاتی که ترامپ تاکنون مطرح کرده است، بسیار متنوع است. وی در مورد مسائل مختلفی مانند مسئله کشور چین و سرمایه‌گذاری و واردات و صادرات آن، در مورد مسائل منطقه، امنیت منطقه، ناتو، رابطه با مکزیک و کانادا و حتی مسائل داخلی چون سرمایه‌گذاری آمریکا، اظهارات متفاوتی را مطرح کرده است.

ضمناً در مورد مسائل هسته‌ای و توافقی که ایرانیان با کشورهای 1+5 و آمریکا داشتند که توسط خود آنها هم نقض شده است. در مورد مسائل منطقه‌ای نیز عاقلانه‌تر از موضوعات قبل صحبت شده است. آنها گفته اند که قرار نیست 6 هزار میلیارد دلار هزینه شود و دستاورد آن کشته شدن 5 – 6 هزار نفر آمریکایی باشد یا در مبارزه با داعش نیز به صراحت صحبت کرده‌اند که البته همین مسائل را محقق کند نسبت به رئیس جمهور قبلی عاقلانه‌تر رفتار کرده است. در مورد مسائل هسته‌ای همان طور که پیش از این ذکر شد، راهکارهایی برای مقابله از جمله بخش ایذایی وجود دارد و در سند برجام در بند 70 تصویب شده که دولت باید بنیه دفاعی خود را تقویت کند و در زمینه موشکی نیز استعداد موشکی جمهوری اسلامی ایران را بالا ببرد.

اما ما در مورد مسائل منطقه‌ای حرف‌هایی داریم چرا که آمریکا به داعش کمک می‌کند. استفاده داعش از سلاح‌های مدرن چه توجیهی دارد؟ این آمریکایی‌ها هستند که در منطقه آشفتگی ایجاد کرده‌اند. در واقع ما در منطقه لنگرگاه امنیت هستیم و از عراق و نیروهای مقاومت که مورد تعرض قرار گرفته‌اند، حمایت کردیم. در واقع ما از روی احساس مسئولیت این کارها را انجام داده‌ایم و کشورهایی که خود را به خواب زده‌اند، باید هوشیار شوند.

در ادامه خبرنگار پرسید: با توجه به سابقه آمریکا، در صورت نقض برجام بین مجلس آمریکا و 1+5 شکافی ایجاد خواهد شد؟ همچنین مواضع روسیه و چین به نظر شما چه خواهد بود؟ آیا در مورد برجام مجدداً از ایران حمایت خواهند کرد؟

لاریجانی پاسخ داد: اینکه این دسته‌بندی به وجود خواهد آمد یا خیر، تا حدی بستگی به رفتار ما دارد که سعی خواهیم کرد این همراهی را حفظ کنیم. در واقع در این مورد باید با حوصله و دقت رسیدگی شود و نباید با شتاب به این مسئله پرداخت.

چندین راهکار وجود دارد. مواضع چین از سوی وزیر خارجه چین به روشنی مطرح شده است. روس‌ها نیز با ما همفکری دارند و با دیگر اعضا نیز گفت وگو خواهیم کرد اما باید دقت داشت که این توافق هسته‌ای، توافق ایران و آمریکا نیست بلکه این یک توافق در سطح بین‌المللی است چرا که در سازمان ملل تصویب شد و بر اساس آن قطعنامه‌ای نیز صادر کردند و قرار نیست در داخل یک کشور در مورد آن تصمیم‌گیری کرده و آن را بر هم زنند. ایران مدعی خواهد شد و ساز و کارهای حل آن را فراهم می‌کند در واقع این یکی از چالش‌هایی است که به وجود آمده و باید آن را بررسی و حل کرد.

در ادامه خبرنگار پرسید: با توجه به اینکه طرح‌های استیضاح بسیاری از وزرا با 70 یا 80 امضا جمع‌آوری شده و در مجلس مطرح می‌شود اما به دلایلی نامشخص بررسی این طرح‌ها از دستور کار خارج می‌شود. دلیل این موضوع چیست و آیا مجلس بر این موضوع نظارت دارد؟

لاریجانی پاسخ داد: دلایل موجود در طرح‌های استیضاح باید به طور واضح مطرح شود و صراحت این موضوع در آیین‌نامه وجود دارد. البته استیضاح‌ها پیش از طرح در صن علنی مجلس و تصمیم گیری در رابطه با آنها در کمیسیون‌های تخصص مجلس باید مطرح و مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین ممکن است در این مسیر متقاضیان استیضاح از دلایل وزیر مربوطه قانع شده و استیضاح منتفی شود و یا اینکه استیضاح پیش از طرح در صحن به نتیجه برسد. بنابراین بررسی استیضاح‌ها دارای ساز و کار مشخص است و در حال حاضر گفته می‌شود که چون تا پایان کار دولت یازدهم مدت زمان کمی باقی مانده است بهتر است که خیلی به بحث استیضاح پرداخته نشود؛ ضمن اینکه دلایل استیضاح کنندگان نیز باید برای مجلس و دیگر نمایندگان شفاف باشد.

در ادامه خبرنگار پرسید: با توجه به اینکه در سیستم قانونگذاری آمریکا، رئیس جمهور این کشور می‌تواند از وتو برای نقض برخی از طرح‌های نمایندگان این کشور استفاده کند، آیا در داخل کشور ما نیز با توجه به اینکه برخی از طرح‌ها در مجلس برای مقابله با تحریم‌های آمریکا وضع می‌شود، دست رئیس جمهور باز است که با توجه به شرایط بین‌المللی این طرح‌ها را اجرا یا رد کند؟

لاریجانی پاسخ داد: در طرح‌هایی که در مجلس مطرح می‌شود نکاتی در این خصوص مد نظر قرار می‌گیرد و نوع مقابله با اقدامات آمریکا مطرح می‌شود بنابراین جای تصمیم‌گیری متناسب با شرایط بین‌المللی وجود دارد.

در ادامه خبرنگار پرسید: خبرگزاری‌های آمریکایی و اروپایی طی روزهای گذشته اعلام کردند که ایرانی‌ها از برجام تفسیر متفاوتی داشته و به همین دلیل تحریم‌های جدید را نقض برجام اعلام کردند. به نظر شما آیا برجام دارای تفسیر مختلف است؟ ضمن اینکه جناب آقای صالحی طی روزهای گذشته تأکید کردند که ما بسته‌ای از اقدامات برای اجرا در خصوص این تحریم‌ها داریم، آیا این بسته را می‌توان اجرا کرد؟

لاریجانی پاسخ داد: در مورد بحث اول شما باید گفت که برخی موارد را باید در برجام با دقت بیشتری می نوشتند تا تفسیرهای مختلف از آن صورت نگیرد و ممکن است که برجام نیز مانند هر توافق و قرارداد دیگری دارای نقاط ضعفی باشد. ضمن اینکه پیشنهاد آقای صالحی و افراد دیگر در دولت در خصوص مقابله با این اقدام آمریکا باید در شورای نظارت بر برجام بررسی شود و باید جلساتی را در این خصوص برگزار کرد البته 2 یا 3 سنخ پاسخ را در این خصوص در نظر گرفت که برخی از آنها اقدامات ایذایی است.

در ادامه خبرنگار پرسید: با توجه به اینکه 200 روز از آغاز به کار مجلس دهم گذشته است اما فراکسیون ولایت هنوز شکل نگرفته و این فراکسیون اساسنامه مشخصی ندارد. بنابراین شما چه تمهیداتی را برای شکل‌گیری سریع این فراکسیون در نظر گرفتید؟

لاریجانی پاسخ داد: اکثریت فراکسیون‌های شکل گرفته در مجلس جنبه سیاسی نداشته و تنها 2 فراکسیون رویکرد سیاسی دارند و فراکسیون‌های دیگر جنبه تخصصی دارند. هر چند که با نظر شما در شکل‌گیری با تأخیر این فراکسیون موافق هستم. اما باید گفت که اختلاف نظرهایی همیشه در تشکیل فراکسیون‌ها وجود داشته است. البته جلسات بسیاری تاکنون در این زمینه برگزار شده است و گفت وگوهایی صورت گرفته است. بنابراین نمی‌توانم به این موضوع اذعان کنم که اراده‌هایی در مجلس مخالف شکل‌گیری فراکسیون ولایت هستند. از سوی دیگر همان طور که گفتم برای تشکیل فراکسیون‌ها همیشه اختلاف نظرهایی وجود داشته است و این موضوع پدیده عجیبی نیست و باید با تحمل و صبر پیشنهادات را بررسی کرد و افراد باید در مجلس با هم تعامل کنند.

در ادامه خبرنگاری پرسید: رئیس جمهور ترکیه طی چند روز اخیر پیشنهاد دادند که مبادلات تجاری دو کشور ترکیه و ایران باید بر اساس پول ملی صورت گیرد، نظر شما در این رابطه چیست؟

لاریجانی پاسخ داد: یکی از سطوح مبادلات میان کشور ما و ترکیه و کشورهای دیگر باید در سطح پول‌های ملی انجام شود و ما مشکلی در این زمینه نداریم البته فقط موضوع نوع تبدیل‌ها است که باید مورد توجه قرار گیرد.

در ادامه خبرنگار پرسید: انتفاضه فلسطین در دومین سال خود با قربانیان و شهدای بسیاری در این کشور روبرو شده است و این موضوع مورد توجه کشورهای عربی نیست اما خوشبختانه مقامات جمهوری اسلامی ایران همیشه به مسائل فلسطین و مشکلات آن توجه داشتند و به این موضوع با دقت توجه کردند. ضمن اینکه مقرر شده اجلاس وحدت اسلامی نیز تشکیل شود. شما فکر می‌کنید چه گام‌هایی را باید در جهت حل مشکلات فلسطین برداشت؟

لاریجانی پاسخ داد: شرایط فعلی به هم ریخته منطقه، بیشتر مورد استفاده رژیم صهیونیستی است و این موضوع طبیعی است ضمن اینکه برخی از کشورهای منطقه نیز در همین مسیر گام برمی‌دارند. بنابراین پیگیری‌های آرمان‌های مردم فلسطین در این شرایط بسیار سخت شده و کشورها باید همکاری و تعامل زیادی در این زمینه داشته باشند.

البته تشکیل کنفرانس فلسطین نیز مورد توجه است و ما در مجلس ایران بیشترین تلاش را برای شکل‌گیری این کنفرانس انجام می‌دهیم. از سوی دیگر طی دیدارهایی که با مقامات کشورها داشته‌ام، آنها نیز به این مسئله واقف هستند که شرایط فعلی منطقه به ضرر مسلمانان است و باید با همکاری و تعامل این مشکلات را حل کرد اما باید تأکید کرد که شرایط امروز نسبت به 7 تا 8 ماه گذشته بسیار بهتر شده است.

در ادامه خبرنگاری پرسید: برخی مسائل و مشکلات در حوزه فسادها در دولت گذشته و مجلس گذشته مطرح شد که بنا بر دلایلی مانند حس آرامش در جامعه خیلی مورد توجه قرار نگرفت. اما در این دولت و این مجلس مباحثی در این زمینه مانند حقوق‌های نجومی بارها توسط رسانه‌ها مطرح شده است و موضوعی مانند بررسی املاک شهرداری طی چند روز گذشته مورد توجه رسانه‌ها بوده است. همچنین حواشی سخنرانی نایب رئیس مجلس در استان‌های مختلف مورد نقد قرار گرفته است. آیا به نظر شما مجلس با مجلس و دولت با دولت در بررسی و توجه به مواردی مانند فسادها متفاوت است.

لاریجانی پاسخ داد: نباید یک موضوع را تبدیل به تئوری کلی برای مسائل کرد. در خصوص لغو سخنرانی نایب رئیس مجلس تأکید کردم که این اقدام درست نبود و اگر کسی در این خصوص مواردی را دارد باید از مسیرش وارد شود؛ هر چند که ممکن است سیاسیون از طرح این مسائل بخواهند به نفع خود استفاده کنند ضمن اینکه در مورد حقوق‌های نجومی و کلان طبق تصمیم‌گیری‌هایی که صورت گرفت، بخشی از آن حل شد و باید گزارش می‌شد که آیا مسائلی که مطرح شد با نتایجی که به دست آمد همخوانی داشت. البته باید با مدیر متخلف برخورد کرد. ضمن اینکه در مورد املاک شهرداری نیز این موضوع مورد رسیدگی قوه قضاییه قرار دارد؛ کار حکومت این است که با تخلف برخورد کند.

بنابراین مبارزه با فساد یک موضوع جدی است و باید فارغ از دسته‌بندی‌های سیاسی آن را دنبال کرد. همچنین دیوان محاسبات ، سازمان بازرسی و قوه قضاییه این موارد را پیگیری می‌کند و ما در مجلس از طریق کمیسیون اصل 90 و دیوان محاسبات موارد را پیگیری می‌کنیم.

در ادامه خبرنگاری پرسید: با توجه به اینکه طبق اظهارات مقامات آمریکایی این احتمال وجود دارد که تحریم های حوزه انرژی قانون ISA از سوی مقامات این کشور تعلیق شود، آیا این مسئله در رویکرد آتی ایران در رابطه با برجام تاثیرگذار خواهد بود؟

لاریجانی پاسخ داد: با توجه به نقض برجام از سوی آمریکایی ها این احتمال وجود دارد که ایران به کمیته مشترک تعیین شده در توافق هسته ای رجوع کند تا اقدامات آمریکایی ها مورد رسیدگی قرار گیرد. البته این مسئله نیز دارای مکانیزمی است که شاید این اعتراض و شکایت را نپذیرند که در آن صورت این مسئله به مراحل بالاتر می رود. به نظر من ایران باید نسبت به نقض برجام از سوی آمریکایی ها شکایت کند.

اما در رابطه با سوال مربوطه مبنی بر اینکه رویکرد ایران درخصوص تعلیق قانون تحریم یا تعلیق نکردن چیست، باید بگویم که دو رویکرد پیش روی ما است؛ اگر تحریم ها به صورت کامل عملیاتی شود این به معنای سقوط است، اما اگر تعلیق شود این مسئله خود یک مرحله دیگری است؛ البته مشکل باقی می ماند، اما نوع رفتار می تواند متفاوت باشد.

در ادامه خبرنگار پرسید: در شرایط کنونی برای اجرای پروژه های ضروری در شهرستان ها مانند بیمارستان، سختگیری هایی وجود دارد. به طوری که برای اجرای یک پروژه بیمارستان، سازنده باید متحمل هزینه های مالی بسیاری شود. رویکرد مجلس درخصوص حل این مشکلات چیست؟

لاریجانی پاسخ داد: در چند وقت اخیر اقداماتی برای حل این مسئله و رفع سختگیری ها در این حوزه صورت گرفته است و قطعاً استان ها باید برای جذب سرمایه گذار و اجرای پروژه هایشان مسابقه دهند و در این مسئله پیگیری های لازم صورت گرفته است.

در ادامه خبرنگار پرسید: در دو سال گذشته روابط ایران و آذربایجان در تمامی حوزه ها گسترش مناسبی داشته است. حال شما این روند را چگونه ارزیابی می کنید؟

لاریجانی پاسخ داد: به نظر من روند روابط و تعاملات ایران و آذربایجان مثبت است. کشور آذربایجان، همسایه ما و کشور برادر ما است و از لحاظ فرهنگی چسبندگی وجود دارد و هرگونه زمینه همکاری در تمام حوزه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مطلوب است.

در ادامه خبرنگار پرسید: بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید، ارزیابی شما از روابط آینده دو کشور ایران و آمریکا چیست؟

لاریجانی پاسخ داد: باید رفتار دولت آینده را دید. همه مطالبی که دو کشور را ساماندهی می کند. گفتار نیست بلکه براساس کردار است. بنابراین باید ببینیم در آینده چه خواهد شد.

همچنان معتقد به حل بحران سوریه از طریق گفت وگو هستیم

در ادامه خبرنگار دیگری پرسید: با توجه به وضعیت بحرانی سوریه، آیا  کشور ایران همچنان به حل این بحران ایمان دارد؟

لاریجانی پاسخ داد: ما از ابتدا معتقد به راه حل سیاسی بوده ایم، اما برخی کشورها نپذیرفتند و فکر می کردند با کمک نظامی می توانند توفیق یابند. این آشفتگی ثمره همان تصمیمات اشتباه است.

خیلی از کشورها متوجه شدند که اقدامات صورت گرفته سبب سوق دادن سوریه به این مسیر فعلی شده است بنابراین باید کمک کرد تا به یک بلوغی برسند، ما نیز همچنان معتقد به حل بحران سوریه از طریق گفت وگو هستیم.

در ادامه خبرنگاری پرسید: نظر ایران درخصوص اعلام استقلال کردستان عراق چیست؟

لاریجانی پاسخ داد: این موضوعی است که ملت عراق باید درخصوص آن تصمیم گیری کنند. ملت عراق با توجه به شرایط منطقه می تواند تصمیم درستی اتخاذ کند. هر چند ما معتقدیم تمامیت ارضی عراق باید حفظ شود، در غیر این صورت ممکن است برای سایر کشورها مزاحمت هایی ایجاد شود. جمهوری اسلامی ایران همیشه بر تمامیت ارضی دولت عراق تاکید داشته است.

در ادامه خبرنگاری پرسید: 21 سال از تصویب قانون مبارزه با آلودگی هوا می گذرد. در این مدت نیز مقررات متنوعی در این زمینه وضع شده است. اما راهکار اساسی که توسعه حمل و نقل عمومی است، به علت عدم تزریق منابع محقق نشده است. مجلس نیز به راحتی از تولید انبوه خودروها و موتورسیکلت های آلاینده می گذرد. لایحه هوای پاک نیز برای چند سال آینده کشور خوب است. به نظر شما برای شرایط فعلی چه کاری می توان انجام داد؟

لاریجانی پاسخ داد: لایحه هوای پاک مراحل نهایی خود را طی می کند. بدین منظور دو جلسه در شور دوم با حضور همه دستگاه ها برگزار شد و تمامی ملاحظات آنها نیز در اصلاح لایحه در نظر گرفته شد. بنابراین به زودی در صحن مجلس تعیین تکلیف می شود.

در واقع در لایحه هوای پاک به موضوعات مهمی از جمله خروج صنایع آلاینده از شهرها، برقی شدن موتورسیکلت ها، کاهش آلودگی صوتی، در نظر گرفتن راهکارهای تشویقی و... پرداخته شده است اما همه دستگاه ها باید برای مقابله با آلودگی هوا فعال شوند.

در مورد مصوبه 2 میلیارد دلاری که می بایست برای توسعه حمل و نقل عمومی هزینه شوند، دولت قبل تخلف کرد و آن را پرداخت نکرد. دولت فعلی نیز کمک هایی کرده اما به دلیل مشکلات مالی نتوانسته به طور کامل به آن بپردازد.

یکی از مسائل مهم این است که شهرداری ها از قدرت بسیاری برخوردارند، بنابراین می توانند با استفاده از این قدرت و تخصیص بخشی از بودجه عمرانی خود که بالغ بر 10 هزار میلیارد تومان است، اعتباراتی را برای حمل و نقل عمومی در نظر بگیرند.

بودجه مصوب مذکور در دولت فعلی محقق شد و به شهرداری های مختلف کشور داده شد، چرا که فقط تهران دارای مشکل نیست. در برنامه ششم توسعه نیز تصمیماتی گرفته شده و در بودجه سال 96 نیز چاره ای خواهیم اندیشید. اما شهرداری باید بداند بخش مهمی از آینده شهر مسئله هوا است، بنابراین باید سهمی از بودجه عمرانی را برای آن در نظر بگیرد. البته در حوزه مترو کارهای اساسی صورت گرفته و مجلس نیز تا جایی که بتواند کمک خواهد کرد.

در ادامه خبرنگاری پرسید: در رابطه با حقوق های نجومی مجلس ورود پیدا کرد و دیوان محاسبات نیز گزارشی را ارائه داد. اما جای سوال است که چرا همچنان مقام معظم رهبری ضمن ابراز گلایه در این خصوص مطرح فرمودند که چرا درخصوص حقوق های نجومی، سوالات مردم همچنان بی پاسخ مانده است؟

لاریجانی پاسخ داد: سرعت عمل در این موضوع قطعاً ضروری است، همانگونه که مقام معظم رهبری تاکید دارند، باید پول های گزافی که به برخی از مدیران داده شده، برگردد لذا خواسته ایشان بسیار درست و سنجیده است.

ما نیز از ابتدا خواستار ارزیابی این موضوع شدیم و مراجع نظارتی نیز مکلف به پیگیری موضوع شدند. دیوان محاسبات نیز تمام مسائل را بررسی کرده است که براساس آن مشخص شده چه تعدادی تخلف کرده و چه میزانی حقوق نامتعارف و چه افرادی تسهیلات قرض الحسنه دریافت کرده اند. به مدت 2 ماه برای آن زمان در نظر گرفتیم که طبق آخرین گزارش دیوان محاسبات حدود 360 تا 370 نفر پول های اضافی را برگردانده و تنها 10 تا 12 نفر باقی مانده اند که پرونده آنها به مراجع قضایی ارائه شده است.

این گزارش هنوز کامل نشده و درخواست مقام معظم رهبری سبب شد دیوان محاسبات نیز فعالتر شود. در واقع دستگاه های دولتی که می بایست از ابتدا موضوع را بررسی و پول های اضافی را برمی گرداندند، اما چون ورود پیدا نکردند، دیوان محاسبات پیگیری خود را ادامه داد.