آخرین مطالعات آسیب پذیری تهران مربوط به ۱۹ سال پیش است

محسن بهرام غفاری، مشاور رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، درخصوص استحکام و آسیب پذیری ساختمان های تهران گفت: «مقدار سنجی آسیب زلزله به ساختمان و زیربناها مربوط به مطالعات آسیب پذیری است که تا مطالعه جدیدتری انجام نشود نظر دادن نسبت به این موضوع تقریبی است.»

وی اظهار کرد: «کار مطالعات در همه دوران حیات تهران یک بار انجام شده که در سال 77 و در زمان آقای الویری بود. این مطالعات با کمک موسسه "جایگاه" که بین المللی و اسپانسر آن ژاپنی ها هستند به کشورهای جهان سومی کمک می کند. در این مطالعات ده سناریو از نظر عمق و بزرگی زلزله را بررسی کرده ایم.»

غفاری با اشاره به اینکه 19سال از آن مطالعات می گذرد و تاکنون مطالعات آسیب پذیری دیگری انجام نشده، بیان کرد: «نتایج جایگاه نشان می دهد اگر بار دیگر زلزله 200 سال پیش واقع در گسل شمال تهران و در عمق 10-15کیلومتری رخ دهد، دامنه خرابی بسیار وسیع خواهد بود و به تبع آن تلفات بالایی در پی خواهد داشت. اگر این زلزله در گسل ری اتفاق افتد تلفات و خسارات از گسل شمال هم بیشتر خواهد بود به جهت اینکه برآورد مطالعات 19 سال پیش نشان می دهد ساخت و سازهای بافت فرسوده ری تاب آوری کمتری نسبت به شمال شهر دارد.»

مشاور رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور ادامه داد: «بخش اعظمی از ساختمان ها که موضوع مطالعه 19سال گذشته بوده نوسازی شدند. تمام کوچه پس کوچه های قدیمی شهر را خریدند، کوبیدند و نو کردند که این اقدام باعث ساخت خانه های اسکلت دار شده که حداقل هایی از تدابیر پایداری برابر زلزله در آن رعایت شده است.»

وی با اشاره به جهت منفی این ساخت و سازها گفت: «درصد جمعیت نسبت به آن زمان اضافه شده که یعنی تراکم بیشتر شده است.»

بهرام غفاری درباره چگونگی تخریب ساختمان ها اظهار کرد: «ساختمان های فلزی یا بتن آرمه که مختصر تدابیر پایداری برابر زلزله را رعایت کردند عموما کامل فرو نمی ریزند. ساختمان هایی که با اسکلت ساخته شده اگر مختصر تدابیر پایداری را رعایت کرده باشند کامل فرو نمی ریزند و آسیب در تیغه ها، دست اندازها یا سقف کاذب ها ممکن است ایجاد شود.»

وی افزود: «به برکت کار زشت تراکم فروشی، ساختمان ها خاصیت نوسازی پیدا کرده اند اما در میان بافت ها هنوز ساختمان های فرسوده ای وجود دارد که بسیار آسیب پذیر هستند چون اکثرا آجری یا بدون اسکلت بندی و در معرض آسیب هستند.»

مشاور رئیس سازمان نظام مهندسی گفت: «آسیب  رسانی زلزله احتمالی در این سال ها کم شده است. تهران در شب 8 میلیون و چهارصد هزار نفر جمعیت دارد که در روز به 13-14 میلیون نفر افزایش می یابند، یعنی برابر با دومیلیون و سیصد هزار واحد مسکونی به همراه واحدهای خالی است. هر سال به صد هزار واحد مسکونی جواز ساخت می دهیم که در این 19 سال برابر با دو میلیون و دویست هزار واحد مسکونی بوده که از این تعداد دو میلیون واحد به روش های جدید ساخته شده اند.»

غفاری با اشاره به اینکه در میان بافت های فرسوده برخی ساختمان ها 20-30 درصد آسیب می بینند، بیان کرد: «برج های بلند به زلزله های بسیار دور حساس هستند مثلا زلزله رودبار یا بلده در برج های بلند تهران حس شد در صورتی که در ساختمان های کوتاه حس نشده بود. ساختمان های کوتاه به زلزله های بسیار نزدیک حساسند که این قاعده کلی است.»

وی ادامه داد: «اگر ساختمان های بلند یا کوتاه هر دو مقاومت سازی را رعایت کرده باشند برابر زلزله آسیب زیادی نمی بینند یعنی تلفات جانی نخواهیم داشت.»

مشاور رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در پایان تصریح کرد: «بعد از گذشت 19سال هنوز مسئولین به صرافت مطالعه و بررسی دوباره نیفتاده اند. اگر یک صدم درصد از هزینه پل صدر را به مطالعات اختصاص می دادند مطالعات تهران نوسازی و تصویر جدیدتری از وضعیت آسیب پذیری بوجود می آمد.»