عربستان به دنبال جانشین سر به راه برای پادشاهان عمان و کویت

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری برنا، مجله آمریکایی «فارین پالیسی» در تحلیلی نوشت: افزون بر یک سال پیش، 4 کشور عربیِ هم‌پیمان با آمریکا (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر) روابط با قطر، که یکی دیگر از مهم‌ترین همپیمانان ایالات متحده است را قطع و محاصره‌ای زمینی، دریایی و هوایی برای مجازات این امارت کوچک، به اتهام «استقبال» دوحه از گروه‌های تروریستی مختلف، وضع کردند. طیف وسیعی از ناظران در آن زمان بر این باور بودند که این اختلاف دیپلماتیک طی چند ماه حل و فصل خواهد شد. با این حال، این نخستین بار نیست که قطر و همسایگانش در شورای همکاری خلیج‌فارس با هم وارد نزاع می‌شوند.

کویت و عمان؛ دو بازنده بزرگ در بحران خلیج‌فارس

ولی با گذشت یک‌سال، هیچ چشم‌اندازی برای حل بحران وجود ندارد. قطر به شکل خوب و ملموسی با مجازات‌های ائتلاف چهارگانه محاصره‌کننده خو گرفته است در حالی‌که عربستان سعودی و امارات تلاش می‌کند این بحران را دامنه‌دار کنند؛ چرا که آنها به دلیل این بحران هیچ هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند، در حالی‌که بازندگان واقعی در این بحران، کویت و عمان هستند و خود را در میان این بحران می‌بینند.

به نوشته این نشریه، کویت و پادشاهی عمان از نظر اقتصادی و ژئوپلتیک از وزنه کمتری برخوردارند و این دو زیر پرچم شورای همکاری خلیج‌فارس، که اکنون در حال تجزیه است، قرار دارند و به مصلحت‌شان است که برای حل و فصل این بحران تلاش کنند. ولی این دو کشور نام‌برده خودشان را در جایگاه غیرقابل ستودنی قرار داده‌اند. کویت مجبور می‌شود نقش میانجیگر را ایفا کند و عمان خود را بی‌طرف نگه داشته است و حتی در این میان، با بهبود بخشیدن به مبادلات تجاری با قطر محاصره‌شده، از نظر اقتصادی( از این بحران) سود می‌برد. همین امر، خشم عربستان سعودی و دولت امارات متحده عربی را برانگیخته است به‌ویژه این‌که آنها عملا از نقش ادعایی عمان به انتقال محموله سلاح به حوثی‌ها( انصارالله) در یمن شکایت می‌کنند.

مساله جانشین پادشاه عمان

این نشریه آمریکایی مدعی شده است که «سلطان قابوس» پادشاه 78 ساله عمان حداقل از سال 2014 از بیماری رنج می‌برد در حالی‌که جانشینی برای خود تعیین نکرده است. از این‌رو، مداخله عربستان سعودی یا امارات در مساله جانشین پادشاهی عمان کاملا مطرح و ممکن است. عمانی‌ها به خوبی بحران جاری در شورای همکاری خلیج‌فارس در سال 2014 را به خاطر می‌‌آورند که سعودی‌ها و اماراتی‌ها با سرعت برای تضعیف «شیخ تمیم بن‌حمد» امیر قطر، که در آن زمان به پادشاهی رسید، اقدام کردند.

امیر کویت و ولیعهد مسنِ او

اما درخصوص کویت باید گفت که این کشور احساس می‌کند با فشارهای فزاینده‌ای برای جانبداری از یک طرف (در بحران) و کنار گذاشتن سیاست بی‌طرفانه خود روبه‌رو است. اگر موضع بی‌طرفانه خود را کنار نگذارد ممکن است با خشم سعودی و اماراتی مواجه شود. از سوی دیگر، برخی از مسئولان کویتی از این موضوع ابراز نگرانی می‌کنند که عربستان سعودی در روند انتخاب جانشین امیر برای کویت مداخله کند در حالی‌که امیر و ولیعهد در دهه هشتاد عمرشان هستند و پارلمان این کشور، مردمی است لذا ادامه بحران در شورای همکاری، پیامدهای وخیمی برای کویت دارد.

به نوشته فارین پالیسی، در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس، فقط کویت و عمان در این وضعیت قرار دارند. از بُعد اقتصادی، این محاصره پیامدهای خاصی برای دوبی داشته ولی تاثیر آن بسیار ضعیف بوده است. قطر، در ابتدا از بُعد اقتصادی رنج می‌بُرد ولی از آن زمان به ثبات رسیده و این امارت کوچک حاضر به امتیازدهی به ائتلاف چهارگانه عربی نیست.

عقب‌نشینی وجود ندارد

در پایان گزارش فارین پالیسی آمده است: آسان‌ترین گزینه برای قطر و ائتلاف چهارگانه عربی، حفظ و ادامه دادن بحران است؛ چرا که پایان دادن به این بحران برای هر دو اردوگاه هزینه‌بر است. ولی این معامله برای کویت و عمان صدق پیدا نمی‌کند؛ هر چقدر درگیری‌ها دوام یابد هزینه‌ها بالاتر می‌رود.