افزایش چشم‌گیر سرانه ورزشی در چهل سالگی انقلاب/ چشم‌انداز روشن دولت تدبیروامید برای ساخت ورزشگاه‌های بیشتر/ وقتی فعل خواستن را با توانستن صرف کردیم

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ ورزش در حال حاضر فقط یک سرگرمی  و یا یک معقوله  در بحث فرهنگی نیست، بلکه ورزش یک صنعت است که کشورهای پیشرفته بین 7 تا 8 درصد در آمد ناخالص ملی‌شان از این صنعت است و در کشورهای در حال پیشرفت این عدد متغییر است. از طرفی ورزش به عنوان دومین پدیده فراگیر در جامعه جهانی بعد از مذهب شناخته می‌شود که از یکسو در سلامت جامعه تاثیرگذار بوده و از سوی دیگر موفقیت‌ها و شکست‌های تیم‌های ورزشی و ورزشکاران در عرصه‌های قاره‌ای و جهانی، تاثیرات فراوانی را در سطح یک جامعه از خود برجای می‌گذارد تا جائیکه برخی از ورزش‌ها و ورزشکاران به الگوهای اجتماعی در سطح جوان و نوجوان جامعه مبدل می‌شوند.

به هر حال اهمیت ورزش چه در بعد قهرمانی و چه در بعد همگانی بر کسی پوشیده نیست. ورزش به طور مستقیم بر سلامت جامعه تاثیر گذار است و از این رو اهمیت آن دو چندان می شود، چرا که هزینه‌های هنگفت دولت در بخش بهداشت و درمان می‌تواند تا حد بسیار زیادی با گسترش این معقوله  مهم  رابطه داشته باشد.

از اهمیت ورزش اگر بگذریم باید به نکته بپردازیم که زیر ساخت‌های ورزش در کشور ما چه وضعیتی دارد. زیر ساخت به معنای فضای فیزیکی برای  ورزش حرفه ای و البته در کنار آن توسعه  و ترویج فضای ورزش همگانی که به دلیل فرهنگی بودن بحث دوم در این معقوله به آن نمی‌توان پرداخت.

امکانات ورزش ایران پیش از انقلاب چه بوده؟

ورزش ایران در سالهای پیش از انقلاب به لحاظ امکانات سخت افزاری چیزی حدود زیر صفر بود، نمونه این موضوع را می‌توان در زمین‌های خاکی دهه پنجاه و شصت دنبال کرد. مجموعه ورزشی شهید شیرودی که پیش از انقلاب  امجدیه نام داشت در سال 1317 افتتاح شد و گنجایش استادیوم آن 25 هزار نفر بود. در میانه دهه 40 شمسی، در پایین تپه‌های داودیه و در محل چمن فعلی ورزشگاه، محل تمرین بازی گلف اتباع آمریکایی بود و کم کم به ورزشگاهی2000 نفری تبدیل شد و ورزشگاه آزادی که به منظور میزبانی از بازیهای آسیایی 1974 میلادی یا همان 1353 هجری شمسی با بودجه بسیار کلان و استفاده از مهندسان خارجی به مانند سایر ورزشگاه‌های نام برده قبلی ساخته شد. به هر حال  در سال 1357 انقلاب شکوهمند اسلامی، همه چیز از جمله ورزش را در کشور تحت شعاع خود قرار داد.

جنگ مانعی برای افزایش سرانه ورزش

در سیاست بویژه در نظام اسلامی مصلحت کشور بر هر چیزی مقدم است، البته این موضوع در هر حکومت دیگری هم وجود دارد و ساخت و ساز در دوران جنگ که احتمال خرابی آن وجود دارد کار عاقلانه ای نیس. مصطفی هاشمی‌طبا عضو سابق هیات رئیسه کمیته بین‌المللی المپیک و رئیس سابق سازمان تربیت‌بدنی با تایید این مطلب به خبرنگار برنا گفت: وقتی اسم جنگ را جنگ تحمیلی می‌نامیم، این به آن معنا است که چیزی بر ما تحمیل شد و ما هشت سال مقدسانه دفاع کردیم  و در آن شرایط مهمترین موضوع کشور بحث دفاع از کشور و انقلاب بود و به همین خاطر بحث ساخت و ساز بویژه در ورزش به هیچ وجه مطرح نبود، ضمن اینکه با همان امکانات کم، ورزشکاران ما فعالیت خود را ادامه می‌دادند.

هشت سال سازندگی آغازی بر ساخت و سازهای جدید

دولت سازندگی با سردار معروفش، مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی با تمام توان سازندگی کشور را شروع کرد و در زمان ریاست هاشمی‌طبا کار در سازمان تربیت بدنی سابق، احداث بسیاری از مجموعه‌های ورزشی فعلی و بزرگ کشور مانند ورزشگاه 80 هزار نفری یادگار امام تبریز، غدیر اهواز و صدها مجموعه سر پوشیده دیگر آغاز شد و اگر چه بسیاری از آنها با تاخیر واگذار شد اما در نوع ساخت با مجموعه‌های قبلی فرق داشتند.

مهندسان ایرانی نشان دادند خواستن توانستن است

هاشمی طبا درباره احداث مجموعه‌های ورزشی بعد از انقلاب می‌گوید: متاسفانه ما قبل از انقلاب برای احداث جاده هم نیازمند مهندسان خارجی بودیم، اما جنگ به ما یاد داد ما می‌توانیم و خواستن توانستن است. ورزشگاه بزرگی مانند یادگار امام تبریز و غدیر اهواز و سایر مجموعه‌ها با تلاش مهندسان ایرانی از صفر تا صد آن طراحی و ساخته شد و حالا هم باعث افتخار است.

ورزشگاه نقش جهان و امام رضا(ع) معیار کیفیت

ورزشگاه‌هایی با جمعیت بین 5 تا 15 هزار نفره نیز در شهرهای مختلف کشور از جمله کرج، شیراز، کرمان، بوشهر و... در دولت‌های یازدهم و داوزدهم افتتاح شد. ولی ورزشگاه امام رضا (ع) با 25 هزار نفر گنجایش شاید یکی از مدرنترین استادیوم‌های قاره کهن باشد، چرا که در آن علم روز توسط مهندسین ایرانی به کار گرفته شده است. نمونه دیگر که کمتر کسی درباره این موضوع شاید بداند تکمیل ورزشگاه نقش جهان بعد از حدود 15 سال با دستور مستقیم دکتر روحانی بود که به نیوکمپ ایران نیز مشهور شد، اما در تکمیل این استادیوم 75 هزار نفره یک دستاورد مهم نهفته است و آن هم این است که با اعتبار بخش خصوصی برای اولین بار یک ورزشگاه در کشور به بهره‌برداری رسید. موضوع مهمی که بی‌شک می‌تواند آغازی باشد برای کار های بزرگتر.

امکانات کافی مهیا است

بخش پایانی صحبت‌های مهندس هاشمی‌طبا پیرامون موضوع است که با توجه به تعداد ورزشکاران حرفه‌ای نیازی به ساخت مجموعه جدید در حد مجموعه‌های ورزشی آزادی نیست و باید ورزش را به سمت همگانی شدن آن برد. ساخت مجموعه‌های کوچک در شهرهای کوچک روند خوبی دارد و وزارت ورزش اقدامات مناسبی در این زمینه اتخاذ کرده است. ما در حال حاضر میزبانی جام جهانی یا مسابقات بزرگتری را پیش‌رو نداریم که دغدغه ساختن مجموعه‌های بزرگ را داشته باشیم، اما دغدغه سلامت جامعه همیشه وجود دارد.

کلام آخر

ورزش ایران پس از انقلاب شکوهمند اسلامی وارد فاز جدیدی از فعالیت خود شد که در دهه اول انقلاب به خاطر جنگ تحمیلی نتوانست در عرصه‌های بین‌المللی حضوری موفق داشته باشد، اما بعد از دوران سازندگی امروز شرایط برای شکوفایی استعدادهای ایران در بخش‌های انفرادی و تیمی بوجود آمده و شاهد موفقیت‌های تیم‌ها و ورزشکاران ایران در رقابت‌های مهم بین‌المللی هستیم  که نمونه آن بازی‌های آسیایی و پاراآسیایی و همچنین درخشش فوتبال در جام جهانی است. سرانه فضای ورزشی در ایران از سال ۱۳۵۸ که تنها ۲ سانتی‌متر بود، به مقدار ۷۶ سانتی متر در سال ۱۳۹۶ رسیده است؛ همچنین تعداد روستاهایی که زمین ورزشی نیمه استاندارد دارند، طی این مدت از ۱۲ روستا به ۲۲۰۰ روستا افزایش پیدا کرده است. شکی وجود ندارد که در کشور بویژه در سال‌های اخیر نگاه به ورزش دستخوش تغییراتی مثبت شده است، ولی در کشور ما هنوز ورزش به عنوان یک صنعت بروز نکرده و دلیل آن هم این است که ما در این بخش دچار ضعف قانونی هستیم. شما اگر بخواهید یک کارخانه یا یک کارگاه صنعتی احداث کنید، قانون برای شما تعیین می‌کند به کدام ارگان‌ها باید بروید، بابت اشتغال از چه بانک‌هایی تسهیلات می‌توانید بگیرید و بابت احداث کارخانه چه بانک‌هایی به شما یاری خواهند رساند. اما اگر شما یک باشگاه ورزشی بخواهید تاسیس کنید اصولا قانونی وجود ندارد که بخواهد از شما پشتیبانی کند، چه بسا اینکه شما بخواهید برای باشگاه خود ورزشگاه بسازید. نگارنده به این نکته تاکید دارد که برای یک بار و برای همیشه باید قانون نظام جامع باشگاه‌داری در کشور که تدوین آن سالها است به پایان رسیده تصویب شود تا حلقه مفقوده، حضور پررنگ بخش خصوصی در ورزش به زنجیر آن متصل شود و ما شاهد صنعتی شدن ورزش در کشور و در آمدزا بودن آن باشیم. نکته مهمی که در صورت ایجاد آن، اشتغال و بسیاری از مولفه‌های پیشرفت به ارمغان خواهد آمد.