علل ناموجود شدن ناگهانی میوه و سبزیجات/ سایه رفتار مافیایی بر گرانی میوه

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ نوسانات بازار میوه و سبزیجات یکی از بحران‌های اقتصادی است که خانواده‌های ایرانی با آن روبرو هستند.

میوه و سبزیجات از جمله محصولاتی هستند که امکان حذف آنها از سبد خرید هفتگی و یا روزانه ایرانیان امکان‌پذیر نیست. با این حال هر روزه قیمت میوه‌ها و سبزیجات مختلف در نوسان و بیشتر افزایش است.

در کنار نوسان قیمت اجناس بازار میوه و سبزیجات بحث قحطی ناگهانی برخی از این اجناس نیز مطرح است.

در هفته های گذشته، محصولاتی از قبیل کاهو، گوجه و خیار مکررا در بازار ناموجود شده اند و بعد از تزریق دوباره این محصولات توسط تولیدکنندگان و عمده فروشان تره بار ،با افزایش قیمت ناگهانی همراه بوده اند. بعد از گذشت چند روز و  موجود شدن این اقلام در بازار میوه و سبزیجات نیز  اندکی از قیمت این محصولات کاسته شد و قیمت تازه  ثابت ماند و بدین ترتیب افزایش بی منطق شکل گرفت .

با توجه به مسائل پیش آمده بازهم بنظر بوی مافیا و حضور سودجویان این بار در بازار میوه و سبزیجات دیده می شود که برای بالا بردن قیمت ها ؛ دست به احتکار و ایجاد کمبود در بازار می کنند.

محصولاتی که ناگهان ناموجود می شوند

درباره ناموجود شدن ناگهانی برخی محصولات در بازار میوه و سبزیجات، اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میوه و سبزی شهر تهران، به خبرنگار برنا گفت: بخشی از علل این  اتفاق به صادرات محصولات باز می‌گردد. صادرات مازاد محصولات کشور بی‌اشکال است اما گاهی برخی محصولاتی که صادر می‌شوند به اندازه رفع نیاز مردم در کشور وجود ندارند.

وی افزود: خرید از تولیدکنندگان بدون طی شدن روند تولید تا مصرف علت دیگر این کمبودهاست. گاهی بعضی خریداران با قیمت بالا از سرزمین بدون هزینه‌های جانبی محصولات را از تولیدکننده خریداری می کنند و همین باعث می‌شود که تولیدکننده محصولات خود را به تهران نفرستد.

کارگر درباره احتمال وجود احتکارهای چند روزه در بازار میوه و سبزیجات گفت: اصولا در بازار تره‌بار احتکار مقرون به صرفه نیست اما احتکار چند روزه ممکن است پیش بیاید. گاهی برخی محصولات در پایان سال ذخیره سازی و انبار می‌شوند تا در عید نوروز که تقاضا بیشتر است با کمبود عرضه مواجه نشویم. این احتکار محسوب نمی‌شود و این موضوع باعث بالا رفتن قیمت هم نخواهد شد.

افزایش روزانه قیمت‌ها در بازار میوه و سبزیجات

اسدالله کارگر همچنین درباره افزایش قیمت روزانه محصولات میوه و سبزیجات به خبرنگار برنا گفت: افزایش این قیمت‌ها به دلیل وجود عرضه و تقاضا در بازار تره بار است. وقتی مثلا خیار به اندازه کافی وجود ندارد قیمت بالایی برای آن لحاظ می‌شود و زمانی‌که خیار وجود داشته باشد قیمت پایین‌تری گفته می‌شود.

وی تصریح کرد: با این حال اعضای اتحادیه خرده فروشان بعد از خرید کالا این قیمت‌ها در چارچوب استاندارد قیمتی در می‌آورد. به این صورت که سود مصوبی که در نرخ نما به فروشندگان ابلاغ می شود توسط آنها بر اجناس لحاظ می‌شود.

وی درباره قیمت‌های درج شده در سایت اتحادیه میوه و سبزیجات گفت: این قیمت‌ها، قیمت‌های عرف بازار است که هر یکشنبه از میدان مرکزی بازار تره و بار تصویب شده و به ما ابلاغ می‌شود اما معیار اصلی خرده فروشان فاکتور خرید است. بنا بر آن فاکتور قیمت مشخص می شودو نرخ‌نامه‌ها به طرق مختلف به دست خرده فروشان می‌رسد و آنها بر آن اساس قیمت نهایی را درج می‌کنند.

وی افزود: برای نظارت بر این قیمت گذاری، بازرسان ما تطابق فاکتور و سودی که بر محصولات کشیده شده است را در میوه و سبزی فروشی‌ها بررسی می‌کند.

اختلاف قیمت در بازار میوه و سبزیجات

تفاوت قیمت محصولات بازار میوه و سبزیجات در مغازه‌هایی که گاه حتی چند متر با همدیگر فاصله دارند دیگر موضوع سوال‌برانگیز بازار میوه و سبزیجات است. اسدالله کارگر، دراین باره نیز به خبرنگار برنا گفت: دلیل اصلی این موضوع به میدان مرکزی بر می گردد زیرا این میدان از 4 بعد از ظهر تا 11 صبح فردا باز است. در این بازه بار فروخته می شود. کسی ساعت 9 شب خریداری داشته است و سود بر اساس قیمت 9 شب را بر محصول خود می کشد، کسی دیگر ساعت 4:30 صبح از میدان میوه و تره بار خریداری کرده و سود بر مبنای این قیمت را بر محصول خود کشیده است.

وی ادامه داد: نوسان قیمت در میدان بازار تره بار نیز به این دلیل است که ابتدای شب بار فراوان است و قیمت پایین، اما ساعات صبح حجم بار کم می شود و قیمت محصولات بالا می رود. هر دوی فروشندگانی که با دو قیمت مختلف محصولات را خریداری کرده اند سند خرید خود را دارند و بر مبنای فاکتوری که دارند سود خود را لحاظ می کنند. به همین دلیل اختلاف قیمت در میوه و سبزی فروشی‌های مختلف با اینکه حتی نزدیک به همدیگر هستند بوجود می آید.

با این همه اما این سیستم به نظر ناکارآمد، سطحی و غیرقابل اتکاست. رئیس اتحادیه میوه و سبزیجات در پاسخ به اینکه راهکار حل این موضوع چیست گفت: راهکار حل این اتفاق این است که خرده فروشان تنها بعد از یک ساعت مشخص در ابتدای صبح تاپیش از ظهر بتوانند از بازار تره بار خریداری کنند. با این راهکار نوسان قیمت بین قروشندگان به اندازه چشم گیری پایین خواهد آمد.

وی افزود: این راهکار را من مکررا در جلسات با مسئولین بالاتر و در رسانه های مختلف تبیین کرده ام اما با این حال توجه لازم به آن صورت نگرفته است.

ناخالصی در بازار میوه و سبزیجات

یکی دیگر از دلایل وجود گرانی در بازار میوه و سبزیجات وجود ناخالصی در خرید خرده فروشان است. در این باره اسدالله کارگر توضیح داد: خرده فروشان بار خالص نمی‌خرند. غیر از کالاهای خارجی مثل موز که به شکل خالص به خرده فروش فروخته می‌شود اما متاسفانه کالاهای داخلی به شکل ناخالص فروشی به خرده فروشان عرضه می گردد.

وی تصریح کرد: اگر خالص فروشی اتفاق بیافتد حدود 15درصد به نفع مصرف کننده خواهد شد. وقتی وزن جعبه ها و بسته بندی میوه‌ها در قیمت خرید خرده فروش لحاظ می‌شود در نهایت هم این ارزش افزوده بر رقمی که خریدار از میوه فروشی‌ها خرید می کند اثر خواهد گذاشت.

گفتنی است با نزدیک شدن به عید نوروز و آغاز میهمانی های مردم میزان تقاضا در بازار میوه و سبزیجات رو به فزونی خواهد رفت. با توجه به این مهم دخالت نهادهای ذی‌صلاح در بازار میوه و تره بار و نهادهای مرتبط دیگر برای کنترل قیمت ها از بالا امری ضروری است و باید به آن توجهی ویژه داشت تا در عید نوروز هیچ خانواده ای با شرمندگی مواجه نشود.