به گزارش خبرگزاری برنا در کردستان و به نقل از روابط عمومی سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کردستان، در این اطلاعیه آمده است: دادهها و اطلاعات آماری مهمترین ابزار برنامهریزی و تصمیمگیری است. درک و تفسیر صحیح آمار و دادهها موجب اثربخشی و کارآمدی آن در کمک به برنامهریزی، ارتقا سواد آماری جامعه و ارائه اطلاعات صحیح توسط پاسخگویان (نمونههای جامعه آماری) و نهایتاً ارتقا کیفیت اطلاعات جمعآوری شده و افزایش سرمایه اجتماعی خواهد شد. در ماههای اخیر همزمان با افزایش شاخص قیمتها در سطح کشور و کلیه استانها و مناطق از جمله استان کردستان شاهد تحلیلها و اظهار نظراتی در استان بودهایم که بعضاً (و نه همه آنها) غیر کارشناسانه بوده و شائبه استفاده ابزاری برای اهداف خاصی را به اذهان متبادر مینماید. برخورد غیر کارشناسانه با مقولههای فنی و علمی با هر قصد و نیتی صورت گیرد نتیجه آن مشوش نمودن اذهان عمومی و ایجاد اثرات زیانبار اجتماعی خواهد بود.
در این مدت افراد و گروههایی تلاش نمودند که با استفاده از اصطلاح «تورم نقطه به نقطه» اثبات نمایند که کردستان گرانترین استان کشور است. در حالی که این شاخص اقتصادی به تنهایی نشان دهنده گرانی در استان یا محدوده خاصی نسبت به سایر مناطق نیست و واقعیتها و بررسیهای میدانی نیز نشان میدهد که متوسط قیمت بیشتر اقلام و بویژه کالاهای اساسی که مورد مصرف همه شهروندان میباشد در استان کردستان در حد متوسط کشور و یا پایینتر از بسیاری از استانهای دیگر میباشد. بر این اساس ضروری میداند جهت تنویر افکار عمومی و اصلاح پارهای از ذهنیتهای غیر صحیح و رسیدن به برداشت دقیقتر از واقعیتهای موجود بازار و آمارهای منتشر شده، گزارشی از فرآیند تولید آمار و اطلاعات و تبیین مفاهیم اساسی این حوزه از جمله «شاخص قیمت»، «تورم نقطه به نقطه» و مقایسه قیمت اقلام اساسی در استان کردستان و سایر استانها و میانگین کشور را به استحضار مردم شریف استان برساند:
سازمان مدیریت و برنامهریزی استان همزمان با کل کشور بصورت ماهانه و با استفاده از استانداردهای بینالمللی، برآوردی از کلیدیترین شاخص اقتصادی یعنی شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوار (CPI) را ارائه مینماید. در این راستا هر ماه به بیش از سه هزار و یکصد کارگاه ارائه دهنده کالا و خدمات شهری و روستایی مراجعه و قیمت بالغ بر دوازده هزار نمونه اخذ میگردد تا با استفاده از آن عدد شاخص محاسبه گردد.
شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)کمیتی است که متوسط تغیرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها را نسبت به یک زمان مشخص اندازهگیری میکند و از جمله کاربردهای آن میتوان استفاده از آنها در ارزیابیها و برنامهریزیهای کلان در رفاه اجتماعی، تعیین قراردادهای دو جانبه و دعاوی حقوقی مانند تعدیل مهریه، دعاوی مربوط به چک و دیون معوقه و تعدیل حقوق و دستمزد و… اشاره نمود.شاخص قیمت مبنای محاسبه بیشتر شاخصهای این حوزه از جمله نرخ تورم میباشد در واقع درصد تغییرات این شاخص نرخ تورم نامیده میشود.
برای مقایسه پذیر بودن محاسبات دورههای زمانی با یکدیگر، باید سبد ثابتی از کالاها و خدمات مصرفی که بر اساس هزینه زندگی واقعی مردم معرف سطح و الگوی مصرف آنان است مبنای محاسبه و مقایسه قرار گیرد. این سبد کالاها و خدمات برای هر استان و بر اساس اطلاعات واقعی هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی آن استان تهیه و وزن هر کالا و خدمت (درصد تأثیر آن کالا یا خدمت در سبد خانوار) تعیین شده است. ضمن اینکه برای درست و صحیح بودن دادهها، قیمت اقلام این سبد از خرده فروشیهای ثابت اخذ و جمعآوری میگردد.
اطلاعات موجود نشان از افزایش شاخص قیمتها در سطح کشور داشته و این افزایش در مقاطعی از زمان شتاب بیشتری به خود گرفته است. با توجه به مطرح شدن تورم نقطه به نقطه که در واقع درصد تغییرات شاخص ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل را شامل میشود میتوان موضوع بحث را در بازه زمانی سال ۱۳۹۷ و سال قبل از آن یعنی سال ۱۳۹۶ متمرکز نمود.
شاخص قیمت مصرف کننده در هر سال افزایش داشته است اما در سال ۹۷ شیب افزایش آن بیشتر از سال ۹۶ بوده و خصوصاً در شش ماهه دوم سال ۹۷ این افزایش رشد بیشتری داشته است. استان کردستان نیز افزایش عدد شاخص را تجربه کرده است ولی این افزایش در سال ۹۶ برای استان بسیار کمتر بوده، یعنی در مقایسه با استانهای دیگر در رده متوسط به پایین قرار دارد به طوری که در سال ۱۳۹۶ کردستان در جایگاه ۲۴ کشور نسبت به سایر استانها قرار گرفته است.
در محاسبه تورم نقطه به نقطه چون مقایسه ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن میباشد لذا عدد شاخص در سال قبل نیز همانند عدد شاخص در ماه جاری اهمیت بالایی دارد و پایین بودن عدد شاخص استان در سال ۱۳۹۶ منجر به عدد بالای تورم نقطه به نقطه میشود به عبارت دیگر میزان رشد شاخص ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته که همان تورم نقطه به نقطه است با عدد شاخص که میانگین موزون قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهاست تفاوت داشته و به عدد شاخص در هردو ماه مورد بحث بستگی دارد. به عنوان مثال اگر قیمت کالا یا خدمتی در استان کردستان از ۲۰ هزار ریال در مهر ماه سال ۱۳۹۶ به ۳۰ هزار ریال در مهر ماه سال ۱۳۹۷ تغییر یافته وهمان کالا یا خدمت درا ستان تهران از ۲۵ هزار ریال در مهر ماه سال به ۱۳۹۶ به ۳۰ هزار ریال در مهر ماه سال ۱۳۹۷ تغیر یافته باشد، تورم نقطه به نقطه آن کالا یا خدمت برای استان کردستان ۵۰% و برای استان تهران ۲۰% بوده است در حالی که قیمت در هر دو استان در مهر ماه ۱۳۹۷ برابر میباشد.
لذا تاکید میگردد که تورم نقطه به نقطه به هیچ عنوان به تنهایی بیانگر گران بودن قیمت کالا و خدمات در یک استان خاص نسبت به استانهای دیگر نیست بلکه روند افزایش قیمتها را در یک استان در یک مقطع خاص نسبت به مقطع مشابه سال قبل همان استان را نشان میدهد، و لزوماً نشان دهنده گرانتر بودن قیمت اقلام نسبت به سایر استانها نمیباشد.
یافتههای مرکز آمار ایران نشان میدهد علیرغم بالا بودن تورم نقطه به نقطه استان کردستان، قیمت اغلب کالاها و خدمات مورد محاسبه در استان کردستان هم چنان در حد میانگین کشور و حتی پایینتر از آن میباشد. در این راستا متوسط قیمت اقلام منتخب خوراکی که شامل ۲۴ قلم کالای اساسی مورد مصرف عمومی مردم میباشد مورد بررسی قرار گرفته و قیمت آنها در استان کردستان با سایر استانها و میانگین کشور مقایسه گردید که نتایج آن در ادامه ارائه میشود. جداول ذیل نشان دهنده جایگاه استان کردستان در میان سایر استانها میباشد. بعنوان مثال در فروردین ۱۳۹۸، متوسط قیمت یک کیلو گرم مرغ در استان کردستان ۱۳۸,۵۲۷ ریال و میانگین کشور ۱۴۴,۷۱۶ ریال بوده است. استان کردستان با این قیمت در جایگاه ۲۵ قرار داشته و به عبارت دیگر قیمت مرغ در این ماه در ۲۴ استان کشور از کردستان گرانتر بوده است.