به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا, موسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران در روز نهم تیرماه سال 1398 نشستی تخصصی با عنوان «بررسی ابعاد و اهداف معامله قرن و نشست منامه» در سالن اجتماعات این موسسه برگزار کرد. در ابتدای جلسه دکتر عابد اکبری مدیرعامل موسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران بیان داشت که دونالد ترامپ قصد دارد با اعلام و اجرای طرح معامله قرن بهنوعی به شعارهای انتخاباتی خود جامه عمل بپوشاند و خود را بهعنوان یک شخصیت دارای ابتکارات خاص مطرح نماید و طرحهای ارائه شده در دورههای گذشته بهطور خاص دوره باراک اوباما را ناکارآمد نشان دهد.
از نظر دکتر اکبری طرح معامله قرن یک طرح منطقهای است که به دنبال ایجاد نظم امنیتی جدید با محوریت رژیم صهیونیستی در غرب آسیا است. شاهد این ادعا نیز تیم مشاوره ترامپ در معامله قرن همچون کوشنر، گرینبلات و فریدمن هستند که همگی از صهیونیستهای نشاندار فعال در عرصه سیاسی آمریکا میباشند.
دکتر اکبری بر این باور است اگرچه جزییات طرح معامله قرن هنوز بهصورت رسمی ارائه نشده ولی به نظر میرسد اجرایی شدن آن با رسمیت شناختن بیتالمقدس بهعنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی در جولان کلید خورده است. به نظر وی به دلیل دیدگاه اقتصادی ترامپ میتوان دریافت، بخشی از این طرح معامله قرن اقتصادی است و نشست منامه برای پیشبرد این بخشهای اقتصادی و تحریک فلسطینیان بهوسیله محرکهای اقتصادی صورت گرفته است.
به نظر دکتر عابد اکبری، استقبال ضعیف از نشست منامه و همچنین عدم بیان روشن برنامهها، نشان از چالش فراوان بر سر راه ارائه و اجرای طرح معامله قرن دارد. وی در انتهای سخنرانی خویش عنوان کرد که به دلیل اشکالات اساسی در طرح معامله قرن و نادیده گرفتن حقوق فلسطینیان، ارائه و اجرای این طرح زمینهساز اقبال بیشتر به جریان مقاومت و انسجام اسلامی خواهد شد.
سخنران بعدی این نشست دکتر حسین آجورلو مدیر گروه مطالعات غرب آسیا موسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران بود. وی بیان داشت ارائه و اجرایی کردن طرح معامله قرن نیازمند زمینههایی هست که بخشی از آن را آمریکا تاکنون اجرایی کرده و بخشی از آن نیز میبایست عملی شود که مهمترین آنها عبارتاند از: 1. به رسمیت شناختن بیتالمقدس بهعنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و برخی از اراضی اشغالی 1967؛ 2. عادیسازی روابط صهیونیستی با کشورهای عربی؛ 3. کاهش اثرگذاری گروههای مقاومت در فلسطین و کشورهای پیرامون رژیم صهیونیستی؛ 4. استفاده از ابزارهای اقتصادی برای پیش برد طرح معامله قرن. با نگاهی به روند سیاست خارجی آمریکا در دو سال اخیر میتوان پیشبرد این اهداف را به شکل مستقیم و غیرمستقیم مشاهده کرد.
دکتر آجورلو بر این باور است آمریکا از برگزاری این کنفرانس بینالمللی در کشور بحرین دارای اهداف متفاوتی است که مهمترین آن عبارتاند از: 1. پیشبرد معامله قرن با هزینه کشورهای عربی 2. عادیسازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی. در مورد اهداف برگزاری این کنفرانس در بحرین میتوان بخشی از این امر را تمایل سران این کشور برای همراهی و جلب حمایت آمریکا دانست.
دکتر آجورلو در جمعبندی مباحث خود بیان داشت کنفرانس منامه بیش از آنکه به دنبال تحقق اهداف اعلامی آن، یعنی کسب کمک و حمایت اقتصادی از فلسطینیان باشد بهنوعی بسترسازی لازم برای ارائه و اجرای طرح معامله قرن است. این کنفرانس به دلیل عدم استقبال مورد انتظار آمریکا از هماکنون یک کنفرانس شکستخورده است ولی اهداف سیاسی آن که همان عادیسازی روابط برخی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی است تا حدودی محقق خواهد شد.
سخنران بعدی نشست خانم دکتر وحیده احمدی معاون پژوهشی پژوهشکده مطالعات راهبردی بود. وی بیان داشت که ارائه و اجرایی شدن طرح معامله قرن با ابهامات بسیاری روبرو است و به همین دلیل شاهدیم بهغیراز دولت آمریکا بهعنوان ارائه دهنده طرح، هیچیک از بازیگران همچون رژیم صهیونیستی، فلسطینیان و کشورهای عربی و اروپایی و چین و روسیه اظهارنظر روشنی در قبال آن نکردهاند و این امر نشان دهنده مشکلات زیاد آمریکا در اجرایی کردن این طرح است.
از نظر خانم دکتر احمدی حتی در داخل رژیم صهیونیستی نیز این طرح با چالشهای زیادی روبرو است زیرا صهیونیستهای افراطی که هماکنون قدرت را در دست دارند حاضر به عقبنشینی از اراضی اشغالی نیستند و در ضمن صهیونیستها در شرایط کنونی که در بحران تشکیل کابینه قرار دارند عموماً استقبالی از طرحهایی که به آینده رژیم صهیونیستی مربوط باشد، نشان نمیدهند و حتی بعد از برگزاری انتخابات در رژیم صهیونیستی به دلیل نزدیکی انتخابات ایالاتمتحده آمریکا، این آمادگی از سوی آمریکا برای ارائه طرحی اینچنینی وجود ندارد.
سخنران بعدی نشست دکتر علاءالدین بروجردی بود، وی در ابتدای سخنرانی خود عنوان کرد که پرداختن بیشازحد به موضوع معامله قرن میتواند نشانی از انفعال باشد درحالیکه محور مقاومت با توجه به بیانات مقام معظم رهبری در عدم وجود رژیم صهیونیستی در 25 سال آینده، میبایست بهعنوان یک کنشگر فعال به اینچنین موضوعاتی بیشتر بپردازد. وی در مورد معامله قرن و نشست منامه بیان داشت که آمریکا قصد دارد با استفاده از اهرم اقتصادی اهداف خود و صهیونیستها را در منطقه پیش ببرد. دکتر بروجردی اهداف آمریکا در منطقه را اینگونه بیان کرد: 1. پایان دادن به بحران آوارگان که به یک مسئله لاینحل در طرحهای سازش تبدیل شده است؛ 2. تضمین امنیت برای رژیم صهیونیستی در برابر محور مقاومت زیرا محور مقاومت زمینهساز ناامنی دائمی برای این رژیم شده است. 3. تقویت برتری رژیم صهیونیستی در منطقه غرب آسیا در ابعاد سیاسی، نظامی و امنیتی؛ 4. پایان دادن به مقاومت فلسطینی که هر روز به ابعاد آن افزوده میشود؛ 5. تسریع عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی؛ 6. این طرح در صورت هرگونه پیشرفت میتواند بهعنوان یک برگ برنده برای ترامپ در انتخابات بعدی محسوب شود؛ 7. تسریع یهودیسازی قدس و مناطق اشغالی برای پیشبرد اهداف توسعه طلبانه خود.
به نظر دکتر بروجردی تحقیر شدن طرح از سوی فلسطینیان و مخالفتهای مردمی جهان اسلام، موجب ترس حکومتها از اعلام موضع دقیق در این زمینه شده است و از سوی دیگر روسیه و چین بهعنوان قدرتهای بزرگ با این طرح مخالفت کردهاند.
دکتر بروجردی در جمعبندی مباحث خود به پیامدهای ارائه طرح معامله قرن پرداخت و بیان داشت این طرح ضمن ایجاد وحدت میان فلسطینیان، زمینه شکاف میان صهیونیستها را فراهم میکند و همچنین چالشهای بین قدرتهای بزرگ را بیشازپیش خواهد کرد و به نظر میرسد این طرح نیز مانند اکثر طرحهای آمریکایی در منطقه با یک شکست بزرگ روبرو خواهد شد.