اگر حرکت کسی اصالت داشته باشد، انتقاد آن حرکت با «گاندو» و هر چیز دیگری مهم نیست/ انسجام ملی دستِ دیپلماسی کشور است/ آمریکا باید در انزوای از خروج برجام همچنان باقی بماند

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق برجام، آمریکا نتوانست کشورهای دیگر طرف برجام را به خروج از این توافق ترغیب کند. گذشته از همه پیامدهای منفی این نقض عهد برای ایران، عدم همراهی اغلب کشورهای دنیا با اقدام غیرقانونی آمریکا، نکته‌ای قابل تامل است. کافی است ورق پاره‌های صدور قطعنامه‌ها علیه ایران در دولت بهار را مرور کنیم، تا ببینیم همراهی حداکثری کشورهای دنیا با جریانی که تماما علیه ایران بود، کشور را به انزوا کشاند و باری اضافی را به دوش مردم تحمیل کرد. هفته پیش پرونده ایران با موضوع کاهش تعهدات برجامی توسط آمریکا در شورای حکام مطرح شد و به قول محمدجواد ظریف «بزرگترین قدرت جهان نتوانست یک بیانیه یک خطی از شورای حکام بگیرد.» چنین به نظر می‌رسد که آمریکا بیش از پیش در اتخاذ سیاست‌های ضدایرانی‌اش منزوی شده است.

«نصرت‌الله تاجیک»، سفیر پیشین ایران در اردن، در گفتگو با خبرنگار سیاسی برنا، به بررسی دلایل انزوای آمریکا در خروج از برجام پرداخت و گفت: ما در بخش عملیاتی و بهره‌برداری اقتصادی از برجام دچار عدم‌النفع شده‌ایم. قسمتی از دلایل این عدم‌النفع شدن به خود ایران برمی‌گردد. به عنوان مثال بحث‌های کارشناسی مدیریتی دیپلماتیک، همراه نبودن سیستم آی.تی بانکی کشور با تحولات فناوری دنیا، مسائل مالی بین‌المللی و... اما در قسمت راهبردی ما سود فراوانی از برجام برده‌ایم.

سفیر پیشین ایران در اردن با بیان اینکه برجام یک الگوی رفتاری دنیاپسند بود، اظهار کرد: ما به دنیا نشان دادیم، برای اینکه به راه کره‌شمالی نرویم، حاضریم تعامل کنیم و خواست‌های خودمان را در هنجارهای بین‌المللی متحقق سازیم. این مسئله الگوی خوبی بود که توانست پروژه ایران‌هراسی را کنار بزند و ایران را از ایزوله یا منزوی شدن نجات دهد.

وی افزود: بنابراین بخش راهبردی برجام و تاثیراتش که توانست ایران را مجددا به صحنه بین‌المللی بیاورد به اضافه سلسله تحولاتی که از سال 2011 به بعد در خاورمیانه اتفاق افتاد و نقش ما در عراق و سوریه، باعث شد که دنیا یک تصویر جدیدی از ایران داشته باشد.

تاجیک با تاکید بر نقش برجام در توقف پروژه ایران‌هراسی آمریکا، بیان کرد: اگر امروز ترامپ نمی‌تواند پروژه ایران‌هراسی دو را کلید بزند به این دلیل است که زیرساختی به عنوان سازه برجام فراهم کرده‌ایم و این باعث شده است که ترامپ در اقداماتش نتواند به یارگیری و اجماع بین‌المللی علیه ایران بپردازد. این موقعیت، موضع خوبی است که ما همچنان باید حفظش کنیم. پیگیری بخش‌های عملیاتی چون اینستکس، مباحث مالی، فروش نفت و برگشت پول لازم است ولی نباید اقدامی کنیم که آن بخش راهبردی را خراب بکند یا اقدامی بکنیم که برای ترامپ امکان یارگیری و اجماع بین‌المللی علیه ما به وجود بیاید.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در خصوص انتقادات از عملکرد وزارت خارجه کشور، گفت: انتقاد برای هر بخشی موتور تحول و تحرک و تغییر ناموس خلقت است. ما باید از انتقاد دیگران و تغییر خودمان هیچ ابایی نداشته باشیم ولی آن قسمت از انتقادات تخریب‌گونه، حاصل همان پروژه ایران‌هراسی دو است. یعنی بخشی از هزینه‌های ترامپ و یاران منطقه‌ایش از جمله عربستان، صرف تولید مخالف و تخریب می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه این حق گروه‌های مخالف، اقلیت یا گروه‌های خارج از دولت است که انتقادات سازنده خود را مطرح کنند، بیان کرد: این انتقادات باعث رشد و توسعه کشور و دولت خواهد شد. قسمتی از انتقادات که به تخریب می‌رسد کمتر منشا داخلی دارد، منشا آن بیشتر ایران‌هراسی است و بودجه‌ای که آمریکایی‌ها برای ایجاد یک بستر اختلاف‌گونه در داخل خرج می‌کنند.

تاجیک انسجام ملی را به دستِ دیپلماسی کشور تشبیه کرد و افزود: انسجام داخلی، در کاربرد دیپلماتیک اهرم‌های قدرت، حرف اول را می‌زند. اینکه در داخل تمایل به تخریب دیده می‌شود، غم اینها خوردن دارد. توصیه‌ام به دولت و وزارت خارجه این است که صبور باشد و از تخریب‌ها هم استفاده کنند.

وی افزود: اتفاقا اگر حرکت کسی اصالت داشته باشد، تغییر را به عنوان یک اصل پذیرفته باشد و حق نقد مخالف را به رسمیت شناخته باشد، انتقادات حالا چه در گاندو باشد یا هرچیز، مهم نیست. مهم این است که به عقیده من پتانسیل انتقادی در درون تخلیه شود. اگر دولت و وزارت خارجه راهبردی فکر کنند در آن صورت اگر کسی دلش به گاندو خوش باشد، مهم نخواهد بود. راه درست انتقاد سازنده است. ما در انتقادات خود اصلی که به انسجام داخلی می‌انجامد را رعایت می‌کنیم.

سفیر پیشین ایران در اردن در تشریح شکل‌گیری گفتمان ضدآمریکایی و انزوای این کشور در عرصه بین‌المللی اظهار داشت: گفتمان ضدآمریکایی در محافل همیشه وجود داشته است؛ چه در خود آمریکا، چه در اروپا و چه کشورهای دیگر ولی این گفتمان در حال بیرون آمدن از مباحث آکادمیک و ورود به بخش‌های اجرایی کشورها است.

وی با تاکید بر اینکه آمریکا در برخی از زمینه‌ها منزوی نمی‌شود، گفت: انزوا باید تعریف شود. آمریکا در تکنولوژی، تسلیحات، نفت و ... منزوی نخواهد شد. با این حال آمریکا در انزوای خروج از برجام باقی مانده است. آمریکا نتوانست حتی نزدیک‌ترین کشورهای هم‌پیمانش را از برجام بیرون بیاورد که این برای ما ارزشمند است.

تاجیک در پایان گفت: نمی‌توانیم انکار کنیم آمریکا کشوری بزرگ، ثروتمند و پیشرفته است بنابراین ما نیازی نداریم ثابت کنیم آمریکا دارد منزوی می‌شود. مهم برای ما این است که آمریکا در انزوای از خروج برجام همچنان باقی بماند.