
«قاسم محبعلی»، کارشناس مسائل بینالملل در خصوص محدودیتهایی که برای محمدجواد ظریف در نیویورک ایجاد شده است به خبرنگار سیاسی برنا گفت: طبق قراردادی که آمریکا با سازمان ملل دارد مقاماتی که به دعوت سازمان ملل به نیویورک سفر میکنند، ویزای آنها از دفتر سازمان ملل تا محدوده 40 کیلومتری اعتبار دارد. شرکتکنندگان میتوانند در این محدوده رفت و آمد کنند؛ اما اخیرا آمریکا این محدوده را برای ایران کاهش داده اند. امکان تردد تنها در دفتر سازمان ملل و محل اقامتگاه سفیر ایران در سازمان ملل فراهم است.
وی افزود: نمیشود گفت این کار، توافق آمریکا با سازمان ملل را نادیده گرفته اما آن توافق را کاهش داده و محدود کرده است. باید این نکته را مدنظر داشت که از نظر حاکمیتی، نیویورک جز خاک آمریکاست، اما آمریکا بعد از توافق با سازمان ملل اجازه چنین ترددهایی را داده است. آمریکا در گذشته هم برای مقامات کشورهایی که تحریم شده و در لیستهای مختلف قرار گرفته بودند، محدودیتهایی را ایجاد کرده بود.
محبعلی با اشاره به اینکه اصولا آمریکا خیلی خودش را تابع قوانین و مقررات بینالمللی نمیداند، بیان کرد: به خصوص دولت ترامپ که اساسا ارزشی برای تعهدات بینالمللی قائل نیست. اعمال این محدودیتها بخشی از استراتژی آمریکا برای فشار حداکثری است. آنها در حال افزایش تحریمها هستند.
این کارشناس بینالملل ابراز نگرانیها در خصوص این محدودیتها را طبیعی دانست و گفت: آمریکاییها در این خصوص سیاست یکجانبهگرایی را دنبال میکنند. استراتژی ترامپ جدا کردن آمریکا از نهادها و سازمانهای بین المللی بوده و اعتقادشان بر این است که آمریکا بزرگتر از همه اینهاست. تلقی آنها این است که وقتی آمریکا تصمیمی بگیرد، دیگران مجبور به رعایت آن تصمیمات هستند.
وی افزود: امروزه راستگرایان آمریکا به "ایزولیستها" معروف هستند، بعضیها هم میگویند آنها ایزولیستهای مدرن هستند یعنی انزواگرایان. آنها میگویند دلیل ندارد که آمریکا برای دیگران هزینه بکند، آمریکا قدرت بزرگی است که به دیگران نیازی ندارد بلکه دیگران به آمریکا نیازمند هستند. لذا در داخل آمریکا این امور توجیهپذیر است ولی از نظر جامعه بینالملل تهدید به حساب میآید و اکثر کشورها احساس میکنند که این میتواند به یک بحران بزرگ تبدیل شود و بنا بر تواناییهایی که دارند، تلاش میکنند از این بحران بزرگ پیش رو جلوگیری کنند.
محبعلی با بیان اینکه نقض تعهدها تنها محدود به ایران نمیشود، گفت: آمریکاییها از تعهد پاریس خارج شدند، قواعد سازمان تجارت جهانی را نادیده گرفتند و شروع کردند به تعرفهگذاری و محدود کردن تجارت آزاد؛ همه اینها در یک چارچوب قرار دارد.
این کارشناس مسائل بینالملل در تشریح استراتژی آمریکای اول بیان کرد: اینکه دولت ترامپ میگوید "آمریکای اول"، این استراتژی به این معنا است که آمریکا اول تصمیم میگیرد و بعدا دیگران تابع میشوند. سیاست دیگر آمریکا در همین چارچوب دوجانبهگرایی است؛ یعنی به سازمانها و نهادهای بینالمللی باور ندارد و می خواهد کشور به کشور ارتباط برقرار کند. همانطور که در مورد کره شمالی مذاکرات شش جانبه را کنار گذاشت و مستقیما وارد مذاکره با کره شمالی شد. در مورد ایران هم برجام را کنار گذاشته است و میگوید ما باید دوجانبه مشکلاتمان را با ایران حل کنیم.
وی افزود: در مورد اتحادیه اروپا هم همین سیاست را در پیش میگیرد؛ مثلا از جدا شدن انگلیس از برگزیت و جدا شدن دیگر کشورها از اتحادیه اروپا، حمایت میکند. بنابراین آمریکا سیاست کاملا مجزایی را دنبال میکند که به نوعی تهدید شرایط بینالمللی بوده و ممکن است، باعث شکلگیری اشکال جدیدی از بحران شود.
محبعلی گفت: از نظر آمریکاییها این انزواگرایی سازنده است ولی از نظر باقی کشورها، آمریکاییها با این کار در پی آن هستند که قوانین داخلی خودشان را بر جهان غالب کنند؛ مثل تحریمهای ثانویه ایران، که اجازه نمیدهد ایران با دنیا ارتباطات بانکی داشته باشد، نفت بفروشد و با سایر کشورها تجارت کند. قوانین داخلی آمریکا ایران را دچار مشکل کرده است.
این کارشناس بینالملل با بیان اینکه برجام در زمان آمریکا به تصویب کنگره نرسید بنابراین تصمیم شخصی رئیسجمهور آمریکا بر آن تاثیر گذاشت، اظهار کرد: جمهوریخواهان و ترامپ بر این باورند که هر موافقتنامه آمریکا باید به تصویب کنگره و به خصوص مجلس سنا که مسئول تعهدات آمریکاست، و چون برجام به تصویب سنا نرسیده است بنابراین قانون داخلی آمریکا محسوب نمیشود؛ از این جهت آنها میگویند ما اگر توافق جدیدی صورت دهیم، تضمینش این است که آن را به کنگره آمریکا میبریم و در مجلس نمایندگان مصوبش میکنیم و دیگر هیچ رئیسجمهوری نمیتواند آن را زیر پا بگذارد و وقتی سنا و کنگره به آن متعهد هستند، آن قانون برای آمریکا تعهد به همراه میآورد.