
«مرتضی مبلغ»، معاون سیاسی وزارت کشور در دولت اصلاحات، در گفتگو با خبرنگار سیاسی برنا با اشاره به اینکه در هر انتخاباتی تخلفاتی صورت میگیرد و این موضوع همواره مطرح بوده است، اظهار کرد: در یک انتخابات گسترده ملی، به خصوص در رقابتهای جدی و بالاخص در انتخابات مجلس، که تعداد رقبا خیلی زیاد هستند امکان تخلف وجود دارد. برای نمونه میتوان به خرید و فروش رای اشاره کرد که بعضیها سعی میکنند با دادن امتیازهای مختلف تعدادی از افراد را به سوی خودشان جلب کنند. البته افراد در تبلیغات انتخاباتی سعی میکنند بر رای دیگران اثر بگذارند و این حقی طبیعی است ولی اینکه با دادن پول، انواع و اقسام ولیمهها و دادن وعده وعیدهایی که واقعیت ندارند، افراد را به سوی خودشان جلب بکنند یا افراد را مجاب بکنند که به آنها رای بدهند، قانونی نیست و تخلف انتخاباتی محسوب میشود.
این فعال سیاسی اصلاحطلب به مصادیق دیگر تخلفات انتخاباتی اشاره کرد و گفت: برخی ممکن است شناسنامههای افراد را بگیرند و در ازای آن شناسنامهها پولی بدهند و بعد با آن شناسنامهها رای مد نظر خودشان را در صندوق بیندازند. استفاده از منابع غیرقانونی در تبلیغات انتخاباتی هم از دیگر مصادیق تخلفات انتخاباتی است.
مبلغ افزود: یکسری امکانات تبلیغاتی وجود دارد که یا باید طبق قانون به صورت مساوی بین نامزدها توزیع شود و یا هیچ نامزدی حق ندارد از این منابع استفاده کند. بهعنوان مثال تریبونهای عمومی، روزنامههایی که منتسب به بیتالمال هستند و از بیتالمال ارتزاق میکنند، صدا و سیما و امثالهم.
این فعال سیاسی اصلاحطلب درباره تبعیضهای تبلیغاتی بیان کرد: تبعیضهای تبلیغاتی در انتخابات، گستردهترین تخلفات انتخاباتی است که همواره رخ میدهد و همچنان هم در حال رخ دادن است، آن هم فقط منحصر به زمان تبلیغات انتخاباتی نیست بلکه از ماهها و سالهای قبل از انتخابات میتواند اتفاق بیفتد.
وی با اشاره به نقش صدا و سیما در بهرهبرداریهای تبلیغاتی گفت: شما تصور کنید که مثلا صدا و سیما چهرههای مختلفی را میآورد و امکان بهرهبرداری تبلیغاتی در این مرکز ملی را به آنها میدهد و متقابلا سعی میکند یک جناح یا برخی از چهرههای سیاسی یک جناح خاص را تخریب کند. با توجه به اینکه صدا و سیما یک رسانه گسترده و منحصر به فرد است، به هیچ عنوان طبق قانون مجاز نیست که بهرهبرداری تبلیغاتی کند اما همواره مشغول این کار هست یعنی لازم نیست در زمان تبلیغات این تخلفات صورت بگیرد قبل از زمان تبلیغات هم در کشور، چهرههای مختلف یک جناح خاص، همواره در صدا و سیما و در انواع شبکه ها حضور دارند و صحبتهای مختلفی میکنند که موجب شناخته شدن آنها و برجستهسازیشان میشود. متقابلا یک جناح سیاسی دیگر نه تنها چنین امکاناتی را ندارد بلکه برعکس همواره در انواع برنامهها مورد تخریب هم واقع میشود.
مبلغ افزود: اینکه از بودجه بیتالمال و یک منبع بزرگ رسانهای استفاده میشود، بزرگترین تخلف انتخاباتی است. سایر تریبونها نظیر تریبون امامت جمعه، روزنامهها، سایتها و خبرگزاریهای گسترده که از بیتالمال ارتزاق میکنند، دائم در حال تقویت یک جناح و تخریب یک جناح دیگر و چهرههای آنها هستند این بهنظر من بزرگترین مصداق تخلفات انتخاباتی است که جنبه مالی هم پیدا میکند؛ در حالی که پول گستردهای صرف این تبلیغات میشود که این پول گسترده، اگر نگوییم تماما اما عمدتا متعلق به بیتالمال است.
معاون وزیر کشور در دولت اصلاحات در خصوص پولهای کثیف در انتخابات اظهار کرد: به یک مورد تخلف انتخاباتی دیگر هم وزیر کشور در دوره قبل اشاره کردند با توجه به اینکه وزیر کشور در متن جریانات هستند، گفتند که پولهای کثیف در انتخابات ورود پیدا کرده و منظور این بوده که از جاهایی پولهای گستردهای فراهم میشود و این پولها به برخی از نمایندگان داده میشود که آنها بتوانند با این پولها تبلیغات کنند. این کار از سوی یک جناح خاص صورت میگیرد.
وی در توضیح تاثیرگذاری این تخلفات گفت: تاثیرگذاری این تخلفات بستگی به نوع انتخابات و میزان تخلفات دارد. در انتخابات مجلس، افراد یک منطقه در برخی از مواقع، با 15 الی 40 هزار رای، نماینده مجلس میشوند، در اینجا این تخلفات میتواند اثرگذار باشد؛ یعنی با 500 الی 1500 جابجایی رای، یک نماینده میتواند به مجلس برود یا از رفتن به مجلس محروم شود. بنابراین در حوزههای کوچک این تخلفات میتواند موثر باشد؛ در حوزههای بزرگ هم در جاهایی که رقابت خیلی تنگاتنگ است و نزدیک هم پیش میرود با تعداد کمی از جابجایی آرا، امکان ورود یا عدم ورود به مجلس وجود دارد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب افزود: تخلفاتی وجود دارد که در زمان اخذ رای، یعنی در زمان تبلیغاتی خود انتخابات که در قانون تعریف شده است، اتفاق می افتد؛ به هر حال همه تلاش میکنند چنین اتفاقی نیفتد و بعضی از آنها چون در خفا رخ میدهد قابل پیگیری نیست و از دسترس خارج است. بعضی از تخلفات هم وقتی افشا میشود، ارجاع میشود به مسئولان مربوط که باید به این تخلفات رسیدگی کنند؛ در اینجا هم ما شاهد تبعیضهایی بودهایم؛ کما اینکه در سایر حوزهها هم همینطور است. در حوزههای دیگر هم با برخی از تخلفات با سرعت برخورد میشود و برخی از تخلفات یا فراموش میشود یا برخورد با تخلفات به گونهای است که مشمول مرور زمان میشود، بنابراین اتفاق خاصی نمیافتد.
مبلغ با بیان اینکه تبعیضهای گسترده تبلیغات سیاسی محدود به انتخابات نیست، گفت: در اکثر حوزهها ما شاهد این تبعیضها هستیم که انتخابات هم یکی از مصادیقش هست اما مهمترین بُعد تخلفاتی که در انتخابات اثر میگذارد به سوء استفاده از دستگاههای عظیم تبلیغاتی برمیگردد که منتسب به بیتالمال هستند و از بیتالمال ارتزاق میکنند. نه تنها ارادهای برای برخورد با تخلفات انتخاباتی در زمانهای قبل از تبلیغات انتخاباتی، وجود ندارد؛ بلکه اراده قوی وجود دارد که چنین تبلیغات گستردهای اتفاق بیفتد.
وی در پایان افزود: متاسفانه این موضوع یکی از آسیبهای جدی نظام تبلیغاتی و نظام رسانهای کشور است که ما با آن همواره مواجه بودهایم و آسیبهای بسیار جدی هم به نظام، افکار عمومی و فضای سپهر سیاسی کشور وارد کرده است. متاسفانه همانطور که اشاره کردم برعکس اینکه ارادهای برای جلوگیری از این اتفاق شکل بگیرد اراده برای تحقق آن شکل گرفته است.