ایجاد پایگاه نسخه‌های خطی هنر

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ مسعود ناصری، مدیرکل امور هنری فرهنگستان هنر، در زمینه فراهم‌کردن امکان معرفی نسخ خطی هنری داخل و خارج کشور اظهار کرد: این طرح با هدف کلی شناسایی میراث مکتوب هنری، احیا، گردآوری و سامان‌دهی برای زمینه‌سازی پژوهش‌های نوین آغاز به کار کرد.

وی پژوهش‌های بنیادین در زمینه هنر را از اهداف اساسنامه‌ای فرهنگستان هنر دانست و افزود: فرهنگستان هنر در راستای اهداف اساسنامه‌ای خود که مبنی بر حفظ میراث معنوی هنری و توسعه هنرهای ایرانی‌ـ‌اسلامی است، اقدام به تعریف این طرح کرده تا پژوهش‌هایی را به‌صورت متمرکز و تخصصی سامان دهد و دستاوردهای خود را به هنرپژوهان و جامعه دانشگاهی ارائه کند.

ناصری گفت: یکی از معضلات بزرگی که گاه دستاوردهای پژوهشگران هنری را به چالش می‌کشاند و دچار تکرار می‌کند، نبودِ منابع و ارجاعاتی است که حلقه‌های مفقوده‌ای را در پژوهشی هنری به وجود می‌آورد و بعضاً پژوهشگران، حتی از وجود چنین منابعی بی‌اطلاع هستند؛ چون بسیاری از این منابع به‌صورت نسخ خطی نایاب در خارج از کشور و در بعضی از کتابخانه‌ها به‌صورت ناشناخته نگهداری می‌شوند.

وی افزود: فرهنگستان هنر در سال‌های گذشته نیز درخصوص شناسایی نسخ خطی و مصورِ فرهنگ و هنر ایرانی اقداماتی ارزشمند انجام داده است که شناسایی و چاپ ده‌ها نسخه خطی، همچون سه مثنوی خواجوی کرمانی، جامع‌الالحان و رساله شرفیه از آن جمله است.

مسعود ناصری درباره گردآوری این نسخ، خاطرنشان کرد: متأسفانه به دلایل مختلف تاریخی، بسیاری از نسخ خطی ما طی دوره‌ای طولانی از کشور خارج شده و در اقصی‌نقاط دنیا در مخازن کتابخانه‌ها قرار گرفته‌اند. فرهنگستان هنر به دنبال معرفی نسخه‌هایی است که یا دارای ارزش هنری هستند یا محتوای هنری دارند؛ به‌عنوان نمونه، نسخه‌ای معتبر از شاهنامه که دارای ارزش‌های هنریِ نگارگری، خوش‌نویسی، تذهیب، کتاب‌آرایی، جلدسازی و... است و منبع ارجاعی برای پژوهش‌های هنری شمرده می‌شود؛ یا نسخ خطی‌ای که به‌نحوی موضوع هنر یا موضوعات وابسته به هنر را در خود جای داده‌اند که در این میان نسخه‌های مصور و نسخه‌های باارزش خوش‌نویسی از اهمیت بیشتری برای فهرست‌نویسی برخوردارند.

مدیرکل امور هنری فرهنگستان هنر درخصوص چگونگی در اختیار قراردادن این نسخ به پژوهشگران هنری تصریح کرد: گروه در حال تدارک پایگاهی در ذیل پورتال فرهنگستان هنر است. محتوای این پایگاه شامل معرفی نسخه‌های یافت‌شده است که در اختیار و دسترس عموم علاقه‌مندان و پژوهشگران خواهد بود. این منابع پس از فهرست‌نویسی و دسته‌بندی‌های لازم روی پایگاه قرار خواهد گرفت.

او در پایان، از رونمایی این پایگاه خبر داد و گفت: معرفی نسخ خطی خارج از کشور اوایل پاییز 1398 رونمایی می‌شود و به‌صورت رایگان در دسترس پژوهشگران هنری قرار خواهد گرفت.