افراد مهاجر در بیشتر اوقات به اهداف خود نمی رسند/ مهاجرتِ کاری، از جمله مهاجرت‌های موقت است

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ مهاجرت از جمله پدیده‌هایی است که از گذشته تا به امروز در تمامی جوامع وجود داشته و نمی‌توان اثرگذاری آن را نیز در جامعه و گروه‌های مختلف مردم نادیده گرفت.

مهاجرت‌های رایج در سرتاسر دنیا مهاجرت از روستا به شهر، مهاجرت از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ که مرکزیت دارند و در نهایت مهاجرت از کشوری به کشور دیگر است.

طی دهه‌های اخیر شاهد مهاجرت افرادی بوده‌ایم که برای امرار معاش و کسب درآمدی بیشتر و یا پیدا کردن کاری مناسب‌تر رهسپار شهرهای بزرگتر شده‌اند اما موضوعی که در چند سال اخیر بیشتر توجه را جلب می‌کند، آمارهای غیررسمی از پدیده مهاجرات در خصوص افراد و اشخاص است که از کشور خارج شده و باز نمی‌گردند. در گذشته مهاجرت‌های به خارج از کشور را بیشتر افراد تحصیلکرده انجام می‌دانند اما امروزه شاهد هستیم موجی از افراد و اشخاص که شاید تحصیلات عالیه‌ای نیز نداشته باشند به سمت کشورهای دیگر روانه شده اند.

سیامک زندرضوی، جامعه‌شناس و استادیار دانشگاه، در خصوص مهاجرت و علل به وجود آمدن آن به خبرنگار برنا گفت: مهاجرت پدیده‌ای تازه نیست و تاریخ بشر همواره با مهاجرت همراه و همگام بوده اما در شرایط حال حاضر و با توجه به مرزهای جغرافیای سیاسی این امر را نسبت به گذشته پیچیده‌تر و دشوارتر کرده است.

زندرضوی ادامه داد: اما در رابطه با این موضوع که افراد به چه دلیل تصمیم می‌گیرند از مکانی به مکانی دیگر بروند دلایل فراوانی را شامل می‌شود؛ برای مثال بخشی از این مهاجرت‌ها برای زندگی بهتر و پیدا کردن وضع اقتصادی مناسب‌تر است. بخشی دیگر مربوط به این است که در برخی از کشورهای دنیا فشارهای سیاسی بیش از حد بوده و یا جنگی به وقوع پیوسته و افراد ترجیح می‌دهند برای به دست آوردن امنیت بیشتر مهاجرت کنند. همچنین از دیگر دلایل مهاجرت تغییراتی است که در خصوص اقلیم روی می‌دهد مانند به وجود آمدن خشکسالی که سبب از بین رفتن امکان سکونت و امرار معاش در مکانی خواهد بود و افراد ناچار می‌شوند به شهر و یا کشور دیگر برای ادامه حیات مهاجرت کنند مانند مناطق جنوبی استان کرمان که بسیاری از افراد ساکن این مناطق به ناچار و به دلیل خشکسالی به حاشیه شهرها روی می‌آورند و در آن‌جا ساکن می‌شوند.

این جامعه‌شناس در ادامه به مهاجرت ایرانیان تحصیلکرده پرداخت و بیان کرد: مطالعاتی در این رابطه وجود دارد که نشان می‌دهد پدیده مهاجرت قبل از پیروزی انقلاب وجود داشته و طی سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی می‌توان گفت این روند بنا به دلایلی گسترش یافته است. از جمله دلایلی که در این‌باره می‌توان مطرح کرد مبحث اشتغال پایدار همراه با آینده‌نگری افراد تحصیلکرده درون کشور است که آن‌ها را برای رسیدن به این هدف ترغیب می‌کند تا قدم در راه مهاجرت بگذارند.

زندرضوی با پاسخ به این سوال که «آیا مهاجرت همواره همراه با موفقیت خواهد بود یا خیر؟» عنوان کرد: افراد مهاجرت کننده لزوما به تمامی اهداف مورد نظر خود نمی‌رسند و نمی‌توان اذعان کرد تمامی مهاجرت‌ها همراه با موفقیت بوده اما نکته‌ای که باید مورد واکاوی قرار گیرد این است که چه بستری برای افراد فراهم شده که آن‌ها تن به مهاجرت داده‌اند و تصمیم گرفته‌اند از کشور خود خارج شوند، هرچند هستند برخی از افراد که پس از مهاجرت توانسته‌اند به بسیاری از اهداف موردنظر خود برسند و به آن‌ها جامه عمل بپوشانند.

این کارشناس در پایان نیز با پاسخ به این سوال که آیا با شرایط به وجود آمده در رابطه با نوسانات اقتصادی و مشکلاتی که گریبانگیر مردم شده می توان انتظار داشت موج مهاجرت ها افزایش یابد؟ گفت: مهاجرت به‌لحاظ اقتصادی در بسیاری از مواقع موقت است و اگر به پیشینه این موضوع نگاهی بیاندازیم متوجه خواهیم شد که در دوره مشروطه افرادی بودند که به باکو و جمهوری آذربایجان فعلی مهاجرت می‌کردند و پس از مدتی تصمیم به بازگشتن به محل زندگی خود می‌گرفتند یا در دهه 70 شمسی افراد برای کار به کشور ژاپن رفتند و پس از مدتی به کشور بازگشتند. باید دانست امواج اشتغال و مهاجرت در راستای آن همواره بوده اما در بیشتر اوقات به صور دائمی صورت نگرفته است. نکته مهم ایجاد بسترهای مناسب برای زیستن در سرزمین مادری است.