تشکیل بازار فیلم منطقه‌ای، مهم‌ترین راهبرد سینمای ایران در دوران جدید است

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، با حضور علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ایران و دبیر سی و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان، پنل تولید مشترک در چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «سلیمانیه» با مشارکت «پافلینا زیپکوا» Pavlina Zipkova رئیس سازمان فیلم چک اسلوواکی و معاون EUFCN، «کارلوتاگیریو پرناوس» Carlota Guerrero رئیس سازمان فیلم کاتالونیا از کشور اسپانیا، «اینگ لیم» Ing Lim رئیس سازمان فیلم The Hague از کشور هلند، «دانر عمر فارس» مدیر هنری جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه و تهیه کننده سینما و شوکت امین کورکی کارگردان سینما و مدیر هنری جشنواره بین‌المللی فیلم دهوک، روز جمعه 12 مهر ماه (4 اکتبر 2019) در سالن اصلی هتل گراند میلینیوم در شهر سلیمانیه پایتخت فرهنگ و هنر اقلیم کردستان عراق برگزار شد. 

حضور میهمانان ایرانی و خارجی در پنل تولید مشترک

در این نشست تخصصی؛ مهدی شوشتری سرکنسول ایران در سلیمانیه، فؤاد جلال دبیر جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه، محمد مهدی عسگرپور نایب رئیس فیاپف (فدراسیون جهانی انجمن‌های تهیه کنندگان فیلم) در قاره آسیا، پوران درخشنده داور بخش رقابتی اصلی «سینمای جهان» (بین‌الملل) چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه، ممد اکتاش تهیه‌کننده باسابقه بین‌المللی، شعله شریعتی فیلمنامه‌نویس ایرانی، مهرداد اسکویی بخش رقابتی مستند «سینمای جهان» و «سینمای کُردی» جشنواره فیلم سلیمانیه، سید مالک هاشمی رایزن فرهنگی ایران در سلیمانیه، سینماگران اقلیم کردستان، میهمانان خارجی جشنواره، تهیه کنندگان سینمایی و ... جشنواره حضور داشتند. 

سینما در جایگاه فرهنگ، اهمیت خطیری یافته است

علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ایران در ابتدای سخنانش در پنل تولید مشترک چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه گفت: توسعه یافتگی سینما در جهان امروز، ناگزیر از گسترش ارتباطات بین فرهنگ‌های جهان و تعاملات و تبادلات با سایر مناطق و کشورها است. در این راستا، سینما در جایگاه فرهنگ، اهمیت خطیری یافته و در دهه‌های اخیر، روابط بین‌الملل در حوزه فرهنگ از جملـه؛ مسائـل مهم دولتها و سازمانهای فرهنگی منطقه‌ای و جهانی شده است. 

فیلم ابزاری مهم برای انتقال پیام‌های فرهنگی

وی همپنین گفت: تحولات فن‌آورانه، سپهر جدیدی در زندگی مردم جهان گشوده است و فیلم ابزاری مهم برای انتقال پیام‌های فرهنگی و روایتها در نظر گرفته شده و نقش اجتماعی مهمی در حوزه‌های هنری ایفا می‌کند.

یکی از مهم‌ترین مباحث با اقلیم کردستان، تولید مشترک فیلم است

دبیر سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان، در ادامه سخنانش اظهار داشت: امسال و در پی بازدید جناب آقای «فوئاد جلال» دبیر محترم جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه اقلیم کردستان عراق، از سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان ایران، بحث‌های کاربردی و مفیدی راجع به توسعه همکاری‌های آینده بین سینمای ایران و اقلیم کردستان عراق در تمام زمینه‌ها مطرح گردید که یکی از مهم‌ترین مباحث، تولید مشترک فیلم بود.

توجه به دغدغه‌های بومی، ملی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی

وی افزود: مهم‌ترین مسئله برای حصول توافق در این زمینه، توجه به دغدغه‌های بومی، ملی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی طرفین است. این دو سرزمین، برخاسته از تمدن‌های کهن، دارای ریشه‌ها و وجوهات مشترک زیادی هستند که می‌توان با اتکای به آن‌ها، ممیزه‌های اصیلی را به عنوان ایده‌های زیربنایی برای خلق محصولات تصویری و سینمایی شناسایی کرد و برای این منظور مورد استفاده قرار داد. چنین ایده‌هایی زمینه استواری را برای تولیدات و همکاری‌های مشترک فراهم کرده و امکان نزدیکی هرچه بیشتر ایران و اقلیم کردستان عراق را هموار می‌کند.

نوروز جشن باستانی ایرانیان، جشن اصلی اقلیم کردستان است

مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ایران در ادامه تصریح کرد: برای این منظور می‌باید به چند نکته توجه کرد؛ ما می‌دانیم که جشن باستانی ایرانیان یعنی نوروز، جشن اصلی اقلیم کردستان عراق است و عاشورا، آئین محترمی برای پاسداشت ارزش‌های انسانی در تقویم شماست. ما می‌دانیم ریشه زبانی مشترک داریم و بخش مهمی از مردمان این منطقه با ادبیات ایرانی مأنوس بوده و درباره ادیبان و شاعران ما پژوهش‌های بسیاری انجام داده‌اند و شاعران کُرد به زبان فارسی شعر می‌سرایند. 

کردهای ایران از باسابقه‌ترین و کهن‌ترین اقوام سرزمین ما به شمار می‌آیند

وی همچنین گفت: از آن سو، همان‌طور که می‌دانید کردهای ایران از باسابقه‌ترین و کهن‌ترین اقوام سرزمین ما به شمار می‌آیند. قومی فرهنگی که در تاریخ پر فراز و نشیب کشور ما همواره نقش مهمی را ایفا کرده است. هموطنان کُرد نه‌تنها در استان‌های کردستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و ایلام؛ بلکه در سایر استان‌های کشور حضور دارند: از استان خراسان گرفته تا آذربایجان و از مازندران تا بندرعباس. با نگاهی تاریخی می‌توان گفت، مردمان این منطقه از دیرباز در پاسداشت آداب و رسوم خود، خط مشی مشترکی داشته و امروز بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک شده و مرز میان خود را بسیار کمرنگ کرده‌اند. 

انسان‌دوستی، مهمان‌نوازی و وفای به عهد، از ویژگی‌های همیشگی کردهاست

تابش در ادامه سخنانش تأکید کرد: انسان‌دوستی، مهمان‌نوازی و وفای به عهد، فارغ از هر مرز جغرافیایی، از ویژگی‌های همیشگی کردهاست. اگر قبول کنیم که سینما، زبانی وابسته به مردم‌شناسی و یکی از وظایف آن آشنا کردن مردم نقاط مختلف دنیا با ظرفیت‌های پیدا و پنهان منطقه‌های گوناگون است، چه بهتر که ما از این رسانه قدرتمند استفاده کنیم و با تکیه بر اشتراکات فرهنگی خود با زبان دیپلماسی سینمایی در قالب فیلم‌های کوتاه، داستانی، مستند، انیمیشن، وب سری و ... به خلق گفتمان جدید سینمایی بپردازیم. 

گسترش همکاری‌های ایران و اقلیم کردستان عراق

وی افزود: گسترش همکاری‌های ایران و اقلیم کردستان عراق، زمینه ارائه تصویر دقیق‌تری از فرهنگ و میراث و فکر آن‌ها را به مردم دنیا فراهم کرده و استفاده از ظرفیت‌های خلاقانه آن‌ها در کنار هم، موجب هم‌افزایی خواهد شد. بنیاد سینمایی فارابی از بدو تأسیس، مسئولیت معرفی سینمای ایران در عرصه بین‌الملل را برعهده داشت. به این دلیل است که نام سینمای ایران در عرصه بین‌الملل با نام و نشان و برند فارابی (fcf) پیوند خورده است. امروز نیز در جشنواره‌ها و بازارهای مهم جهان در زیر چتر سینمای ایران که توسط این بنیاد برپا می‌شود فعالان بین‌المللی به معرفی آثار و محصولات خود و تبادلات سینمایی می‌پردازند. 

تولید مشترک، کلید اصلی ورود به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی

علیرضا تابش با اشاره به اینکه بنیاد فارابی در سال‌های اخیر، تلاش کرده است که زمینه‌ساز و هموار کننده حضور بخش خصوصی سینمای ایران در عرصه بین‌الملل باشد، اظهار داشت: در حوزه تولید مشترک فیلم، در دوره جدید، تمرکز بر روی این امر مهم به شکل راهبردی نهاده شد. چرا که تولید مشترک را شاه بیت و کلید اصلی ورود به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی می‌دانیم. سینمای ایران به دلیل وجه بین‌المللی کسب شده، مسئولیت همراهی و همکاری بیشتری با همسایگان خود دارد. چه از لحاظ محتوایی به دلیل اشتراکات فرهنگی و تاریخی و مذهبی، و چه از لحاظ تجهیزات فنی و دانش سینمایی به دلیل گسترش صنعت تصویر در ایران، امکان گسترش همکاریهای مشترک با همسایگان بیش از پیش فراهم است.

همکاری‌ بنیاد سینمایی فارابی با کشورهای همسایه 

وی همچنین گفت: بنیاد سینمایی فارابی با اتکا بر این نظر، همکاری‌های خود را با کشورهای همسایه در خصوص تولید مشترک با شتابی بیشتر پیش گرفته است که به چند نمونه آن اشاره می‌کنم:

ـ ترکیه: مشارکت در تولید فیلم «درخت گردو» ساخته «فیصل سویسال» (با همکاری کشورهای آلمان، بلغارستان). (تمامی بخش پساتولید در  ایران محقق شد). (همکاری گسترده سینمای ایران با ترکیه، با ساخت سه فیلم سینمایی که این روند ادامه دارد.

ـ ارمنستان: امضای تفاهم‌نامه همکاری‌های سینمایی. همکاری در بخش پنل تولید مشترک جشنواره زردآلوی طلایی، تولید مشترک فیلم «یوا» ساخته آناهید آباد.

ـ آذربایجان: تفاهم‌نامه سینمایی در دست اقدام، تولید مشترک در فیلم «قلعه عشق» با تهیه کنندگی امیر شهاب رضویان در سال گذشته. 

ـ عراق: امضای تفاهم‌نامه همکاری‌های سینمایی، اکران فیلم‌های ایرانی در عراق، همکاری‌های بین جشنواره‌ای، حمایت از تولید مشترک

ـ اقلیم کردستان: تفاهم‌نامه با جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه، پخش و توزیع فیلم و گفتگو و بحث در باب تولید مشترک دو فیلم سینمایی.

ـ پاکستان: تفاهم‌نامه فرهنگی و‌سینمایی در دست اقدام، مذاکرات برای تولید مشترک، پیگیری اکران فیلم‌های سینمای ایران در پاکستان.

ـ هند: قرارداد فروش فیلم‌های ایرانی در پلتفورم‌های اینترنتی، تولید مشترک دو پروژه «دختر شیطان» و «سلام بمبئی» توسط بخش خصوصی ایران و هند طی سه سال گذشته.

ـ در مورد همکاری‌های سینمایی ایران با کشورهای؛ عمان، قطر، قزاقستان، افغانستان، روسیه، کره جنوبی، چین‌، صربستان، فنلاند،‌ فرانسه ، چک، آلمان، آمریکا و ... یا تفاهم‌نامه امضا شده (مثل صربستان و روسیه و کره...) و یا در دست اقدام است (نظیر: چین و فنلاند و عمان و ...)

جشنواره‌های منطقه‌ای و بین‌المللی محملی برای رونمایی از دستاوردهای مشترک

مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ایران در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: اکنون وقت آن است تا جامه عمل بر گفته‌های پیشین بپوشانیم و با اجرایی کردن تفاهم‌های صورت گرفته، زمینه تولید مشترک فیلم را برای فیلمسازان این منطقه در همکاری با شرکت‌های سینمایی و سینماگران صاحب سبک و نوگرای ایرانی و سایر کشورهای علاقمند، بیش از گذشته مهیا سازیم. اگر میزان تولید فیلم‌های مشترک گسترش یابد و برای آن ساز و کاری دائمی تعریف کنیم، آن‌وقت جشنواره‌های منطقه‌ای و بین‌المللی فیلم، می‌توانند محملی برای رونمایی از دستاوردهای مشترک باشند و نیز، مقدمه‌ای برای تشکیل بازار مشترک منطقه‌ای که علاوه بر بهره‌وری فرهنگی، بازده تجاری ـ اقتصادی را نیز به دنبال خواهد داشت.

سینمای ایران امروزه در جهان به عنوان «سینمای انسانی» شناخته می‌شود 

وی افزود: تشکیل بازار فیلم منطقه‌ای، بزرگترین و مهم‌ترین راهبرد سینمای ایران در دوران جدید است و تاکنون توانسته‌ایم گام‌های بسیار مهمی در تحقق این امر برداریم. ما باید امروز با استفاده از فناوری‌های نوین و تکیه بر استاندارد جهانی، سطح  تولیدات مشترک در صنعت تصویر را افزایش داده و برای عرضه منطقه‌ای و جهانی آن تلاش کنیم. سینمای ایران با سابقه‌ای ۱۲۰ ساله، قدیمی‌ترین سینمای منطقه بوده و امروزه در جهان به عنوان «سینمای انسانی» شناخته می‌شود، و می‌تواند نمایانگر و شاخص کرامت فرهنگ و هنر ایرانی ـ اسلامی باشد.

کمک سینمای ایران به زمینه تسریع پیشرفت سینمای عراق و اقلیم کردستان

علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ایران و دبیر سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان، در پایان سخنانش تأکید کرد: سینمای ایران به لحاظ نرم افزاری (افکار، ایده ها و سرمایه انسانی) بسیار توانا بوده و پتانسیل همکاری‌های بین‌المللی در حوزه آموزش و تربیت حرفه‌ای نیروهای تخصصی مورد نیاز در حوزه فیلم و سینما را علاوه بر تولید مشترک داراست. همچنین، سینمای ایران با ارائه کاربردی تجربه‌های خود می‌تواند زمینه تسریع بازسازی و پیشرفت سینمای عراق و اقلیم کردستان را فراهم آورد تا بتواند تصویری منحصربفرد از خود را به عنوان سینمایی صاحب سبک به مخاطب جهانی عرضه کند؛ نه این‌که با دنباله‌روی از سینمای مسلط، در جریان جهانیِ موجود محو شود. امید این است با همیاری مدیریت فرهنگی و سینمائی اقلیم کردستان عراق و مدیران جشنواره بین‌المللی فیلم سلیمانیه تا دو سال آینده بتوانیم شاهد تولید و عرضه محصولات تصویری در قالب‌های مختلف و به شکل مشترک باشیم.

عکس‌ها: منصور جهانی