طرح ردهبندی سنی برای فیلمهای سینمایی اتفاقی است که اخیرا با هدف نجات برخی از فیلمهای سینمایی و البته باز کردن مسیر برای عبور از خطوط قرمز و ممیزیهای محتوایی برخی دیگر از آثار مطرح شد و البته فعلا مسکوت ماند.
طرح فوق از چند زاویه قابل بررسی است که چرا سینمای ما نیازمند مجزا کردن مخاطبان فیلم ها به لحاظ سنی است؟
مگر سینمای ایران در انتخاب سوژه، محتوا و پرداختن به ژانرهای مختلف چقدر مجوز تولید دارد که بخواهد برخی از این تولیدات را هم در انتخاب تماشاگر مجزا کند؟!
مگر سینمای ایران چقدر مخاطب و تماشاگر را به سالن های سینما میکشاند که بخواهد بخشی از آنها را هم با ردهبندی و دستهبندیهای سنی از لیست خود خارج کند؟
آیا خانوادههای ایرانی حاضر هستند به شکلی از هم گسیخته در سالنهای سینما حاضر شوند یا در شرایط فعلی اگر فرصتی برای گشت و گذار و تورهای تفریحی یک روزه خانوادگی با سرفصل فرهنگی ایجاد شود خانوادهها ترجیح میدهند در کنار یکدیگر در سالن های سینما حاضر شوند؟
در سینمایی که پرداختن به مسائل مختلف از جمله سوژههای سیاسی، اخلاقی، برخی از انواع مرسوم کمدی در جهان و... با چارچوبهای مشخصی قابل اجراست و به نوعی میتوان گفت خط قرمز محسوب میشود و نویسندگان و سازندگان فیلم های سینمایی مجوز ندارند تا گونههای مختلف فیلمسازی را تجربه کنند، چه نکتهای باقی میماند که ما نیازمند این مسئله باشیم که برای برخی از سنین، دیدن بعضی از فیلمها را محدود کنیم؟
در روزگاری که در سینمای ایران با چارچوبی مشخص از عرف و اخلاق و اعتقاد گاهی حتی با نگاه سلیقهای برخی مدیران فیلمسازی می شود ردهبندی سنی یعنی خودمان با دست خودمان محدودیت جدیدی را هم خلق کنیم تا قفل جدیدی به دست و بال بستهمان بزنیم!
اگر حتی پیشنهاد ردهبندی سنی برای مخاطبان تولیدات سینمایی با هدف مجوز دادن به برخی از تولیدات نزدیک به خط قرمز مطرح شده باشد یا حتی اگر قرار باشد این طرح یا طرحهایی شبیه به این مجوزی باشد تا برخی از آثار کمدی بتوانند با شوخیهای سخیف کلامی و ادبیات نامرغوب موجود در جامعه روی پرده بروند عملا راه را برای اُفت کیفی و گاهی حتی اخلاقی تولیدات سینمایی باز میکنیم.
مگر چند درصد تولیدات سینمایی نیازمند قرار گرفتن در این چارچوب برای ساخته شدن هستند؟
نکتهای دیگر اینکه مگر دیدن فیلم هایی که بهلحاظ ادبیات و لحن و کلام و شوخیهای نامانوس که در سایه ساخت آثار به اصطلاح کمدی تولید شده است برای افراد بالای 12 سال مفید است؟ چرا فکر میکنیم باید مجوزی صادر کنیم تا برخی از افراد جامعه با هر سن و سالی اجازه داشته باشند فیلمی را با شوخیهای غیراستاندارد ببینند و عملا این دست شوخی ها مجوز سنی به خود می گیرند چراکه در یک عرصه فرهنگی به راحتی اشاعه شدهاند.
وقتی که فیلم ها بلافاصله بعد از پرده سینما چه از طریق دانلود و چه از طریق نسخههای نمایش خانگی میتوانند در دسترس عموم قرار بگیرند ردهبندی سنی یک شوخی یواشکی است و خودمان بر سر خودمان کلاهی فرهنگی میگذاریم!
اما در این میان هستند آثاری که با توجه به ساختار و گونه و محتوایشان برای گروه سنی پایین تر از 12 سال نه تها مفید نیستند که میتوانند ضربه زننده باشند، در این شرایط ما به نفع سینما میتوانیم تصمیمهایی منطقیتری لحاظ کنیم، بهطور مثال اکران فیلم های سینمایی با محدودیت سنی در پردیسهایی که میتوانند همزمان آثاری مفید برای کودکان را اکران کنند. درحقیقت خانوادهها به جای از هم گسیختگی میتوانند دیدن فیلمهای مدنظرشان را همراه با فرزندانشان به شکل موازی در دو سالن سینمایی متفاوت در یک پردیس سینمایی تجربه کنند.
این اتفاق میتواند با دو هدف ایجاد فرصت برای دیده شدن فیلمهای ژانر کودک و اکران فیلمها دارای محدودیت سنی اتخاذ شود.
و نکته پایانی اینکه اصولا ردهبندی فیلمها به لحاظ سنی نه کمکی به میزان تماشاگر سینمایی میکند و نه گزینه مناسبی برای ایجاد محدودیتهای مقطعی برای دیده شدن و دیده نشدن برخی آثار است با این وصف که در این شرایط ما تنها موقعیتی را ایجاد می کنیم که:
1) اعضای خانواده با یکدیگر به سینما نیایند که در این شرایط بخشی از مخاطبمان را از دست میدهیم.
2 ) این مجوز را صادر میکنیم تا برخی از فیلمها بتوانند با هدف با هر قیمت خنداندن مخاطبشان به هر شوخی و شیوهای دست بزنند و قطعا روند تولید فیلمهای مبتذل به نموداری قابل بحث تبدیل میشود.