مذاکره با عربستان غیرممکن نیست/ ابتکار «صلح هرمز» به صورت جدی از سوی کشورها مورد بررسی قرار نگرفته است

«قاسم محبعلی»، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه، درباره سفر روحانی به مالزی و گمانه‌زنی‌ها در ارتباط با مذاکرات دو کشور ایران و عربستان در حاشیه اجلاس مالزی، به خبرنگار سیاسی برنا گفت: این مذاکره و رایزنی‌ها غیرممکن نیست اما بعید می‎‌دانم در اجلاس مالزی صورت گیرد. در واقع باید شرایط مهیا باشد. البته این موضوع بستگی به این دارد که آیا رایزنی‌های پشت‌پرده انجام شده و یا شرایط برای مذاکره فراهم شده است یا خیر؟

او افزود: در مورد قطر و عربستان مذاکرات تا حدود زیادی پیشرفت داشته است و دو طرف نیز تائید کردند به نتایجی دست پیدا کرده‌اند اما در مورد ایران هنوز نشانه‌های علنی از اینکه عربستان تمایل داشته باشد ارتباط با ایران را بهبود بخشد، مشاهده نشده است. این در حالی است که از سوی ایران یعنی «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه و همچنین روحانی این علاقه برای بهبود روابط با عربستانی‌ها نشان داده شده اما عربستانی‌ها گویا این علاقه را جدی نگرفته‌اند. به هر حال گزارش‌هایی از سوی برخی منابع وجود دارد که عربستانی‌ها نیز در مورد ایران هم علاقه‌مند هستند تا تشنج‌ها و تنش‌ها را کاهش دهند.

این تحلیلگر مسائل ‌بین‌الملل معتقد است طرح ابتکار صلح هرمز تاکنون به صورت جدی از سوی کشورها مورد بررسی قرار نگرفته است.

محبعلی تصریح کرد: تنگه هرمز تنگه‌ای است بین ایران و عمان. ایران باید این طرح را طرح امنیت خلیج فارس می‌نامید اما وزارت خارجه نام این طرح را به دلیل حساسیت‌هایی که به نام خلیج فارس بود، ابتکار «صلح هرمز» نامید.

او در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال افزایش سطح روابط بین ایران و عربستان در آینده نزدیک وجود دارد یا خیر؟ عنوان کرد: به هر حال یک روز این بهبود روابط صورت می‌گیرد. یقینا روابط ایران با منطقه، اروپا و آمریکا از طریق دیپلماسی بهبود پیدا می کند و هزینه ها و زمان آن قابل بحث است. البته این بهبود روابط، چشم‌انداز روشنی ندارد. در مورد عربستان می‌توان گفت که این بهبود روابط ساده‌تر است. از این رو اگر تمایلی از سوی این کشور مشاهده شود و ایران هم تمایل داشته باشد که دارد، وضعیت تا حدود زیادی تغییر می کند. اگر  به طور جدی بخواهم روابط را تحت تاثیر قرار دهیم، در واقع روابط با عربستان تحت تاثیر ارتباط ایران و آمریکا بوده همچنین سیاست‌ها و شرایطی که در منطقه حاکم است.

این دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به این سوال که تا چه حد فشارهای آمریکا به عربستان مانع گسترش سطح روابط با ایران است، گفت: یک مورد، فشارهای آمریکا است و دیگری تحولاتی که در اختلافات، درگیری ها و مناقشات پیرامون عراق، سوریه، لبنان، یمن و بحرین، حاکم است، است. همه این  موارد، جزو مباحثی است که باید زمانی در رابطه با آن مذاکره و گفتگو شود تا به تفاهمی رسید.