اگر برنامه‌ریزی نداریم به معنای بی‌خاصیت بودن جشنواره‌ها نیست / برگزاری جشنواره دولتی را بلد نیستیم

سید احمد میرعلایی، تهیه‌کننده سینما و تلویزیون و دبیر سابق جشنواره فیلم کودک و نوجوان، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: جشنواره فیلم کودک و نوجوان به لحاظ بین‌المللی مهم‌ترین جشنواره سینمایی ایران است چراکه این جشنواره موضوعی برگزار می‌شود و شناخته‌شده‌ترین جشنواره سینمایی ایران در جهان به حساب می‌آید. قطعاً ابعاد داخلی جشنواره فیلم فجر بسیار فراتر از این جشنواره است اما در بحث بین‌الملل جشنواره کودک و نوجوان ابعاد گسترده‌تری را در برمی‌گیرد.

میرعلایی خاطرنشان کرد: این جشنواره به لحاظ موضوعی و نوع رویکردی که به سینما دارد بسیار با اهمیت است. چنین جشنواره‌ای در دنیا انگشت‌شمار است و حتی کشورهای صاحب سینما نیز کمتر جشنواره‌هایی با این رویکرد و به این شکل دارند. با توجه به این مسائل هزینه پنج میلیارد تومانی برای جشنواره فیلم کودک و نوجوان هزینه چندانی نیست و حتی می‌تواند رقم پایینی باشد.

او افزود: اگر تمام تمرکز ما بر برگزاری جشنواره باشد و این رویداد مهم را در طول سال دنبال نکنیم قطعاً هر هزینه‌ای که برای جشنواره صورت بگیرد از دست رفته و هیچ دستاوردی برای سینمای ما ندارد. این یک معضل بزرگ در فرهنگ ما است که هیچ برنامه‌ریزی برای کارهای مهم‌مان نداریم و بدون مدیریت و برنامه‌ریزی انتظار داریم بیشترین دستاورد را برایمان داشته باشد. وقتی با این نگرش جشنواره برگزار شود نباید هیچ هزینه‌ای برای آن در نظر گرفت اما اگر در راستای رسالت اصلی یک رویداد فرهنگی که می‌تواند جشنواره فیلم کودک باشد عمل کنیم قطعاً پنج میلیارد رقم بالایی به حساب نمی‌آید.

این تهیه‌کننده در ادامه گفت: ما جشنواره‌های متعدد خوبی در کشور داریم که با کمترین بودجه تمام تلاش خود را برای زنده ماندن به کار می‌برند. جشنواره‌هایی مثل جشنواره فیلم رشد که یک رویداد فرهنگی معتبر و قدیمی است و حتی پیش از انقلاب برگزار می‌شده و امروز توجه چندانی به آن نمی‌شود. جشنواره‌های قدیمی مثل کودک و نوجوان یا رشد نباید به راحتی کنار گذاشته شوند، سال‌ها برای این جشنواره‌ها هزینه شده و وقت‌های بسیاری صرف شده که نباید به راحتی آن‌ها را کنار گذاشت. ما اگر برنامه‌ریزی نداریم به معنای بی‌خاصیت بودن جشنواره‌ها نیست، بهتر است به جای ایراد گرفتن به ذات جشنواره‌های معتبر و خوب به برنامه‌ریزی‌ها انتقاد کنیم.

تهیه‌کننده سریال «حضرت موسی (ع)» تصریح کرد: یک جشنواره را باید پس از برگزاری در طول سال دنبال کرد، دبیرخانه جشنواره نباید کار خود را رها کرده و چند روز مانده به برگزاری دور بعد دوباره به سراغ جشنواره بیاید. هر فستیوال نیاز به برنامه‌ریزی و مشورت و مشاوره با کارشناسان دارد تا همه چیز در طول سال به  شکلی دقیق کارشناسی شود و در زمان برگزاری جشنواره به بهترین شکل شاهد برگزاری جشنواره باشیم. همانطور که اشاره کردم پنج میلیارد تومان در این شرایط رقم چندانی نیست اگر سیاست‌ها و در واقع رسالت جشنواره را فراموش نکنیم.

میرعلایی در ادامه با اشاره به ابعاد بین‌المللی جشنواره فیلم کودک و نوجوان تأکید کرد: ما در سیاست‌های کلی کشورمان در بحث بین‌الملل موضوعاتی را مورد نظر داریم که با برگزاری چنین جشنواره‌هایی می‌توانیم امکان این کار را بیشتر مهیا کنیم. یکی از نشانه‌های شناخت کشور ما توسط هنرمندان، روشنفکران و مردم دیگر کشورها همین جشنواره فیلم کودک است و چنین سرمایه بزرگی باید حفظ شود اما همانطور که گفتم تنها به برگزاری آن فکر کردن و سیاست‌ها و رسالت جشنواره را کنار گذاشتن کافی نیست. این جشنواره یک سیاستنامه و اساسنامه دارد که در گذشت زمان باید مباحثی را نیز در آن وارد کنیم و از آنجا که هیچ تحقیق و بررسی کارشناسانه نداشتیم هر چند سال با عوض کردن دبیر جشنواره را دچار آزمون و خطاهای جدید می‌کنیم.

او افزود: به نظر من اگر یک دبیر وجیه است نباید با تغییر دولت دبیر عوض شود. ما برگزاری جشنواره دولتی را بلد نیستیم و فکر می‌کنیم با تغییر دولت باید همه افراد عوض شده و با این کار و تغییرات بزرگی که ایجاد می‌شود همه تجربه‌های کسب شده در دولت قبل کنار رفته و حال فضای آزمون و خطای جدید مهیا می‌شود. چنین وضعیتی باعث شده تا ما نتوانیم برگزاری یک جشنواره را به بهترین شکل ادامه دهیم و جشنواره‌ای که می‌تواند معرف فرهنگ و دین کشور ما به دیگر کودکان دنیا باشد امروز به رویدادی تبدیل شده که درباره پنج میلیارد تومان هزینه‌اش صحبت می‌کنیم و رسالت اصلی‌اش را کنار گذاشته‌ایم.

این تهیه‌کننده با اشاره به دور شدن جشنواره فیلم کودک از رسالت اصلی‌اش، گفت: امروز مهم‌ترین وسیله ارتباطی در دنیا می‌تواند سینما باشد، هنر هفتم مجموعی از تمام هنرها است و نباید این هنر بزرگ را از یاد ببریم. امروز سینمای ما در حوزه کودک و نوجوان جایگاهی که باید را ندارد، کشور ما حساسیت‌های خاص خودش را دارد، ما به مباحثی چون غرور ملی توجه داریم اما در حوزه فرهنگ و هنر توجهی به ترویج این موضوع نداریم. سینمای کودک و نوجوان می‌تواند پایه سینمای ما باشد و اگر برای این مسأله مهم ما پنج میلیارد تومان هزینه کنیم به هیچ‌وجه نمی‌تواند نگران‌کننده باشد.

میرعلایی در پایان تصریح کرد: کانون فرهنگی کودک و نوجوان در حوزه سینما مدتی است که فعالیت چندانی ندارد، وزارت آموزش و پرورش نیز به این موضوع بی توجه است و در کنار هم قرار گرفتن سازمان‌ها و نهادهای مختلف که می‌توانند به برگزاری بهتر جشنواره کودک کمک کنند باید اتفاق بیفتد تا ما شاهد برگزاری هر چه بهتر این جشنواره باشیم. باید از ساخت فیلم‌های با کیفیت حمایت شود، فیلم‌هایی چون «متری شیش و نیم» و «سرخ‌پوست» در سلیقه من نیستند اما وقتی یک مخاطب به دیدن آن‌ها می‌نشیند احساس نمی‌کند که به شعورش توهین شده، ما در صورت با کیفیت بودن آثارمان می‌توانیم آن‌ها را به دیگر جشنواره‌های دنیا فرستاده و یک تبادل فرهنگی ایجاد کنیم اما این اتفاق در کشور ما نیز هنوز به خوبی رخ نمی‌دهد و ما اگر جشنواره‌ای در تهران یا شهرهای دیگر مثل اصفهان برگزار می‌کنیم تمام مخاطبانی که این جشنواره‌ها دربرمی‌گیرند مربوط به همان شهر می‌شوند و مخاطبان دیگر شهرها را کاملاً فراموش می‌کنیم.