نشست تخصصی «شهرهای هوشمند؛ از سیاستگذاری تا اجرا»

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، شهریار آل شیخ در «نشست تخصصی شهرهای هوشمند؛ از سیاستگذاری تا اجرا» اظهار کرد: در تعریف هوشمندسازی باید این مساله را مدنظر قرار داد که آیا هوشمند سازی هدف است یا فرآیند؟ در برخی از تعریف ها شاخص هایی برای شهر هوشمند در نظر می گیرند که به ارتقاء کیفیت زندگی معطوف می شود اگر با این رویکرد به شهر هوشمند نگریسته شود، نمی توان غایت مشخصی برای آن متصور بود، چرا که برای کیفیت زندگی نمی توان نهایتی قائل شد.

وی افزود: کیفیت زندگی در کشورهای مختلف با چالش های متفاوتی مواجه است، به بیان دیگر در یک شهر ممکن است معضل آب و در شهر دیگر معضل امنیت و یا بیکاری چالش اصلی است، لذا با این رویکرد نمی توان شاخص مشخصی برای شهر هوشمند قائل شد.

معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد یادآور شد: در کشور ما بخش خصوصی به طور کامل به حوزه هوشمندسازی ورود پیدا نکرده  و از سوی دیگر دولت این توانایی را ندارد که بخواهد سیاستگذاری کاملی را در این حوزه پیاده کند.

آل شیخ تصریح کرد: لذا شهرداری مشهد در سطح محلی به دنبال ایجاد بستری برای جذب سرمایه گذار بخش خصوصی بود به طور مثال در طراحی اپ «شهر من» بخش خصوصی قوی برای سرمایه گذاری ورود پیدا نکرد. لذا شهرداری مشهد بر آن شد تا با ایجاد محرک اولیه و زیرساخت های لازم بستر را برای جذب سرمایه گذار بخش خصوصی فراهم آورد. خوشبختانه در حال حاضر اپلیکیشن «شهر من» می تواند دوره انتقال خود را به بخش خصوصی انجام دهد.

وی با بیان اینکه در کشور ما باید محرک ها و زیرساخت های لازم برای تولید اپلیکیشن ها ایجاد شود تا سرمایه گذار بخش خصوصی به این حوزه ورود پیدا کند، خاطرنشان کرد: در کشورهایی که به حوزه هوشمندسازی شهری ورود پیدا کرده اند ارزش هایی ایجاد شده اما این ارزش ها زمانی کامل می شود که در آن پیوستگی دیده شود. به طور مثال در برخی مواقع که اپ ها به صورت منفرد طراحی می شوند، نمی توان برای آن اقتصاد پایدار متصور شد اما زمانی که یک مجموعه فراگیر مثلا در یک کشور و یا چندین کشور فعالیت هوشمندسازی را توسعه دهد، قطعا این توسعه پایدارتر خواهد بود.

معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد یادآور شد: بستر ارتباطات پایه ایجاد شهر هوشمند است، از سال گذشته چرخه نوآوری به شاخصه های شهر هوشمند افزوده شده است و این مبحث موضوع جدی در حوزه شهر هوشمند است. ما زمانی می توانیم در حوزه هوشمنددسازی شهر مدعی باشیم که چرخه نوآوری را مدنظر قرار دهیم. در واقع اقدامات نوآورانه باید بومی سازی شود تا عملیات اجرایی پایدارتری انجام گیرد.

آل شیخ افزود: در حال حاضر سواد دیجیتالی شاخص مهمی در حوزه هوشمندسازی شهری نیست، به طور مثال اگر در اپلیکیشنی مزیتی وجود داشته باشد شهروندان معضل عدم سواد دیجیتال را حل می کنند. چنان که برخی از شهروندان سواد دیجیتالی بالایی ندارند اما به دلیل مزایای بسیار از اپلیکیشن های کاربردی به نحو احسن استفاده می کنند.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از پروژه های هوشمندسازی از قبیل ایجاد کارخانه نوآوری، زیرساخت های ارتباطی، طراحی اپ «شهر من» و ... در سطح مشهد در حال اجرا است.

معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد ادامه داد: در گذشته نبود اپ «شهر من» برای مدیریت شهری چالش های بسیاری را ایجاد کرده بود، چنان که در سیستم های رفتار و مشوق های شهروندی به دلیل نبود بستر ما نمی توانستیم بسیاری از مشوق ها را تعریف کنیم. خوشبختانه در حال حاضر با طراحی این اپ در نظام پرداخت یکپارچگی لازم ایجاد شده است.

تحقق شهر هوشمند نباید در ادوار مختلف مدیریت شهری به دلایل اختلافات سیاسی تحت شعاع قرار گیرد

در بخش دیگری از نشست، محمد عین القضات، مدیر ساماندهی شبکه یکپارچه خدمات کسب و کارهای شهری و مدیر اپلیکیشن «شهر من» عنوان کرد: شهروندان باید از منافع و امکانات شهر هوشمند بهره مند شوند، در غیر این صورت فناوری و زیرساخت شهر هوشمند هر دو ناکارآمد خواهد بود. در واقع اگر مقرر باشد که شهر هوشمند و حکمروایی هوشمند ایجاد شود در وهله نخست باید شهروندان از منافع آن منتفع شوند.

عین القضات با بیان اینکه شهر هوشمند باید زندگی شهری را تسهیل بخشد و لذت زندگی شهری را برای شهروندان به ارمغان آورد، یادآور شد: صاحبنظران بر این باورند که شهر هوشمند مقوله ای در  پایدارسازی شهر در حوزه های مختلف است، حال اگر بخواهد این پایدارسازی حاصل شود باید شهروندان از نتایج آن منتفع شوند.

مدیر اپلیکیشن «شهر من» تصریح کرد: تحقق شهر هوشمند نباید در ادوار مختلف مدیریت شهری به دلایل اختلافات سیاسی تحت شعاع قرار گیرد، از این رو توصیه می شود که دانش مدیران ارشد کشوری در این حوزه ارتقاء پیدا کند تا در حوزه مدیریت یکپارچه شهری اختلاف نظری ایجاد نشود و این مهم قربانی سیاسی کاری ها نگردد.

مدیر ساماندهی شبکه یکپارچه خدمات کسب و کارهای شهری یادآور شد: در تحقق شهر هوشمند شهروندان بایستی به سیستم حاکمیتی اعتماد داشته باشند لذا گام نخست در اعتمادسازی شفافیت است، شهرداری مشهد در حوزه شفافیت سامانه فاش را راه اندازی کرده که این سامانه در حوزه هوشمندسازی شهری بسیار راهگشا است. اگر سامانه هایی از این دست ایجاد شدند، به تدریج گام های موثری در حوزه هوشمندسازی برداشته خواهد شد. گام بعدی در حوزه هوشمندسازی شهری، خدمات ارائه شده است، چنان که برای نخستین بار در کشور از طریق هوشمندسازی درب دو منطقه 12 و 8 شهرداری مشهد بسته شده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در حال حاضر در اپلیکیشن «شهر من»  10 خدمت از خدمات چندگانه اپلیکیشن که در 8 ماه آتی به بیش از 50 خدمت خواهد رسید، رونمایی شده و امید می رود به تدریج با شناخت کاربران، خدمات این اپ توسعه یابد تا بدین طریق به تحقق شهر هوشمند کمک شود.

شهر هوشمند یک غایت نیست بلکه مسیر و سیر تحول است

در پایان، علی یقطین، سرپرست مرکز تهران هوشمند عنوان کرد: تعاریف ویژه ای در خصوص شهرهای نوین عنوان شده که از جمله این اصطلاحات می توان به «شهرهای پایدار»، «شهرهای سبز»، «شهرهای دیجیتال» و ... اشاره کرد.

سرپرست مرکز تهران هوشمند ادامه داد: شهر هوشمند به شهری اطلاق می شود که بتواند بر پایه داده و آنالیز داده بتواند نتایج مثبتی را برای شهروندان به دنبال داشته باشد. به بیان واضح تر شالوده شهر هوشمند، حوزه دیتا و تحلیل داده است که با استفاده از این امکانات، تکنولوژی ها رضایت و ارتقاء سطح زندگی شهروندی را به دنبال دارد.

یقطین با اشاره به اینکه در شهر هوشمند فرآیندها از حالت سنتی به اتوماسیونی، دیجیتالی و هوشمند تغییر پیدا می کند، عنوان کرد: شهر هوشمند دارای 6 بعد اصلی حمل و نقل، اقتصاد، محیط هوشمند، زندگی هوشمند، زیرساخت هوشمند و حکمروایی هوشمند است. تقریبا تمامی این ابعاد مهم هستند اما حوزه حکمروایی هوشمند از مابقی ابعاد مهم تر است.

وی ادامه داد: نشانه های دیجیتال شدن شهر را باید در 3 بعد تغییر و تحول در حوزه کسب و کار، تعدد ذینفعان شهر هوشمند و تعریف مدل های برد_ برد و تغییرات در ساختارها خلاصه کرد. به بیان دیگر شهر هوشمند دارای سه ضلع زیرساخت، فرهنگ و ساختار است.

سرپرست مرکز تهران هوشمند عنوان کرد: شهر هوشمند باید دارای پیامدها و نتایج ملموس در حوزه های تولید ثروت، سهولت در جا به جایی، توسعه محیط زیست پایدار، حوزه انرژی و ... باشد و شهروندان باید در جریان این تغییرات ملموس باشند.

یقطین تصریح کرد: شهر هوشمند یک غایت نیست بلکه مسیر و سیر تحولی است، چنان که برای هوشمندسازی یک شهر نمی توان بازه زمانی تعیین کرد.

وی خاطرنشان کرد: از آن جا که شهروندان تهرانی به دنبال نتایج شهر هوشمند بودند، پروژه های پایلوت را به صورت توامان با انجام مطالعات و برنامه ریزی همزمان کردیم. حال با برنامه ریزی های انجام گرفته، پروژه هایی در قالب تهران هوشمند حول 6 محور اصلی، 19 طرح و بیش از 100 پروژه تعریف شده است که بایستی در سال آینده به حجم خوبی از اجرا برسیم.