سهم معلمان از سینما و تلویزیون ایران / فیلم‌هایی که با موضوع معلم و مدرسه ساخته شدند

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، به بهانه روز معلم به چند اثر سینمایی و تلویزیونی پرداختیم که مدرسه و تحصیل از محورهای اصلی‌قصه‌شان بوده است.

1- جنگ اطهر (1358)

«جنگ اطهر» یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی به کارگردانی محمدعلی نجفی ساخته شد. فیلم محمدعلی نجفی ساخته شد. این فیلم قصه آموزگار جوان و فداکاری به نام اطهر را روایت می‌کند که وارد مدرسه ایی می‌شود و سعی می‌کند روابط دوستانه‌ایی با شاگردان خود برقرار کند. رابطه او با یکی از شاگردان به نام فتاح که وضع خانوادگی نامناسبی دارد بیشتر می‌شود؛ اطهر در تدارک اجرای یک نمایشنامه توسط دانش آموزان است اما مدیر مدرسه مشکلاتی برای او فراهم می کند. اطهر می کوشد تا فتاح را با واقعیت های سیاسی و اجتماعی جامعه آشنا کند؛ اما جانش را بر سر هدفش می گذارد.

2- دبیرستان (1365)

در «دبیرستان» اکبر صادقی شاهد دانش‌آموزان دبیرستانی با محوریت محصلی به نام مسعود هستیم، که عامل فروش مواد مخدر در بین دانش آموزان است و با دبیر زیست‌شناسی که به تازگی ترک اعتیاد کرده ارتباط برقرار می‌کند و ماجراهایی برای آن‌ها به وجود می‌آید.

3- خانه دوست کجاست؟ (1365)

«خانه دوست کجاست؟» عباس کیارستمی را می‌توان یکی از موفق‌ترین آثار سینمایی در این حوزه باشد که موفقیت‌های بین‌المللی بسیاری کسب کرد.

فیلم عباس کیارستمی به ترس دانش‌آموزان از تنبیه معلمان می‌پردازد و قصه پسربچه‌ای را روایت می‌کند که متوجه می‌شود دفتر دوستش را به اشتباه برداشته‌است؛ بنابراین از خانه بیرون می‌رود تا او را پیدا کند و دفتر را به او پس دهد، اما راهی دشوار و دراز در پیش است و فرصتی اندک.

4- پرنده کوچک خوشبختی (1366)

«پرنده کوچک خوشبختی» سال 1366 به کارگردانی پوران درخشنده ساخته شد، او پیش‌تر فیلم «رابطه‌» را نیز ساخته بود که به دنیای معلمان و دانش‌آموزان می‌پرداخت و در این فیلم نیز نگاهی متفاوت به این موضوع داشت.

زنده یاد هما روستا در فیلم «پرنده کوچک خوشبختی» یکی از نقش‌های ماندگار معلم را در سینمای ایران به یادگار گذاشت، او نقش یک معلم روانشناس را بازی کرد که برای تدریس وارد یک مدرسه دخترانه دانش آموزان استثنایی و ناشنوا می‌شود و ورودش مصادف با آشنایی با دخترکی ناسازگار و کند ذهن که قصد کشتن هم‌شاگردان‌اش را سر کلاس داشته می‌شود. معلم با تلاش فراوان سعی در اصلاح شخصیت ناسازگار دخترک می‌کند که تلاش او تا حد ایثار و جنون پیش می‌رود.

5- مشق شب (1366)

«مشق شب» یکی دیگر از آثار عباس کیارستمی است که به موضوع مدرسه و دانش‌آموزان می‌پردازد. این مستند تحقیقی است مصور دربارهٔ تکالیف شب بچه‌ها. فیلم از زبان خود بچه‌ها به طرح این موضوع می‌پردازد. بی اطلاعی آنها از روش‌های جدید تدریس و سیاست‌های آموزشی در مدارس، مهمترین مسائل در این زمینه هستند که در فیلم مطرح می‌شوند.

6- قصه‌های مجید (1370)

«قصه‌های مجید» به کارگردانی کیومرث پوراحمد یکی از خاطرانگیزترین سریال‌های تلویزیون است که بر پایهٔ کتابی با همین نام (قصه‌های مجید) از هوشنگ مرادی کرمانی ساخته شده است.

«قصه‌های مجید» روایت گر لحظه‌های کودکی به نام مجید است که با مادربزرگش (بی‌بی) زندگی می‌کند که در دهه هفتاد از تلویزیون پخش شد. این سریال در بخش‌هایی به قصه‌های مجید در مدرسه می‌پردازد که بخش‌های خاطرانگیزی از سریال به حساب می‌آید.

7- تیک تاک (1371)

«تیک تاک» یکی دیگر از فیلم‌های سینمایی است که قصه‌اش در مدرسه می‌گذرد که هوشنگ مرادی کرمانی نیز در نگارش فیلمنامه این اثر نقش داشته است.

«تیک تاک» روایتگر قصه‌ای که در آن یک مادر از معلم می‌خواهد ساعتی که یادگار شوهرش است را برای تشویق فرزندش به او هدیه بدهد و ماجراهایی پس از اهدای این ساعت در فیلم روایت می‌شود که کلیت قصه فیلم محمدعلی طالبی را تشکیل می‌دهد.

8- پشت پرده مه (1383)

«پشت پرده مه» سومین فیلم بلند پرویز شیخ‌طادی پس از «دفتری از آسمان» و «چتری برای کارگردان» است. این فیلم توانست پروانه زرین بهترین فیلم و بهترین بازیگر نوجوان را از نوزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان کسب کند.

«پشت پرده مه» روایتگر قصه‌ای تلخ از ماجراهای کودکی ناشنوا و معلم بداخلاقش است که رابطه چندانی خوبی با یکدیگر ندارند. این کودک که پدرش را از دست داده با بداخلاقی‌های معلمش انگیزه درس خواندن را از دست می‌دهد و وقتی می‌فهمد مادرش قرار است با معلم ازدواج کند به اتفاقات پیرامونش بدبین می‌شود.

9- کتونی سفید (1386)

«کتونی سفید» سومین فیلم سینمایی محمدابراهیم معیری محصول است که در بوشهر ساخته شد.

«کتونی سفید» روایتگر قصه معلمی دلسوز است که برای سر و سامان دادن ورزش یک مدرسه قدیمی به جنوب کشور اعزام می‌شود و به صورت ناخواسته متوجه می‌شود که یکی از دانش آموزانش با قاچاقچیان همکاری می‌کند و در صحنه‌های تعقیب و گریز توسط یکی از قاچاقچیان دستگیر شده و در نهایت با تلاش خود آزاد می‌شود و در ادامه سعی می‌کند که دانش آموز خود را به درس و تحصیل وادار کند.

باران کوثری و حسین یاری بازیگری اصلی این فیلم سینمایی هستند.

10- ورود آقایان ممنوع (1389)

«ورود آقایان ممنوع» شاید تنها فیلم کاملاً کمدی باشد که در این لیست قرار می‌گیرد. داستان این فیلم که یکی از موفق‌ترین آثار رامبد جوان در گیشه به حساب می‌آید و پرفروش‌ترین فیلم سال 90 است، در یک مدرسه روایت می‌شود.

در خلاصه داستان «ورود آقایان ممنوع» آمده است:

مدیر یک دبیرستان دخترانه خصوصی با ورود آقایان به مدرسه خود شدیداً مخالف است. اما وقتی دبیر شیمی به علت زایمان شش ماه مرخصی می‌گیرد، مجبور می‌شود تا یک دبیر جایگزین به دبیرستان بیاورد؛ ولی تلاش وی برای یافتن دبیر زن در میانه سال تحصیلی بی‌فایده است و وی مجبور است یک مرد را به عنوان تنها گزینه بپذیرد اما … .

11- بمب؛ یک عاشقانه (1396)

«بمب؛ یک عاشقانه» آخرین فیلم سینمایی پیمان معادی در مقام کارگردان قصه اصلی‌اش مربوط به دوران هشت سال دفاع مقدس و اوج بمباران‌ها می‌شود اما بسیاری از سکانس‌های این فیلم در یک مدرسه می‌گذرد که روایتگر وضعیت مدرسه‌ها و تحصیل در آن دوران است.

در خلاصه داستان فیلم سینمایی «بمب؛ یک عاشقانه» آمده است: در میانهٔ سال‌های جنگ و در اوج بمباران‌های تهران، روزگار با بیم و ترس می‌گذرد. اما عشق و دل‌دادگی و زندگی و امید، هراس ملموس مرگ را به فراموشی می‌سپارد؛ رفتگان در کلماتِ زندگان تکرار می‌شوند. مرگ، سؤال مطلق است و عشق، ابهام مکرر. «بمب؛ یک عاشقانه» با کورسوی امیدبخش زندگی کار دارد نه با سیاهی مطلق مرگ.