تاثیر ضد باکتریایی ترکیب چند گیاه دارویی

به گزارش گروه روی خط رسانه‌های خبرگزاری برنا؛ میکروارگانیسم‌ها دارای نقش مهمی در ایجاد بیماری‌های انسان هستند. مرگ و میر فراوان ناشی از این عوامل، همواره بشر را بر آن داشته تا به دنبال راه‌هایی برای مقابله با میکروارگانیسم‌ها باشد. امروزه استفاده از گیاهان دارویی، رو به فزونی دارد؛ زیرا گیاهان دارویی آثار سوء کمتری نسبت به دارو‌های شیمیایی دارند. محققان در پژوهشی با عنوان بررسی خاصیت ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های آبی و الکلی ترکیب چند گیاه دارویی (حنا، پوست گردو، پوست انار و مورد) بر روی برخی باکتری‌های گرم مثبت و منفی" این موضوع را بررسی کرده‌اند.

در این پژوهش که توسط سیمین خسروی، زهرا رضایتمند و مژگان قیاسیان از دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان انجام شده، آمده است: «در گذشته بسیاری از گیاهان دارویی برای رنگ‌آمیزی مو مورد استفاده قرار می‌گرفتند. بر همین اساس، در این تحقیق خاصیت ضدباکتریایی تعدادی از این گیاهان را مورد آزمایش قرار دادیم. در تحقیق حاضر، چهار نوع گیاه شامل برگ مورد، برگ حنا، پوست گردو و انار که برای رنگ کردن مو به صورت سنتی استفاده می‌شوند، انتخاب شدند. گیاهان انتخاب شده برای درمان بیماری‌های مختلف به کار می‌روند و آثار ضدباکتریایی آن‌ها در مطالعات متعددی نشان داده شده، ولی تاکنون اثر ترکیب این گیاهان گزارش نشده است.

نویسندگان این مقاله در این تحقیق اثر ترکیب گیاهان فوق را بر روی برخی از باکتری‌های گرم مثبت و منفی مانند استافیلوکوکوس آرئوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، باسیلوس سابتیلیس، اشرشیاکلای و سودوموناس آئروژینوزا مورد ارزیابی قرار دادند.

بر اساس آن چه در این مقاله آمده است، باکتری اشرشیاکلای به صورت عادی در دستگاه گوارش انسان زندگی می‌کند و معمولا بیماری‌زا نیست، ولی سویه‌های خاصی از این باکتری تحت شرایط خاص می‌توانند بیماری‌های مختلفی ایجاد کنند. باسیلوس سابتیلیس فقط در بیمارانی که به ضعف پاسخ ایمنی شدید دچار هستند، می‌تواند عامل بیماری‌زایی باشد و می‌توان از آن در اشخاص سالم به عنوان یک پروبیوتیک استفاده کرد و به ندرت باعث مسمومیت غذایی می‌شود.

نویسندگان این مقاله می‌گویند: «استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس از طریق پروتئین‌های سطحی خود، به پروتئین‌های خونی و ماتریکس خارج سلولی متصل می‌شود و با ایجاد بیوفیلم بر روی کانتر‌های درون عروقی و پروتز‌های پزشکی مانند مبتلایان به دیالیز، موجب عفونت می‌شود.»

در بخش دیگری از این مقاله آمده است: «استافیلوکوکوس آرئوس نیز باکتری‌ای است که می‌تواند مسمومیت غذایی ایجاد کند. سودوموناس آئروژینوزا نیز زمانی بیماری‌زا است که به محیط‌های عاری از دفاع طبیعی وارد شود.»

در این مقاله بیان شده است: «گیاه حنا، مورد، انار و گردو از اطراف باغ بهادران در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ جمع‌آوری شد و بعد از جمع‌آوری، برگ گیاه حنا و مورد و پوست انار و گردو در یک مکان خشک و فاقد نور قرار گرفتند و پس از خشک شدن در آسیاب پودر شدند و برای تهیه عصاره‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. نمونه‌های باکتریایی نیز به صورت لیوفیلیزه از سازمان ملی پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران تهیه شدند.»

پژوهشگران پس از تهیه عصاره متانولی و عصاره آبی و همچنین سوسپانسیون باکتری اثر ضدباکتریایی عصاره الکلی و آبی را بررسی کردند.

در این پژوهش آمده است: «بر اساس نتایج مطالعه حاضر، عصاره‌های آبی و الکلی ترکیب چهار گیاه برگ مورد، برگ حنا، پوست گردو و پوست حنا بر روی برخی از باکتری‌های گرم مثبت مانند استافیلوکوکوس آرئوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، باسیلوس سابتیلیس و برخی از باکتری‌های گرم منفی مانند اشرشیاکلای و سودوموناس آئروژینوزا دارای اثر ضدباکتریایی است.»

این پژوهش در سی‌وششمین شماره‌ی نهمین دوره فصلنامه علمی پژوهشی بیولوژی کاربردی منتشر شده است.

منبع: ایسنا