«دیاکو حسینی»، تحلیلگر ارشد مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری، درباره سفر مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران به خبرنگار سیاسی برنا گفت: فکر میکنم بخش مهمی از سفر گروسی به ایران گفت و گو درباره امکان بازرسی از دو سایت، در اصفهان و تهران است.
او افزود: ما از ابتدا با این درخواستها به صورت بنیادی، مشکلی نداشتیم. ایران بارها اعلام کرده که همه فعالیتها در این دو سایت که مورد نظر آژانس است، مربوط به گذشته است که مانع همکاری ایران با آژانس در این ارتباط شده بود. در واقع درخواستهای آژانس برای بازدید از این دو سایت، مبتنی بر اسناد ادعایی اسرائیل است که پیامدهای آن میتوانست، به معنای مجوز تکرار این نوع درخواستها مبتنی بر چنین اسناد غیر معمول و غیر مرسومی باشد.
این تحلیلگر مسائل بینالمللی تصریح کرد: اگر این سفر کمک کند به اینکه، ایران اطمینان پیدا کند که بعد از صدور اجازه بازرسی از این دو سایت، این رویه در آینده در مناسبات بین ایران و آژانس تکرار نمی شود، فکر میکنم روزنههای امید گشوده می شود و در نتیجه ما این مشکل را حل و فصل می کنیم.
حسینی در پاسخ به این سوال که آیا تضمینی وجود دارد که آژانس، این قبیل درخواستها را بر مبنای ادعاهای اسرائیل یا هر کشور دیگری، مجددا تکرار نکند؟ گفت: در گفتگوهایی که میتواند در این سفر شکل بگیرد، تقریبا طرفین میتوانند توافق کنند که این مورد به صورت استثنایی مورد توجه قرار گیرد و به عنوان شاهدی بر صداقت ایران در همکاری با آژانس به عنوان یک معیار، لحاظ شود. طبیعی است طرف آژانس هم در صورتی که این توافق را در تهران بپذیرد باید به آن در آینده، متعهد هم باشد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی گفت: سفر گروسی، به دعوت ایران و با هدف کاهش بیاعتمادی و تنشهایی که بین ایران و آژانس وجود دارد، انجام شده است. تنشهایی که میتواند به چشم انداز همکاریهای ایران و آژانس در آینده آسیب بزند و از طرف دیگر میتواند، فضا را مهیا کند برای اینکه آژانس تحت فشار کشورهای دیگر مثل امریکا و اسرائیل، قرار گیرد.
او ادامه داد: ایران تصمیم گرفت تا از گروسی دعوت کند که به ایران سفر کند و مذاکرات جدیدی را در سطوح عالیتر انجام بدهد و فضای روابط ایران و آژانس را به حالت عادی، بازگرداند. به هر حال این سفر برای ایران بسیار اهمیت دارد که روابط ایران و آژانس که یکی از شفاف ترین و پرترددترین روابط در جامعه بینالمللی است، همچنان مبتنی بر رویههای مرسوم، معقول و معمول باشد و خارج از این چارچوب های شناخته شده حرکت نکند.
دیاکو حسینی تاکید کرد: این سفر میتواند کمک کند به اینکه ایران و آژانس در مسیر درستی که مدتها در راستای آن گام برداشتند، حرکت کنند و تحت فشارهای سیاسی قرار نگیرند. این نگرانی همیشه وجود داشته که آژانس تحت نفوذ سیاسی کشورها قرار بگیرد و آن را از اهداف کاربردی و کارکردی اصلی آن، که یک سازمان کاملا فنی و تخصصی است، دور کند. ایران انتظار دارد که اطمینان هایی را به دست بیاورد مبنی بر اینکه آژانس گرفتار چنین پروسههای سیاسی نمی شود و از هدف اصلی خود در رابطه با ایران، دور نخواهد شد. 3