به گزارش برنا؛ مسمومیت با آرسنیک یکی از رایجترین مسمومیتها در جهان است. آرسِنیک که در فارسی به اکسیدان مرگ موش و سولفید آن زرنیخ گفته میشود، شبه فلز سمی معروفی است که به سه شکل زرد، سیاه و خاکستری یافت میشود.
آرسنیک و ترکیبات آن بهعنوان آفت کش بکار میروند که شامل علفکش، حشرهکش و آلیاژهای مختلف است.
آرسنیک و تمامی ترکیبات آن بسیار سمی هستند. سمیترین ترکیب آرسنیک گاز آرسین (AsH۳) است که از ترکیب آرسنیک با گاز هیدروژن به وجود میآید.
تنفس این گاز به میزان ۰.۰۱ قسمت در میلیون در مدت کمتر از ۵ ثانیه انسان را میکشد. این گاز به میزان ۱۰۰٫۰۰۰ مرتبه از گاز سیانید هیدروژن (سیانور) سمیتر و مهلکتر است.
آرسنیک با مختل کردن وسیع سیستم گوارشی و ایجاد شوک منجر به مرگ میشود. سایر عوارض بلند مدت این سم، سرطان پوست و صدمات جدی به روده و کبد است.
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت هم اینک بیش از ۱۴۰ میلیون نفر در ۵۰ کشور جهان از آب آشامیدنی حاوی میزان بالای آرسنیک استفاده میکنند. تنها در بنگلادش سالانه ۴۳ هزار نفر به دلیل مسمومیت ناشی از مصرف آرسنیک جان خود را از دست میدهند.
یکی از راههای مسمومیت با آرسنیک، مصرف برنجهای آلوده به این ماده است. به طور طبیعی برنج میتواند به میزان زیادی حاوی ماده سمی آرسنیک باشد که برای انسان کشنده است. از این رو، محققان به تازگی بهترین راه برای پاک کردن برنج از این ماده در حین پخت و پز را معرفی کردند.
تحقیقات نشان داده است جوشاندن آب پیش از افزودن برنج و سپس آبکش کردن آن میتواند به میزان زیادی ماده آرسنیک موجود در برنج را کاهش دهد. سپس دوباره به برنج آب تازه اضافه کرده و مراحل پخت را انجام دهید و سپس آن را دَم کنید.
دانشمندان دانشگاه شفیلد انگلیس اعلام کردند با این روش میتوان به میزان زیادی سطح آرسنیک موجود در برنج را کاهش داد به طوری که دیگر برای انسان کشنده نباشد. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده است حداقل ۵۰ درصد از آرسنیک موجود در برنج قهوهای (حاوی سبوس) با این روش تصفیه میشود. در برنج سفید (فاقد سبوس) این روش میتواند تا ۷۴ درصد از سطح آرسنیک را کاهش دهد.
براساس اعلام نهاد استانداردهای غذایی انگلیس بالاترین سطح آرسنیک روزانه که برای بدن انسان بی ضرر است ۸ میکروگرم به ازای هر کیلو وزن بدن است. برای مثال یک فرد با وزن ۸۳ کیلوگرم مصرف ۰.۶ میلی گرم آرسنیک در طول روز برای بدنش سمی نیست.
براساس استانداردهای غذا و داروی اتحادیه اروپا نباید آرسنیک موجود در برنج سفید از ۰.۲ میلی گرم، و برنج قهوهای از ۰.۲۵ میلی گرم در هر کیلوگرم تجاوز کند.
گفتنی است روشی که دانشمندان انگلیسی به تازگی به آن پی برده اند (آبکش کردن برنج و سپس دم کردن آن) سال هاست که در میان ایرانیان در پخت برنج مرسوم است. با این حال، بهتر است برای کاهش آرسنیک برنج از روش کَته برای پخت استفاده نشود.