پدر معماری جهان کیست؟

به گزارش برنا؛ لویی سالیوان (Louis Sullivan)‏، معمار آمریکایی متولد ۳ سپتامبر سال ۱۸۵۶ میلادی در شهر بوستون واقع در ایالت ماساچوست ایالات متحده آمریکا بود. از وی به عنوان پدر آسمانخراش‌ها و همچنین پدر مدرنیسم یاد می‌شود.

لویی سالیوان (Louis Sullivan) گرچه تحصیلات پراکنده‌ای در حیطه‌های مختلف داشت، اما جوانی نابغه بود. وی در سال ۱۸۷۲ میلادی و در سن ۱۶ سالگی از دبیرستان فارغ التحصیل شد و در MIT (موسسه فناوری ماساچوست و تنها مدرسه‌ی معماری آن دوران – دانشگاه هنر پاریس) پذیرش گرفت، اما بی‌قراری و شور و هیجان وی باعث شد در پایان همان سال از مدرسه انصراف دهد و دو دوره کارآموزیِ کوتاه مدت را گذراند.

وی در ابتدا در نزد معماری به نام فرانک فورنس (Frank Furness) در فیلادلفیا مشغول به کار شد. رکود اقتصادی سال ۱۸۳۱ میلادی، بسیاری از زحمات فرانک فورنس (Frank Furness) را بر باد داد و او به واسطه مشکلات مالی مجبور به اخراج سالیوان شد.

بد نیست بدانید از فرانک فورنس (Frank Furness)، معمار آمریکایی چیزی در حدود ۶۰۰ ساختمان بر جای مانده است. پروژه‌هایی چون ساختمان Provident Life & Trust Company در فیلادلفیا، بانک جرارد تراست اکسچنج، ایستگاه راه آهن براد استریت، مهمانسرای برین ماور و…

بعد از آن سالیوان به شیکاگو رفت تا در جریان ساختمان سازی آن شهر که پس از وقوع یک آتش سوزی گسترده در سال ۱۸۷۱ میلادی آغاز شده بود، شانس خود را بیازماید. 

سالیوان در نزد مهندس معماری به نام ویلیام لوبارون جنی (William LeBaron Jenney) مشغول به کار شد. ویلیام لوبارون جنی (William LeBaron Jenney)، معمار آمریکایی قرن نوزدهم میلادی نیز در پاریس تحصیل کرده بود و در شهر شیکاگو واقع در ایالت ایلینوی ایالات متحده آمریکا مشغول به کار شده بود. وی برای نخستین بار از تیرچه‌های فولادی در ساختمان سازی مرتفع استفاده کرد و یکی از معماران مکتب معماری شیکاگو بود.

در تابستان سال ۱۸۷۴ میلادی، لویی سالیوان (Louis Sullivan) به اروپا سفر کرد و در مدرسه Beaux- Arts پاریس ثبت نام کرد؛ جایی که در آن یک سال ماند و گشت و گذار کوتاهی به فلورانس و رم داشت. پس از بازگشت به شیکاگو، در حالی که هنوز هجده سالگی اش تمام نشده بود دوره‌های کوتاهی را به عنوان نقشه‌کش در چندین دفتر معماری در کنار معماران مختلفی گذراند تا اینکه در سال ۱۸۷۹ دانکمار ادلر (Dankmar Adler) مهندس و معمار آمریکایی مشهور آن زمان، سالیوان را استخدام کرد و یک سال بعد او را در شرکت خود شریک کرد. این اتفاق سرآغاز دوران پیشرفت و موفقیت سالیوان بود.

ثمره همکاری ۱۵ ساله‌ی او بادانکمار ادلر، بنای بیش از ۱۰۰ ساختمان در شهر‌های شیکاگو، نیویورک، سنت لویی و بوفالو بود که از نظر زیبایی شناسی، علاوه بر ظاهری مدرن، دارای تزئینات نیز بودند. 

از جمله بنا‌های ساخته شده توسط آن‌ها می‌توان به طرح و اجرای تالار سخنرانی شهر شیکاگو در سال ۱۸۸۹ میلادی اشاره کرد که در پایان پروژه، سالیوان و آدلر طبقه بالای این ساختمان را به عنوان آتلیه خود انتخاب کردند. 

از دیگر موفقیت‌های این دو شریک می‌توان به طراحی و ساخت ساختمان واگن سازان (Wainwright Building) در سنت لویی اشاره کرد که اولین آسمانخراش تاریخ معماری جهان به شمار می‌رود.

لویی سالیوان اولین معماری است که روش صحیح استفاده از اسکلت فلزی در ساختمان‌های بلند و مزایای آن را به طرز بهینه‌ای مورد استفاده قرار داد. 

از آنجایی که در ساختمان‌هایی که با اسکلت فلزی بنا می‌شوند معمولاً غیر یک یا دو دهنه دیوار برشی در سایر نقاط ساختمان نه تنها عضو باربری وجود ندارد که به عنوان مثال از دیوار‌های ساختمان فقط به دلیل پوشندگی و محافظت سرمایی گرمایی استفاده می‌شود و هیچ خاصیت باربری ندارد.

سالیوان با علم به این نکته، در ساختمان‌های بلند از پنجره‌هایی با ابعاد بزرگ بهره می‌برد که نه تنها باعث روشنایی بیشتر فضای داخلی می‌شد که با حذف دیوار‌ها و ضخامت پائین شیشه‌های پنجره سطح مفید ساختمان افزایش یافت.

توجه سالیوان به مزایای اسکلت فلزی موجب شد محدودیت‌های دست و پاگیر مهندسی که همیشه بر سر راه طراحان معمار وجود داشته است تا حدی از بین برود و این تحولی شگرف در معماری مدرن را باعث شد.

لازم به اشاره است که لویی سالیوان (Louis Sullivan) از تزئینات به صورت محدود بر روی ساختمان‌های خود استفاده کرد و در این زمینه تحت تاثیر نهضت هنر نو در اروپا بود، ولی در کتاب خود به نام صحبت‌های کودکستانی در سال ۱۹۰۱ میلادی، استفاده از هرگونه تزئینات در ساختمان را رد کرده بود.

همچنین لویی سالیوان استاد محبوب فرانک لوید رایت، معمار افسانه‌ای آمریکایی بوده است. فرانک لوید رایت کار معماری را در شرکت آدلر – سالیوان شروع کرد. 

در سال ۱۸۹۰ میلادی لویی سالیوان (Louis Sullivan) یکی از ۱۰ معمار منتخبی بود که برای اجرای ساختمان نمایشگاه جهانی کلمبیا که قرار بود در سال ۱۸۹۳ میلادی در شیکاگو برگزار شود، انتخاب شد؛ ساختمانی که بعد‌ها «شهر سفید» لقب گرفت. 

لویی سالیوان (Louis Sullivan) در دورانی که به صورت مداوم درباره نظریات و فلسفه‌ی معماری می‌نوشت، در ۱۸۹۴ میلادی دیدگاه خود راجع به بی‌فایده بودن نظام آموزش معماری را مطرح کرد و گفت: به جای اینکه منجر به روشنی ذهن شود، به آن اجازه رشد نمی‌دهد و در عین حال بیشتر باعث می‌شود که ذهن به سمت تاریکی و کسلی سوق پیدا کند.

اصل تبعیت فرم از عملکرد نیز نخستین بار در سال ۱۸۹۶ میلادی توسط لویی سالیوان (Louis Sullivan) در مقاله‌ای با عنوان ” بررسی هنری یک ساختمان اداری بلند ” مطرح شد.

آثار سالیوان از فرم‌های خطی، مستطیلی و همزمان تزئینات سنگین و پر آب و تاب بهره برده است. در زمانی که تکنولوژی جدید، ساخت بنا‌های بلندتر در مقایسه‌ی با گذشته را ممکن کرده بود، لویی سالیوان سبک بوزاری متمرکز روی فرم‌های افقی را به طراحی بنا‌های عمود محور تغییر داد.

این اتفاق قطعا در ادامه باور او پیرامون بنا‌های بلند به این موضوع بود که هر سانتی متر از یک بنای بلند که با صلابت به اوج می‌رود، از پایین تا بالا یک کل واحد می‌باشد و هیچ خطی با این کلیت در تضاد نیست.

شرکت تراکوتا میدلند و بسیاری شرکت‌های دیگر رقیب، بنا‌های سالیوانسکی (متاثر از معماری لویی سالیوان) متعددی به خصوص در محدوده تجاری شیکاگو ساخته اند.

شراکت آدلر و سالیوان پس از اجرای فروشگاه زنجیره‌ای کارسون پیری اسکات به اتمام رسید و در پی انحلال شرکت، او یک دوره‌ی بیست ساله را با سیری نزولی چه در زمینه مالی و چه زمینه احساسی سپری کرد. از او به پاس تلاش‌ها و زحمات بسیار در هنر معماری بار‌ها تقدیر شد و در سال ۱۹۲۲ به عنوان یک طراح خبره از مسابقه‌ای که برای طرح و اجرای «برج تریبیون» برگزار شده بود شدیداً انتقاد کرد. یک برج با اسکلت فلزی و نمایی از سنگ که ساختمان‌های سنگی معماری گوتیک را تداعی می‌کرد، اما سالیوان یک تحریف بزرگ تاریخی را در طراحی آن کشف کرده بود.

سرانجام لویی سالیوان (Louis Sullivan) در ۱۴ آوریل سال ۱۹۲۴میلادی در شهر شیکاگو واقع در ایالت ایلینوی ایالات متحده آمریکا درگذشت. 

شاگرد او فرانک لوید رایت مراسم تدفین این معمار بزرگ را که در زمان مرگ، فقیر و تنها در اتاق هتلی در شیکاگو درگذشته بود، به صورت آبرومندانه برگزار کرد. اکنون که سال‌ها از مرگ او می‌گذرد، هنوز تاثیر تفکرات این اولین معمار پیشرو در معماری جهان به چشم می‌خورد.

آثار لویی سالیوان

* طراحی و اجرای تالار سخنرانی شهر شیکاگو در سال ۱۸۸۹

• ساختمان واگن سازان (Wainwright Building) در سنت لویی که اولین آسمان خراش جهان نامیده می‌شود

• * ساختمان شهر سفید

  * ترمینال شیکاگو

  * دروازه طلایی

  * فروشگاه زنجیره‌ای کارسون پیری اسکات

  * بنیانگذار مدرسه معماران شیکاگو

  * خانه بابسون (Babson House-۱۹۰۷)

  * بانک ملی کشاورزان (National Farmers Bank-۱۹۰۸)

  * کلیسای سنت پل (St. Paul’s Church-۱۹۱۴)

  * نمای ساختمان آدوتریوم در شیکاگو که دانشگاه روزولت کنونی است (ساخت با همکاری آدلر)

  * خانه جورج هاروی در سال ۱۸۸۸

  * تالار استاندارد شیکاگو در سال ۱۸۸۸

  * کلیسای پیلگریم باپتیسیت در سال ۱۸۹۱

  شعار لویی سالیوان این بود: «فرم تابع کارکرد است».