
آمنه رضایی؛ کیوریتور بخش «گنجینهها» در هفدهمین جشنواره تجسمی فجر، در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا درباره نمایش آثار استاد درویش عبدالمجید طالقانی و استاد سید علیاکبر گلستان در این بخش توضیح داد: نمایشگاهی که اکنون از آثار درویش عبدالمجید طالقانی و سید علیاکبر گلستان برپا شده، در راستای پرداختن به ریشههای هنر تجسمی ایران در جشنواره تجسمی فجر است. این بخش جنبی جشنواره، فرصتی برای نمایش گنجینههای موزههای شهر محسوب میشود. استاد درویش عبدالمجید طالقانی که در دوره صفویه سرآمد شکستهنستعلیقنویسان بوده و استاد سید علیاکبر گلستان، از برجستهترین خوشنویسان دوره قاجار، انتخاب شدند تا بخشی از آثاری که در گنجینهها نگهداری میشد و تاکنون به نمایش درنیامده بود، در معرض دید عموم قرار گیرد.
وی ادامه داد: برخی از این آثار در دورههای مختلف برای علاقهمندان هنر خوشنویسی نمایش داده شده؛ اما هدف ما از انتخاب این مجموعه، بازگشت به ریشههای هنر خوشنویسی و ایجاد فرصتی برای مشاهده این آثار در کنار یکدیگر بود. این نمایشگاه نهتنها زیبایی و جذابیت خاصی برای دوستداران هنر دارد، بلکه میتواند برای خوشنویسان بهعنوان مشقی ارزشمند باشد. در این نمایشگاه، دو اثر از درویش عبدالمجید طالقانی و حدود ۱۴ تا ۱۵ اثر از استاد سید علیاکبر گلستان به نمایش گذاشته شده است.
تأثیر فناوریهای نوین بر هنر خوشنویسی
رضایی در پاسخ به این پرسش که با ورود تکنولوژیهایی مانند فتوشاپ و هوش مصنوعی، چگونه میتوان اصالت هنر خوشنویسی را حفظ کرد، گفت: البته ورود هنر خوشنویسی به ایران به قبل از دوره صفویه بازمیگردد؛ اما آثار موزهای که امروز در اختیار داریم، عمدتاً متعلق به دوره صفویه و قاجار است. خوشنویسان این دوران آثاری ماندگار خلق کردهاند که امروز در دسترس ما قرار دارد و از آنها لذت میبریم.
وی ادامه داد: در مورد تأثیر تکنولوژیهای نوین، باید بگویم که هر مدیوم هنری جایگاه خاص خود را دارد و هیچکدام نمیتوانند جای دیگری را پر کنند. لذتی که در مشاهده یک اثر هنری خلقشده با دست هنرمند وجود دارد، هرگز با یک اثر دیجیتالی قابل مقایسه نیست. البته به معنای این نیست که آثار دیجیتالی زیبا نیستند، بلکه هر کدام زیبایی خاص خود را دارند. به نظر من، هنر مدرن نیز از آثار گذشته الهام گرفته و آنها را بازآفرینی کرده است. هنرمندان همیشه تحت تأثیر هنر پیشین بودهاند و با استفاده از آن، سبکهای جدیدی را خلق کردهاند. بنابراین، نمیتوان این دو را با یکدیگر مقایسه کرد؛ هر کدام جهان خاص خود را دارند و برای مخاطبانشان جذابیت خاصی دارند.
تأثیر انقلاب اسلامی بر هنر خوشنویسی و جشنواره تجسمی فجر
در ادامه، رضایی درباره تأثیر انقلاب اسلامی بر هنر خوشنویسی و جشنواره تجسمی فجر در طول این ۱۷ دوره گفت: به نظر من، هنر خوشنویسی همیشه هنری مستقل و متکی بر محتوای غنی خود بوده است. شاید در مقایسه با سایر هنرها کمتر در مرکز توجه قرار گرفته؛ اما همواره جایگاه خاص خود را داشته است. برگزاری رویدادهای هنری همچون جشنواره تجسمی فجر، حتی اگر تأثیر شگرفی بر تحولات یک هنر نداشته باشد، حداقل میتواند گامی رو به جلو باشد. این رویدادها فرصتی برای گردهمایی هنرمندان، نمایش آثار آنها و یادآوری این نکته است که ما سرمایهای عظیم در حوزه فرهنگ و هنر داریم.
وی افزود: بسیاری از آثار خوشنویسی، علاوه بر ارزش زیباییشناختی، حامل مفاهیم عمیق فرهنگی و اجتماعی هستند. این رویدادها موجب میشود که این گنجینهها بیشتر دیده شوند و مورد توجه قرار گیرند. شاید نتوان گفت که این جشنوارهها حق مطلب را بهطور کامل ادا کردهاند، اما قطعاً مفید بودهاند و توانستهاند هنر خوشنویسی را زنده نگه دارند و آن را به نسل جدید معرفی کنند.
نقش رقابت و گواهینامههای هنری در پیشبرد هنر خوشنویسی
رضایی در پایان درباره تأثیر گواهینامههایی که به برگزیدگان جشنواره داده میشود، گفت: در هنر، گواهینامه یا رتبهبندی چندان تعیینکننده نیست. هر اثر هنری در دنیای خود، زیبایی بینظیری دارد و مقایسه دو اثر هنری با یکدیگر کار دشواری است. هر هنرمند ویژگیهای خاص خود را دارد و نمیتوان گفت که مثلاً درویش عبدالمجید طالقانی فوقالعاده است، اما آثار سید علیاکبر گلستان در سطح پایینتری قرار دارند. هر دو در زمانه و شرایط خودشان بینظیر بودهاند.
وی تاکید کرد: رقابتهایی که در جشنوارهها برگزار میشوند، بیشتر جنبه شکلی و هیجانی دارد، اما در نهایت، مهمترین مساله این است که این جشنوارهها بستری برای نمایش هنر و شناختهشدن هنرمندان فراهم کنند، نه اینکه صرفاً به برندگان گواهینامهای داده شود. هنر ارزش خود را در ذاتش دارد، نه در جوایز و رتبهبندیها.
انتهای پیام/